گالیم یک ترکیب آهن مانند و شبیه به غذا به نظر میرسد و میتواند باکتریها را به خوردن خود ترغیب کند. هنگامی که گالیم داخل باکتری شد، میکروبها را از بین میبرد. در یک مطالعهی جدید، محققان با موفقیت از این ترکیب برای درمان عفونتهای ریه در موش و انسان استفاده کردند.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) مقاومت آنتی بیوتیکی را یکی از بزرگترین چالشهای بهداشت عمومی در زمان ما عنوان کرده است.
در ایالات متحده، بیش از ۲ میلیون نفر در هر سال به یک عفونت مقاوم به درمان مبتلا میشوند و در نتیجهی آن ۲۳ هزار نفر جان میسپارند. بنابراین، مقابله با سوپرباگها (ابر میکروبها)، هدف اصلی بسیاری از پژوهشهای اخیر بوده است. دانشمندان با استفاده از آنالیز ریاضی برای مطالعه همه ترکیبات دارویی که میتوانند باکتریهای مقاوم به درمان را بکشند، به طبیعت بازگشتهاند تا بتوانند از ترکیبات بالقوهی ضد میکروبی مانند عصاره پیاز استفاده کنند.
در حال حاضر، محققان یک رویکرد مخفی را امتحان میکنند. دانشمندان به رهبری Pradeep Singh، استاد میکروب شناسی پزشکی در دانشگاه واشنگتن در سیاتل، مولکولی را مطالعه کردهاند که میتواند باکتری ها را از بین ببرد.
این مولکول، فلزی به نام گالیم میباشد که شبیه به آهن است. پروفسور Singh و تیمش رویکردی را اتخاد کردهاند که به جای تلاش برای از بین بردن باکتریها از بیرون، بتوانند میکروبها را فریب دهند تا این مولکولها که شبیه به غذا برای آنها میماند بخوردند.
آنها رویکرد خود را هم در موش و هم در انسان آزمایش کردند و نتایج و یافتههایشان را نیز در ژورنال Science Translational Medicine منتشر کردند.
یک نقشهی فریبنده در سیستم تغذیهای باکتری
پروفسور Singh و همکارانش تلاشهای خود را روی سوپرباگی به نام Pseudomonas aeruginosa متمرکز کرده اند. این سوپرباگ باعث ایجاد عفونت در چندین نقطه از بدن از جمله در ریهها و دستگاه ادراری میشود.
Bradley Britigan، استاد پزشکی داخلی در مرکز پزشکی دانشگاه Nebraska در اوماها، به این نکته اشاره میکند که گالیم سیستمهایی را که باکتریها از آن برای ساخت DNA جدید استفاده میکنند، از بین میبرد و بدون چنین سیستمی، باکتری هرگز قادر نخواهد بود تا تکثیر شود.
این مورد و دیگر فرآیندهای ضروری باکتری نیاز به آهن دارند و در این میان گالیم همچون یک آچار فرانسهای عمل میکند و این سیستم را خاموش میکند.
محققان اثرات آنتی بیوتیکی گالیم را در مدلی از موش مبتلا به عفونت ریه و یک کارآزمایی بالینی فازی با ۲۰ فرد مبتلا به فیبروز کیستیک و عفونت مزمن تنفسی با پسودوموناس آئروژینوزا مورد مطالعه قرار دادند.
تک دوز گالیم، عفونت ریه را کاملا در جوندگان از بین میبرد. علاوه بر این، درمان سیستمیک گالیم عملکرد ریه را در افراد مبتلا به فیبروز کیستیک و عفونت مزمن با پسودوموناس آئروژینوزا بهبود میبخشد.
بر اساس این یافتهها، محققان نتیجه میگیرند که افزایش احتمال عفونتهای انسانی با هدف گیری متابولیسم آهن یا سایر مواد مغذی پاتوژنهای باکتری درمان میشود.
ترکیب اسب تروا ایمن و موثر است
پروفسورChristopher Goss ، در دانشگاه واشنگتن، گالیم را با یک اسب تروجان مقایسه میکند. او میگوید:
گالیم همچون آهن فقط برای تغذیهی باکتری بکار نمیرود بلکه در واقع به آنها آسیب میرساند.
مطالعهی اولیهی ما در گروه کوچکی از افراد مبتلا به فیبروز کیستی نشان میدهد که گالیم ایمن است و باعث بهبود عملکرد ریههای بیمار میشود. این نتایج هیجان انگیز است اما ما باید مطالعات بیشتری انجام دهیم تا تعیین کنیم که آیا گالیم ممکن است به رویهی درمانی ایمن تبدیل شده شود یا خیر.
محققان امیدوارند که درمانهای مبتنی بر گالیم، اولین تطبیق ایدهای از لویی پاستور باشد؛ در دههی ۱۸۰۰، پاستور پیشنهاد کرد که دخالت در تغذیه باکتریها میتواند راهی موثر برای نابودی آنها باشد.
پروفسور Singh میگوید:
ما با این نتایج تشویق شدهایم اما باید محتاط باشیم چراکه کارهای بیشتری باید در این راستا انجام دهیم.