جلبک دریایی در اطراف یا داخل آب‌های شور روییده و انواع مختلفی دارد. معمولاً حاوی مقدار زیادی مواد معدنی سالم که هضم‌شان نیز برای بدن راحت می‌باشد، است. افزودن جلبک دریایی به برنامه‌ی رژیم غذایی می‌تواند به عملکرد تیروئید، سلامت دستگاه گوارشی و کاهش وزن کمک کند. انواع جلبک دریایی عبارت است از:
- نوری
- کلپ
- واکامه
- کومبو
- دولسه
- جلبک سبز-آبی مثل اسپیرولینا و کلرلا
این تنوع افزودن جلبک دریایی را به انواع دستورهای غذایی راحت‌تر می‌کند. خوردن مقدار زیادی جلبک دریایی ممکن است اما برخی از افراد نیز باید از آن اجتناب ورزند.
فواید جلبک دریایی
موارد زیر بهترین فواید جلبک دریایی برای سلامتی می‌باشد:
۱. مواد مغذی بالا
هر نوعی از جلبک دریایی حاوی انواع مختلفی از مواد مغذی و معدنی می‌باشد.
با این حال به طور کلی، مصرف جلبک دریایی راهی ساده برای تأمین ویتامین و مواد نعدنی بدون نیاز به مصرف کالری زیاد می‌باشد.
همان طور که مقاله‌ای موجود در Marine Drugs نشان می‌دهد، جلبک دریایی مکمل مناسبی از موارد زیر می‌باشد:
- پروتئین
- کربوهیدرات‌ها
- فیبر
- مواد معدنی
- اسیدهای چرب غیراشباع
مقاله‌ای در مجله‌ی علمی کاربردی، نشان می‌دهد که انواع متفاوتی از جلبک دریایی حاوی مواد مغذی مفیدی مثل موارد زیر است:
- ویتامین C
- ویتامین B
- ویتامین A
- ویتامین E
- آهن
- ید
جلبک دریایی حاوی آنتی‌اکسیدان نیز می‌باشد که بدن را در مقابل استرس اکسیداتیو محافظت کرده و التهاب سلولی را کاهش می‌دهد.
۲. کمک به عملکرد تیروئید
غده‌ی تیروئید هورمون‌هایی را برای تولید انرژی، رشد و ترمیم سلولی کنترل و آزاد می‌کند. تیروئید برای عملکرد مناسب خود نیاز به ید دارد اما میزان آن بستگی به وضعیت تیروئید هر شخص دارد.
کمبود ید یکی از دلایل هیپوتیروئیدیسم (کم‌کاری تیروئید) می‌باشد. در نتیجه پیشرفت گواتر، بزرگ‌شدگی قابل مشاهده غده‌ی تیروئید، رخ می‌دهد.
افراد قادر به پیشگیری و بهبود هیپوتیروئیدیسم با اطمینان از مصرف رژیم غذایی حاوی مقدار کافی ید هستند.
هیپرتیروئیدیسم نیز زمانی رخ می‌دهد که غده‌ی تیروئید پرکار شده و بیش از حد هورمون تولید می‌کند. مصرف بیش از حد ید می‌تواند باعث بدتر شدن علائم هیپرتیروئیدیسم‌می‌شود.
جلبک دریایی غنی از ید می‌باشد. مطابق مطالعاتی که در مجله‌ی بررسی غذا و دارو وجود دارد، کومبو، واکامه و نوری غنی‌ترین منابع ید می‌باشند. پودر کلپ نیز جزو این دسته می‌باشد.
نوع جلبک دریایی و مکان رشد آن میران ید موجود در آن را تغییر می‌دهد.
۳. کمک به دیابت
غذاهای غنی از فیبر به دلیل اینکه فیبر زیاد سطح گلوکز خون و انسولین را تنظیم می‌کند، می‌تواند به دیابت کمک کند. افزودن جلبک دریایی به رژیم غذایی، می‌تواند به افزایش مقدار مصرف فیبر فرد را بدون نیاز به مصرف مقدار زیادی کالری کمک‌کند.
در مطالعاتی انجام گرفته در سال ۲۰۱۸ بر روی موش‌ها پی برده شد که محتویات موجود در یک نوع جلبک دریایی، می‌تواند به طور مستقیم نشانگرهای دیابت نوع ۲ مثل قند خون بالا را کاهش دهد.
ترکیبات موجود در جلبک دریایی فاکتورهای خطر مثل التهاب، چربی بالا و حساسیت به انسولین را نیز کاهش می‌دهد. مطالعات بیشتر بر روی انسان، شواهدات قوی‌تری برای استفاده از این ترکیبات را ارائه می‌دهد.
۴. تقویت سلامت روده
باکتری‌های موجود در روده‌ها نقش مهمی در هضم غذاها، کمک به لوله‌ی گوارش و سلامت عمومی دارد. جلبک‌ها می‌تواند غذایی ایده‌آل برای روده‌ها باشد. نویسندگان مقاله‌ای در ژورنال فیزیولوژی کاربردی، گزارش کردند که جلبک‌ها حاوی مقدار زیادی فیبر بوده که تقریباً ۲۳ تا ۶۴ درصد وزن جلبک را تشکیل می‌دهد.
فیبر می‌تواند به تغذیه‌ی باکتری‌های روده کمک کند. این باکتری‌ها فیبر را به ترکیباتی که سلامت روده رو بهتر کرده و سلامت سیستم ایمنی را افزایش می‌دهد، تبدیل می‌کند.
اضافه کردن جلبک‌ها به رژیم غذایی، می‌تواند راهی ساده برای تأمین فیبر برای باکتری‌های پروبیوتیک روده بوده که به نوبه‌ی خود به مشکلاتی مثل یبوست و اسهال کمک می‌کند.
۵. کمک به کاهش وزن
فیبر موجود در جلبک‌های دریایی می‌تواند به افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، کمک کند. فیبر احساس سیری را به فرد القا می‌کند در حالی که کالری کمی داشته و یا حتی بدون کالری می‌باشد.
مطابق مطالعاتی در Marine Drugs، مقدار زیادی از فیبر در وعده‌های غذایی خالی شدن زودهنگام‌معده را به تأخیر می‌اندازد. در نتیجه، معده به مدت زیادی سیگنال گرسنگی را به مغز نمی‌فرستد که این گونه از پرخوری جلوگیری به عمل می‌آید.
۶. محافظت از قلب
بر اساس آن چه مطالعاتی مشابه نشان می‌دهد، غداهای پرفیبرمثل جلبک‌ها ممکن است سطح کلسترول خون را نیز کاهش دهد. این فیبرهای محلول به اسیدهای صفراوی یا نمک‌های بدن متصل می‌شود.
سپس بدن از کلسترول برای جایگزینی این عناصر استفاده می‌کند که در نتیجه کلسترول کل تا ۱۸% کاهش می‌یابد.
بسیاری از انواع جلبک‌ها سطح بالایی از آنتی‌اکسیدان را نیز دارا می‌باشد که سلامت قلب را تقویت می‌کند.
عوارض جانبی و خطرات
برخی از عوامل وجود دارد که باید به هنگام اضافه کردن جلبک دریایی به رژیم غذایی آن‌ها را در نظر گرفت. مثل موارد زیر:
ید بیش از حد
نگرانی اصلی مصرف بیش از حد ید می‌باشد. با وجود اینکه اغلب مردم می‌توانند سطوح زیاد ید را کنترل نمایند اما برخی از آن‌ها نسبت به اثرات آن که ممکن است اختلال در عملکرد تیروئید باشد، آسیپ‌پذیر باشند.
در نتیجه‌ی این مشکلات علائمی مثل افزایش وزن یا تورم و تنگی در اطراف ناحیه‌ی گردن بروز می‌دهد. هر فردی با مشاهده‌ی این علائم می‌بایست مصرف ید خود را متوقف کرده و برای ارزیابی کلی به پزشک مراجعه نماید.
فلزات سنگین
نگرانی رایج دیگری که وجود دارد، فلزات سنگین است. جلبک‌های دریایی مواد معدنی و مغذی را از دریا جذب می‌کنند. در صورتی که آب احاطه‌کننده حاوی این فلزات باشد جلبک دریایی آن را نیز جذب خواهد کرد.
در مقاله‌ای در Chemosphere پی برده شده است که به طور کلی در جلبک خوراکی سطوح فلزاتی سمی مثل آلومینیوم، کادمیوم و سرب کم است. از طرفی، در مقاله‌ای در Scientific Reports نیز ۱۰ مورد از فلزات خطرناک موجود در جلبک دریایی مورد بررسی قرار گرفته و نتایجی مسابه به دست داده است.هر چند سایر ندیسندگان به دنبال مطالعات بیشتر برای سایر فلزات می‌باشند.
حتی اگر سطح این فلزات نیز پایین باشد، فلزات سمی می‌توانند در طول زمان در فردی که روزانه از جلبک دریایی استفاده می‌کند نیز تولید شود. حتی با وجود پایین بودن خطر، اطمینان از طبیعی بودن جلبک دریایی و خشک شدن یا کیفیت آن ایده‌ی خوبی به نظر می‌آید.
طرز استفاده از جلبک دریایی
افزودن جلبک دریایی به برنامه‌ی رژیم غذایی بسیار ساده است. برگ‌های بزرگ نوری خشک شده در سوشی مورد استفاده قرار گرفته و جایگزین خوبی برای تورتیلا و نان نیز می‌باشد.
طعم‌دار کردن سوپ لوبیا با کومبو به دلیل آنزیم‌های مفید کومبو می‌تواند گاز معده را کاهش دهد.
بسیاری از شرکت‌ها جلبک‌های کبابی را با استفاده کمی روغن و نمک تولید می‌کنند که می‌تواند راهی مناسب برای کنترل تمایل به نمک باشد.
جلبک برشته شده می‌تواند چاشنی مناسبی برای دانه‌هایی مثل برنج یا کینوآ بوده و به کاهش مقدار نمک و سس سویای موردنیاز فرد کمک کند.
افرادی که علاقه‌ای به طعم جلبک دریایی ندارند می‌توانند آن را به یک سوب سبزیجات دلچسب تبدیل کنند.
نکته‌ی پایانی
جلبک دریایی افزودنی مناسبی برای رژیم غذایی افراد می‌باشد. طعم آن می‌تواند انواع رسپی‌ها را تولید کند، محتویان مغذی می‌تواند رژیمی سالم را ایجاد کند و افراد می‌توانند از ترکیبات جلبک دریایی به جای نمک استفاده کنند.
با این حال بهتر است برخی از افراد از مصرف آن خودداری نمایند. هر فردی که داروی تیروئید مصرف می‌کند باید قبل از مصرف جلبک دریایی با پزشک خود مشورت نماید.
