تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ارتباط معناداری بین سلامت روده، جمعیت باکتری آن و سلامت روان وجود دارد. برای اولین بار، دانشمندان این ارتباط را در انسان بررسی و برخی از باکتری‌های مسئول احتمالی را شناسایی کرده‌اند.
نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که جمعیت باکتری‌های روده، بسیاری از جنبه‌های سلامت، سلامت روانی و سلامت جسمی، ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
در حال حاضر، محققان مرکز میکروب شناسی VIB-KU Leuven در بلژیک داده‌های بهداشتی گروه بزرگی از مردم را تجزیه و تحلیل کرده‌اند تا مشخص کنند کدام باکتری‌های روده ممکن است در افسردگی نقش داشته باشد.
مطالعه جدید – که نتایج آن در مجله Nature Microbiology به چاپ رسیده است – نه تنها به باکتری‌های مسئول احتمالی اشاره می‌کند، بلکه نشان می‌دهد که بسیاری از باکتری‌ها می‌توانند مواد نورواکتیو، که با سیستم عصبی تعامل دارند، تولید کنند.
تنوع میكروبی ممكن است نقش داشته باشد
محققان داده‌های میکروبیوم مدفوع ۱،۰۵۴ نفر مبتلا به افسردگی را که در پروژه Flemish Gut Flora مشارکت داشتند، تجزیه و تحلیل کرده‌اند.
نتایج این تجزیه و تحلیل نشان داد دو نوع باکتری – که از جنس Coprococcus و Dialister بودند – در مدفوع افراد مبتلا به افسردگی موجود نبودند. این موضوع حتی برای افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کردند نیز صادق بود.پروفسور جروئین رائس می‌گوید:
ارتباط متابولیسم میکروبی روده و سلامت روان موضوع بحث برانگیزی در تحقیقات میکروبیوم است. این فرضیه که متابولیت‌های میکروبی می‌توانند با مغز ما – و درنتیجه با رفتار و احساسات ما – ارتباط برقرار کنند جذاب است، اما تا به امروز ارتباطات میکروبیوم روده و مغز بیشتر در مدل‌های حیوانی مورد بررسی قرار گرفته بود، و تحقیقات انسانی عقب مانده‌اند. در مطالعات population-level ما چندین گروه از باکتری‌ها را شناسایی کردیم که همگی هم‌گام با افسردگی و کیفیت زندگی مردم در جمعیت‌های مختلف تغییر می‌کردند.
پروفسور جروین رائس و تیمش در مطالعه پیشین نشان داده بودند که یک جامعه باکتری خاص روده (Enterotype) با تنوع میکروبی ضعیف بیشتر در افراد مبتلا به بیماری کرون، نوعی بیماری التهابی روده، دیده می‌شود.
در این مطالعه، تیم متوجه شد که گروه باکتری روده‌ای مشابهی مشخصه‌ی افراد مبتلا به افسردگی و افراد دارای سطح کیفی زندگی پایین‌تر است.
مقاله‌ی مرتبط: چرا داروهای ضدافسردگی از نوع SSRI برای تمام بیماران مؤثر نیستند؟
باکتری‌ها با سیستم عصبی صحبت می‌کنند
این تیم همچنین تکنیک خاصی را طراحی کرد که به آن‌ها امکان مشخص کردن باکتری‌های تاثیر گذار روی سیستم عصبی را می‌داد.
آن‌ها بیش از ۵۰۰ باکتری روده انسانی را با تمرکز بر این که آیا آن‌ها می‌توانند ترکیبات نورواکتیو تولید کنند یا نه بررسی کردند. در نهایت، تیم فهرستی که طیف وسیعی از فعالیت‌های نورواکتیویته باکتری‌های مختلف را نشان می‌داد، ارائه کرد.دکتر تمیریا والس کلمر، توضیح داد:
ترکیبات نورواکتیو بسیاری در روده تولید می‌شوند. ما می‌خواستیم ببینیم که کدام میکروب‌های روده می‌توانند در تولید، کاهش یا اصلاح این مولکول‌ها شرکت کنند. جعبه ابزار ما نه تنها اجازه می‌دهد تا باکتری‌های مختلفی که نقش مهمی را در سلامت روان بازی می‌کنند شناسایی کنیم، بلکه مکانیسم‌هایی که در این تعامل با میزبان درگیر هستند را هم شناسایی می‌کنیم. به عنوان مثال ما دریافتیم که توانایی میکروارگانیسم‌ها برای تولید DOPAC، متابولیت دوپامین، با کیفیت زندگی روانی بهتر مرتبط است.
در آینده، پروفسور رائس و همکارانش آزمایشات بیشتری برای تایید این نتایج انجام خواهند داد.
