یک تحقیق جدید بررسی میکند که آیا سکتهی مغزی میتواند بر تنوع جمعیت باکتری موجود در دروده تاثیر بگذارد و آیا این تغییرات میتواند فرآیند بهبودی مغز را تحت تاثیر قرار دهد؟
مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) گزارش میکند که هر ۴۰ ثانیه، یک نفر در ایالات متحده دچار سکتهی مغزی میشود؛ سکتهی مغزی یک فرآیند قلبی-عروقی است که در آن رسیدن خون اکسیژندار به مغز متوقف میشود.
یک سکتهی مغزی میتواند باعث آسیب به مغز شود؛ زیرا سلولهای آن در اثر نرسیدن اکسیژن و مواد غذایی میمیرند.
با این حال، مطالعات جدید نشان میدهد که یک سکتهی مغزی میتواند تاثیری فوری یا طولانیمدت بر سایر بخشهای بدن داشته باشد.
اکنون، یک مطالعه نشان میدهد که به دنبال سکتهی مغزی، جمعیت باکتریایی موجود در روده دستخوش تغییرات مهمی میشود و این اثرات میتواند برای مدت طولانی ادامه یابد.
دانشجوی دکترا، Allison Brichacek و دانشیار، Candice Brown (دارای دکترا از دانشکدهی پزشکی دانشگاه ویرجینیای غربی در Morgantown) این مطالعه را رهبری کردند و یافتههای خود را ماه گذشته در کنفرانس International Stroke Conference در Honolulu ارائه دادند.
Brichacek میگوید:
ارتباط روده و مغز برای ما بسیار جالب است؛ این که چگونه روده بر مغز تاثیر میگذارد و برعکس.
اختلال مزمن تعادل باکتریایی روده
برای فهم بیشتر در مورد تاثیر سکتهی مغزی بر میکروبهای روده، محققان روی مدلهای موشی کار کردند و آنها را به دو گروه تقسیم کردند.
محققان روی گروه اول یک سکتهی مغزی ایسکمیک را اعمال کردند؛ در حالیکه گروه دیگر به عنوان گروه کنترل و جوندگان سالم تلقی شد.
بعد از اعمال کردن سکتهی مغزی در اولین گروه از موشها، محققان هر دو گروه از جوندگان را پس از ۳، ۱۴ و ۲۸ روز از شروع آزمایش بررسی کردند.
تیم پزوهشی دریافت که موشهای گروه سکتهی مغزی، دچار تغییرات بلندمدتی در میکروبهای روده شده بودند. برخلاف آنها، جوندگان گروه کنترل، دارای باکتریهای خانواده Bifidobacteriaceae در روز ۱۴ ام و ۲۸ ام آزمایش بودند.
این خانوادهی باکتریایی شامل باکتریهای مفید و پروبیوتیک از جمله باکتریهای جنس Bifidobacterium است که معمولا تولیدکنندگان ، این باکتریها را به فرآوردههای لبنی پروبیوتیک اضافه میکنند.
این باکتریها فقط برای حفظ سلامتی سیستم گوارش نیستند؛ Brichacek و Brown معتقدند که این باکتریها میتوانند باعث بهبودی بهتر در افرادی شوند که دچار سکتهی مغزی شدهاند.
همچنین محققان گزارش کردند که موشهای گروه آزمایش، ۲۸ روز پس از سکتهی مغزی، دارای سطوح بالاتری از باکتریهای متعلق به خانوادهی Helicobacteraceae بودند. محققان میگویند این باکتریها باعث ایجاد وضعیت سلامتی ضعیف در افراد میشوند.
تغییر دیگر در موشهای گروه سکتهی مغزی این بود که نسبت باکتریایی Firmicutes-to-Bacteroidetes آنها در مقایسه با گروه کنترل به طرز چشمگیری بالاتر بود. به طوری که در ۱۴ امین روز آزمایش تقریبا ۶ برابر و در ۲۸ امین روز آزمایش بیش از ۳ برابر بود.
Brichacek و Brown معتقدند که این نسبت نامتوازن، مرتبط با خطر بالای چاقی، دیابت و التهاب غیرعادی است.
آیا درمان روده باعث بهبودی مغز میشود؟
محققان دریافتند که به دنبال سکتهی مغزی، تنها توازن سالم جمعیت باکتریایی روده به هم نمیخورد؛ بلکه تغییراتی در ساختار بافت روده نیز رخ میدهد.
Brichacek و Brown میگویند:
بافت رودهای سالم به دلیل وجود ویلیها (ساختارهای بسیار کوچکی که به جذب مواد غذایی روده کمک میکنند)، باید شبیه یک کلونی مرجانی منظم باشد. با این حال، بافت رودهای موشهای گروه آزمایش، بینظم بود.
Brichacek یادداشت میکند:
در رودهی موشهای گروه آزمایش، یک بینظمی وجود دارد. همچنین بین ویلیها فضای کمی برای عبور مواد غذایی وجود دارد.
همانطور که محققان میگویند، اگر روده نتواند به درستی مواد غذایی را جذب کند، پس از رویدادهایی از جمله سکتهی مغزی، بهبودی بدن دچار اختلال میشود.
Brown اشاره میکند:
مشاهدهی یک تغییر مزمن و مداوم به مدت ۲۸ روز پس از سکتهی مغزی که مرتبط با افزایش باکتریهای منفی در روده است، نشاندهندهی این است که میتواند اثرات منفی بر عملکرد و رفتار مغز داشته باشد.
او هشدار میدهد:
این تغییر نهایتا میتواند باعث کند شدن یا پیشگیری از بهبودی پس از سکته شود.
به همین دلیل، سرپرستان مطالعه معتقدند که تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا بررسی کند آیا درمان اثرات سکتهی مغزی بر روده میتواند پاسخگو باشد یا خیر!
Allison Brichacek میگوید:
اگر این گونه باشد که روده تاثیری بر بازسازی مغز داشته باشد، شاید درمانهای سکتهی مغزی نباید فقط بر عملکرد مغز تمرکز کند. شاید نیاز داشته باشیم که برای درمان سکتهی مغزی، به عملکرد روده توجه نماییم.
Brown یادداشت میکند:
افراد قدر روده را نمیدانند! این اندام بیشتر از هضم و جذب در بدن نقش دارد.
محققان اضافه میکنند:
نتایج ما نشان میدهد که سکتهی مغزی دو مغز را تحت تاثیر قرار میدهد؛ مغز درون سر و مغز درون روده!