مالتیپل میلوما سرطان مربوط به ردهی خاصی از گلبولهای سفید به نام پلاسماسلها میباشد. پلاسماسلها توسط آنتیبادیها از طریق تشخیص و حمله به باکتریها با آنها مقابله میکنند. مالتیپل میلوما، سلولهای سرطانی را در مغزاستخوان ایجاد میکنند تا در آنجا تجمع یابند وباعث بیرون راندن سلولهای سالم میشود. بیشتر از اینکه این سلولها، آنتی بادی ایجاد کنند باعث تولید پروتئینهای غیرطبیعی میشود که باعث ایجاد عوارض میشود.
درمان مالتیپل میلوما برای افرادی که علائم و نشانهها را تجربه نمیکنند ضروری نمیباشد. برای کسانیکه نیاز به درمان دارند، تعدادی درمان وجود دارد که بیماری را کنترل میکند.
علائم:
علائم و نشانههای این بیماری بسیار متفاوت است و ممکن است در شروع بیماری وجود نداشتهباشند. زمانیکه علائم و نشانهها ایجاد میشود این علائم شامل:
درد در استخوانها بویژه درد در ستون مهره و قفسهی سینه
- تهوع
- یبوست
- کاهش اشتها
- مشکلات روانی یا یا کاهش هوشیاری
- خستگی
- عفونتهای مکرر
- کاهش وزن
- ضعف و بیحسی در پاها
- تشنگی بیش از حد
زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز هرکدام از علائم و نشانهها که باعث نگرانی شما میشود به پزشک مراجعه کنید.
علل:
دلایل واضحی برای ایجاد این بیماری وجود ندارد. پزشکان معتقدند این بیماری از طریق یک پلاسمای غیرطبیعی در مغزاستخوان ،بافت نرم تولیدکنندهی خون که بیشترین مرکز مغزاستخوان را اشغال میکند، شروع میشود و سلولهای غیرطبیعی بطور مکرر زیاد میشود.
سلولهای سرطانی بعد از تشکیل بالغ نمیشوند وبعد از آن به عنوان سلول طبیعی از بین میروند درنتیجه در مغز استخوان تجمع مییابند این تجمع باعث خنثیسازی تولید سلولهای نرمال میشوند. در مغزاستخوان سلولهای میلوما باعث بیرون راندن گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز میشود که منجربه خستگی و ناتوانی در مقابله با عفونتها میشود.
سلولهای میلوما شروع به تولید آنتیبادی همانند پلاسماسلهای طبیعی میکنند اما این سلولها آنتیبادی غیرطبیعی تولید میکنند که بدن نمیتواند از آنها استفاده کند. درعوض این آنتیبادیهای غیرطبیعی (پروتئینهای مونونوکلئال یا پروتئینهای M) در بدن ساختهمیشوند که باعث ایجاد مشکلاتی مانند آسیب به کلیهها میشود. سلولهای سرطانب همچنین باعث آسیب بع استخوان میشود که باعث افزایش احتمال شکستگی در استخوانها میشود.
ارتباط بین مالتیپل میلوما و MGUS
مالتیپل میلوماهمیشه از یک وضعیت خوشخیم بنام گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص (MGUS) شروع میشود. در ایالات متحدهی آمریکا ۳ درصد از افراد پیر بالای ۵۰ سال مبتلا به MGUS هستند. هرساله ۱ درصد از افراد مبتلا به گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص به مالتیپل میلوما یا سرطانهای مرتبط مبتلا میشوند. MGUS همانند مالتیپل میلوما در اثر حضور پروتئینهای M موجود در خون که توسط پلاسماسلهای غیرطبیعی تولید میشود، میباشد. اما تفاوتی که وجود دارد این است که در MGUS سطح پروتئین M درخون کمتر بوده و آسیبی به بدن وارد نمیکند.
عوامل خطر
عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به مالتیپل میلوما میشود شامل:
- افزایش سن: احتمال ابتلا به مالتیپل میلوما با افزایش سن افزایش مییابد و بشتر تشخیصهای این بیماری در اواسط ۶۰ سالگی داده میشود.
- نژاد سیاه: سیاهپوستان دوبرابر بیشتر از سفیدپوستان به این بیماری مبتلا میشوند.
- جنس مذکر: احتمال ابتلا در مردان نسبت به زنان بیشتر میباشد.
- سابقهی خانوادگی مالتیپل میلوما: احتمال ابتلا به این بیماری در افرادی که خواهر، برادر یا والدین آنها به این بیماری مبتلا است، بیشتر میباشد.
- سابقهی MGUS در خود فرد: هرساله ۱ درصد از افراد مبتلا به MGUS در آمریکا به مالتیپل میلوما مبتلا میشوند.
عوارض
عوارض این بیماری شامل:
- عفونتهای مکرر: سلولهای میلوما مانع دفاع بدن علیه عفونتها میشود.
- مشکلات استخوانی: مالتیپل میلوما استخوانها را تحت تأثیر قرار میدهد که منجربه درد استخوانی، نازک شدن آنها و شکستگی استخوانها میشود.
- کاهش عملکر کلیه: مالتیپل میلوما باعث ایجاد مشکلاتی درعملکرد کلیه مانند نارسایی کلیه میشود. کلسیم بالای خون در اثر آسیب استخوانها با تداخل در توانایی فیلتره کردن مواد زائد خون مرتبط است. پروتئینهای ایجاد شده توسط سلولهای میلوما نیز موجب ایجاد همین مشکلات میشود.
- کاهش تعداد گلبولهای قرمز(آنمی): بدلیل اینکه سولهای میلوما باعث بیرون راندن سلولهای نرمال خون میشود، این بیماری باعث ایجاد آنمی و مشکلات دیگر در خون میشود.