با توجه به تحقیقات جدید، داشتن سطح طبیعی اما بالاتری از آهن می تواند برای سلامت قلب و عروق هه خوب و هم بد باشد. از یک طرف، ممکن است خطر ایجاد شریان های مسدود شده را کاهش دهد، اما از سوی دیگر ممکن است خطر لخته شدن خون مربوط به کاهش جریان را افزایش دهد .
این نتیجه گیری یک مطالعه بزرگ است که رابطه بین سطح آهن طبیعی افراد و سه شاخص بیماری قلبی عروقی را بررسی کرد: ضخامت دیواره عروق کرونر، ترومبوز ورید عمقی (DVT) و پلاک شریان کاروتید.
ضخیم شدن دیواره رگ و ایجاد پلاک در شريان کاروتيد، هر دو نشانه آترواسکلروز هستند.
DVT زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون یا ترومبوز در ورید عمقی ایجاد می شود. DVT معمولا روی پا تاثیر می گذارد.
محققان دریافتند که داشتن سطح بالاتری از آهن به نظر میرسد خطر ابتلا به DVT را بالا برده و خطر پلاک کاروتید را کاهش میدهد. اما اثر معنی داری بر ضخامت دیواره شريان کاروتيد نداشت.
آنها یافته های خود را در یک نشریه اخیر انجمن مطالعات قلب آمریکا منتشر کردند.
“این نتایجمطابق با مطالعات قبلی است که نشان می دهد وضعیت آهن بالاتر نقش محافظتی در آترواسکلروز دارد، اما خطر ترومبوز در ارتباط با استاز و توقف جریان خون را افزایش می دهد.”
نشانگرهای ژنتیکی وضعیت آهن
این مطالعه ای است که دانشمندان از کالج امپریال لندن در انگلستان رهبری می کنند. در این مطالعات، تیم های بین المللی از داده های ژنتیکی از ۵۰۰۰۰۰ نفر برای کشف ارتباط بین سطح آهن و بیش از ۹۰۰ بیماری استفاده می کنند.
محققان از یک ابزار به نام رندمایزر مندلی(MR) برای بررسی ارتباط بین سطح آهن طبیعی مردم و خطر بیماری استفاده می کنند.
نویسندگان مطالعات جدید نشان دادند که قدرت تجزیه و تحلیل MR این گونه است که می تواند بر موانع احتمالی که مطالعات مشاهده ای مواجه میشوند غلبه کند. این می تواند تجزیه و تحلیل علل احتمالی اثرات مشاهده شده را ابراز کند.
آنها یادآوری می کنند که بیومارکرهای وضعیت آهن در سایر بیماری ها شامل التهاب، بیماری های کبدی، نارسایی کلیه و بدخیمی، که همگی می تواند ارتباطات مشاهده ای با بیماری های ترومبوتیک داشته باشند،نیزتحت تاثیر قرار میگیرد.
با جستجوی اطلاعات DNA در حدود ۴۹۰۰۰نفر از اروپاییان، آنها ییومارکرهای ژنتیکی را یافتند که با سطوح طبیعی اما بیشتر آهن مرتبط است.
سپس محققان از نشانگرهای سطح آهن برای تنظیمداده های دیگر از ده ها هزار نفر برای ارتباط دادن به ضخامت دیواره شرایین کاروتید، DVT و پلاک آرتریت کاروتید استفاده کردند.
“نقش متضاد” وضعیت آهن
آترواسکلروز یک علت عمده در جهان است که بر روی رگهای خونی تاثیر می گذارد و باعث می شود که بیماری قلبی، سکته مغزی و بیماری عروق محیطی ایجاد شود.
فرآیند آترواسکلروز زمانی شروع می شود که کلسترول و سایر مواد چرب در دیواره های شريانی قرار می گیرند و به آتروما گسترش می یابند . اینها در نهایت می توانند منجر به پارگی و لخته شدن موضعی شوند.
لخته ممکن است تا حدودی یا به طور کامل جریان خون را محدود و منجر به سکته مغزی یا حمله قلبی شود، بسته به اینکه کدام شریان در آن تحت تاثیر قرار گیرد.
محققان پیشنهاد می کنند که یافته های آنها شواهدی از “نقش متضاد” سطح آهن بالاتراما طبیعی را در “فرایند بیماری های مختلف ترومبوتیک” ارائه می دهد.
دکتر دیپندر جیل از دانشکده بهداشت عمومی کالج Imperial College در لندن با اشاره به مفاهیم این یافته ها، پیشنهاد می کند که راه های جدیدی برای مطالعات بیشتر باز کنند.
این یافته می تواند بسیاری از سوالات بدون پاسخ، مانند چگونگی تاثیرات آهن بر کلسترول، تشکیل لخته های خون، و تنگ شدگی شريان را مورد توجه قرار دهد.
مطالعه جدید، مانند دیگر مطالعات این مجموعه، تنها با استفاده از نشانگرهای ژنتیکی، سطح طبیعی آهت بدن انسان را مورد بررسی قرار داده و تأثیر مصرف مکمل آهن را بررسی نکرده است.
دکتر گیل نیز می گوید که مردم باید قبل از شروع مصرف مکمل های آهن به شکل خودسرانه با پزشک خود صحبت کنند.
او گفت: “آهن یک ماده معدنی مهم در بدن است و برای حمل اکسیژن در بدن ضروری است.
“با این حال، دریافت مقدار مناسب آهن در بدن یک تعادل است – مقدار کمتر آن می تواند منجر به کم خونی شود، و مقادیر بیش از حد می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات از جمله آسیب کبدی شود.”
