بری بری اختلالی است که در اثر کمبود تیامین یا کمبود ویتامین ب ۱ ایجاد می‌شود. کمبود شدید این ماده مغذی می‌تواند منجر به آسیب‌های ماندگار در سیستم عصبی و قلب شود. کلمه بری بری از یک کلمه سریلانکایی به معنای ضعف شدید گرفته شده است، زیرا بیماری بری ری می‌تواند باعث بروز علائم شدیدی شود و حتی زندگی فرد را به خطر بیندازد. در این مقاله، به بررسی پرسش‌ها خود پیرامون بیماری بری بری خواهیم پرداخت پرسش‌هایی از جمله بری بری چیست ، علائم بیماری و راه‌های تشخیص و درمان بری بری چیست.
بری بری چیست
بربری یکی بیماری جدی است و می‌تواند حیات فرد را به صورت بالقوه به خطر بیندازد. این بیماری در اثر کمبود تیامین ایجاد می‌شود.
تیامین ماده مغذی اساسی است که افراد از طریق رژیم غذایی کصرفی خود به دست می‌آورند. ویتامین ب ۱ در بسیاری از کارکردهای بدن نقش دارد، از جمله:
- تجزیه کربوهیدرات
- انقباض عضلات
- هدایت در سلول‌های عصبی
- تولید گلوکز
- تولید اسیدهایی که به هضم غذا کمک می‌کنند
کمبود شدید تیامین ممکن است بدن فرد از انجام صحیح عملکردهای مورد نیاز برای سلامت خود باز دارد.
یکی از عواملی که بری بری را به بیماری خطرناک تبدیل می‌کند، این است که تخلیه تیامین در بدن به مدت زمان طولانی نیاز ندارد. در افرادی که کمبود تیامین وجود دارد، ذخایر تیامین در بدن، تا حدود ۲ تا ۳ هفته قابل تخلیه است.
انواع بری بری به دو دسته تقسیم می‌شود:
- بربری مرطوب، که عمدتاً سیستم قلبی عروقی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، باعث تضعیف گردش خون و باقی ماندن مایعات در بافت‌ها و ادم می‌شود.
- بری بری خشک، که در درجه اول سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، منجر به تخریب اعصاب می‌شود. دژنراسیون و تخریب اعصاب به طور معمول از پاها و بازوها شروع می‌شود و ممکن است منجر به آتروفی عضلات و از بین رفتن رفلکس‌ها شود.
علت بری بری چیست
علت اصلی بری بری می‌تواند در یکی از دو گروه زیر جای بگیرد: ۱. رژیمی غذایی با کمبود تیامین ۲. مشکل در توانایی بدن در پردازش و تجزیه تیامین.
بروز و شیوع بربری در کشورهای توسعه یافته نادر است. در ایالات متحده، بسیاری از غذاهایی که مردم روزانه مصرف می‌کنند، مانند نان و غلات، با تیامین فرآوری شده‌اند و حاوی مقادیر بالایی از ویتامین ب ۱ می‌باشند. خوردن این غذاها برای جلوگیری از کمبود ویتامین ب ۱ کافی است.
در کشورهای توسعه یافته که دسترسی آسانی به این مواد غذایی دارند، علت اصلی بری بری اختلال مصرف الکل است.
وزارت بهداشت و خدمات انسانی تخمین می زند که ۸۰٪ افرادی که از الکل سوء استفاده می کنند دچار کمبود تیامین خواهند شد. الکل پردازش و جذب تیامین را برای بدن دشوارتر می کند.
نوزادان نیز ممکن است مبتلا به بربری شوند؛ در صورتی که شیر مادری که می‌نوشند فاقد تیامین باشد و یا خوراک‌های مخصوص کودکانی که استفاده می‌کنند فاقد این ویتامین باشد.
اگرچه بیشتر موارد علت بری بری بدون وجود ارتباط خانوادگی شناخته شده رخ می‌دهد، اما یک بیماری نادر به نام بربری ژنتیکی نیز وجود دارد که بر روی توانایی بدن در جذب ویتامین از مواد غذایی تاثیر گذاشته و باعث کمبود تیامین می‌شود.
سایر افرادی که احتمال ابتلا به بربری در آن‌ها بیشتر است، عبارتند از:
- افراد سالمند
- مبتلایان به دیابت
- افراد مبتلا به HIV
- جراحی چاقی
علائم بری بری
علائم بری بری بسته به انواع بری بری ممکن است متفاوت باشد:
علائم بری بری مرطوب شامل موارد زیر است:
- افزایش ضربان قلب
- کمبود شدید انرژی یا خستگی مداوم
- تنگی نفس
- بیدار شدن از خواب در شب به دلیل تنگی نفس
- تورم در پاها و قسمت‌های پایینی پا
علائم بری بری خشک شامل موارد زیر است:
- درد عمومی بدن
- استفراغ
- مشکل در راه رفتن
- گیجی
- بی حسی در دست یا پا
- فلجی در قسمت‌هایی پایینی پاها
در موارد نادر و شدید، علائم بری بری ممکن است منجر به وضعیتی وخیم بنام سندرم ورنیکه-کورساکوف (Wernicke-Korsakoff) شود. این سندرم نوعی آسیب مغزی است که از کمبود شدید تیامین ناشی کی‌شود.
فرد مبتلا به سندرم ورنیکه-کورساکوف ممکن است علائم دیگری را تجربه کند، از جمله:
- از دست دادن حافظه یا عدم توانایی در ایجاد خاطرات جدید
- احساس گیجی عمومی
- حرکت سریع چشم
- حرکت غیر ارادی چشم
- تاری دید یا دو بینی
- از دست دادن هماهنگی عضلات
- توهم
تشخیص بری بری
برای تشخیص بری بری پزشکان به نتایج حاصل از آزمایش خون و ادرار اتکا می‌کنند و میزان تیامین جریان خون فرد را می‌سنجد.
آن‌ها همچنین یک سری معاینات فیزیکی را انجام می‌دهند تا علائم بری بری مرتبط با سایر آسیب‌های عصبی یا مشکلات قلبی را بررسی کنند.
علائم آسیب عصبی می‌تواند شامل دشواری در راه رفتن یا حفظ تعادل بدن، عدم توانایی در هماهنگی حرکات بدن و ضعیف شدن رفلکس‌ها باشد.
پزشک همچنین ضربان قلب و تنفس فرد را بررسی کرده و به دنبال علائم تورم در اندام تحتانی فرد خواهد بود که می‌تواند در نتیجه مشکلات قلبی باشد.
درمان بری بری چیست
هدف از درمان بری بری افزایش سطح تیامین در بدن است. بسته به سلامت کلی فرد، پزشکان ممکن است مصرف مکمل‌های خوراکی یا تزریق ویتامین ب ۱ را برای دریافت مقادیر کافی تیامین توصیه کند. آن‌ها همچنین ممکن است برای پشتیبانی از درمان تجویز شده، استفاده از مکمل‌های دیگر را نیز نوصیه نمایند.
همچنین در طول دوره درمان بری بری پزشک ممکن است برای بررسی میزان تیامین فرد، تا زمانی که میزان ویتامین ب ۱ به حالت عادی بازگردد، به طور منظم انجام آزمایش خون را درخواست نماید. ممکن است از فرد خواسته شود که برای اطمینان از عدم عود مجدد بری بری، تغییراتی را در رژیم غذایی خود انجام دهد، یا مصرف مکمل‌های تیامین را با دوز کمتر ادامه دهد.
پزشک همچنین باید درمان هرگونه عوارضی که در اثر بربری ایجاد می‌شود را نیز در نظر بگیرد، مانند آسیب‌های عصبی یا قلبی ماندگار.
با درمان بری بری به صورت زودرس، آسیب‌های وارده به قلب و سیستم عصبی ناشی از بربری ممکن است برگشت پذیر باشد. اگر فرد به مدت طولانی دچار کمبود ویتامین ب ۱ باشد، ممکن است برخی از علائم حتی پس از درمان نیز باقی بمانند.
پیشگیری از بری بری
پیشگیری از بری بری مستلزم مصرف مقدار کافی تیامین در رژیم غذایی است.
به طور معمول، فردی که رژیم غذایی سالم و متعادلی که از تمامی غذاها می خورد، نیازی به نگرانی در مورد کمبود تیامین نخواهد داشت. غذاهایی که به طور طبیعی حاوی تیامین هستند عبارتند از:
- گوشت
- آجیل و دانه‌ها
- لوبیا و حبوبات
- غذای دریایی
- محصولات لبنی
همچنین غذاهای زیادی مانند نان، غلات صبحانه و محصولات پخته شده وجود دارد که توسط تولید کنندگان با ویتامین‌ها از جمله تیامین غنی می‌شوند.
وزارت بهداشت و خدمات انسانی خاطرنشان كرده است که برای شهروندان آمریکایی، خوردن نان و غلات غنی شده معمولی‌ترین روش برای دریافت میزان روزانه توصیه شده تیامین است.
زنان باردار یا شیرده باید توجه زیادی به مصرف تیامین خود داشته باشند. علاوه بر این، هرکسی که برای تغذیه کودک از فرمول‌ها یا خوراکی‌های مخصوص کودکان استفاده می‌کند، باید بررسی کند که حاوی تیامین کافی است یا خیر.
مصرف زیاد الکل یک عامل خطر برای بیماری بربری است. نوشیدن کمتر الکل می‌تواند با در اختیار قرار دادن بیشتر تیامین به بدن، خطر ابتلا به بربری را کاهش دهد. فردی که الکل زیادی می‌نوشد، می‌تواند مصرف مکمل ویتامین ب ۱ یا تمامی اعضای خانواده ویتامین ب را نیز در نظر بگیرد.
پیش آگهی بری بری
فردی که علائم بربری را تجربه می‌کند، باید در اسرع وقت با پزشک خود صحبت کند.
عدم درمان بری بری به دلیل خطر نارسایی قلبی یا آسیب‌های وارد شده به سیستم عصبی می‌تواند بسیار خطرناک باشد و زندگی فرد را به خطر بیندازد.
با درمان بری بری، چشم انداز پیش بینی شده برای این افراد مبتلا به این بیماری بهتر است. در بیشتر موارد، با مداخله زودرس، آسیب قلبی و سیستم عصبی برگشت پذیر می‌باشد. با این حال، برخی از افراد حتی بعد از درمان موفقیت آمیز نیز ممکن است علائم طولانی مدتی را تجربه کنند.
اگر کمبود ویتامین ب ۱ منجر به سندرم ورنیکه-کورساکوف شود، ممکن است چشم انداز فرد ضعیف باشد، زیرا آسیب‌های مغزی که ناشی از این بیماری است، معمولاً دائمی می‌باشد.
پیشگیری بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری بربری است که با مصرف یک رژیم سالم و متعادل آغاز می‌شود. دسترسی به غذاهای غنی شده مانند نان و غلات کامل و یا غنی شده می‌تواند احتمال ابتلا شخص به بیماری بربری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
