بررسی کلی
نقص دیواره بین دهلیزی (ASD) بمعنای وجود سوراخی در دیواره (سپتوم) بین دو حفره فوقانی قلب شما (دهلیز) است. این بیماری در بدو تولد (مادرزادی) وجود دارد.
نقص های کوچک ممکن است به طور اتفاقی پیدا شوند و هرگز مشکلی ایجاد نکنند. برخی از نقایص کوچک دهلیزی در دوران نوزادی یا اوایل کودکی خود به خود بسته میشود.
این سوراخ میزان خون موجود در ریه ها را افزایش می دهد. نقص بزرگ و طولانی مدت دیواره دهلیزی می تواند به قلب و ریه های شما آسیب برساند. برای پیشگیری از عوارض ممکن است عمل جراحی یا بستن با دستگاه برای ترمیم نقص دیواره دهلیزی لازم باشد.
علائم
بسیاری از نوزادان متولد شده با نقص دیواره بین دهلیزی هیچ علائمی ندارند. علائم در بزرگسالی شروع می شود.
علائم و نشانه های نقص دیواره بین دهلیزی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تنگی نفس بخصوص هنگام ورزش
- خستگی
- تورم پاها، ساق پا یا شکم
- تپش قلب یا ضربان از دست رفته
- سکته
- سوفل قلب ، صدای سوت مانند است که می توان از طریق استتوسکوپ شنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید?
درصورت داشتن این علائم در خود یا فرزندتان با پزشک خود تماس بگیرید:
- تنگی نفس
- خستگی آسان، به خصوص بعد از فعالیت
- تورم پاها، ساق پا یا شکم
- تپش قلب یا ضربان از دست رفته
علل
چگونه قلب به طور معمول کار می کند؟
قلب به چهار حفره تقسیم می شود دوتا در سمت راست و دوتا در سمت چپ. برای پمپ کردن خون به بدن قلب از سمت چپ و راست خود برای اهداف متفاوتی استفاده می کند.
سمت راست قلب خون را به سمت ریه ها حرکت می دهد. در ریه ها خون اکسیژن را جمع می کند و سپس آن را به سمت چپ قلب برمی گرداند. سپس سمت چپ قلب خون را از طریق آئورت به بقیه بدن منتقل می کند.
چرا نقایص قلب ایجاد می شود؟
پزشکان می دانند که نقایص قلبی موجود در بدو تولد (مادرزادی) از بروز خطاهایی در ابتدای رشد قلب ناشی می شود اما اغلب علت مشخصی وجود ندارد. ژنتیک و عوامل محیطی ممکن است نقشی داشته باشند.
چگونه قلب با نقص دیواره بین دهلیزی کار می کند؟
نقص دیواره بین دهلیزی بزرگ می تواند باعث شود خون اضافی بیش از حد در ریه ها بماند و سمت راست قلب بیش از حد کار کند. اگر درمان نشود در نهایت سمت راست قلب بزرگ می شود و ماهیچه اش ضعیف می شود. فشار خون در ریه های شما نیز می تواند افزایش یابد و منجر به افزایش فشار خون ریوی شود.
انواع مختلفی از نقص دیواره بین دهلیزی وجود دارد از جمله:
Secundum یا ثانویه.
شایع ترین نوع ASD است و نقص در وسط دیواره بین دهلیزها رخ می دهد.
Premium یا اولیه.
این نقص در قسمت تحتانی سپتوم دهلیزی رخ می دهد و ممکن است با سایر مشکلات مادرزادی قلبی همراه باشد.
Sinus venous یا سینوس سیاهرگی.
این نقص نادر معمولاً در قسمت بالای سپتوم دهلیزی رخ می دهد و اغلب با سایر مشکلات مادرزادی قلبی همراه است.
coronarySinus یا سینوس کرونری.
در این نقص نادر بخشی از دیواره که بین سینوس عروق کرونر – که بخشی از سیستم وریدی قلب است – و دهلیز چپ وجود ندارد.
عوامل خطر
مشخص نیست که چرا نقص دیواره بین دهلیزی رخ می دهد اما به نظر می رسد برخی از نقایص مادرزادی قلب بصورت خانوادگی رخ می دهد و بعضی اوقات با سایر مشکلات ژنتیکی مانند سندرم داون بروز می کند. اگر نقص قلبی داشته باشید یا کودکی با نقص قلبی داشته باشید یک مشاوره ژنتیک می تواند شانس ابتلای فرزندان آینده را برآورد کند.
برخی از شرایط که در دوران بارداری می تواید خطر تولد کودک با نقص قلب را افزایش دهد عبارتند از:
عفونت سرخچه .
آلوده شدن به سرخچه (سرخک آلمانی) در چند ماه اول بارداری شما می تواند خطر نقص قلب جنین را افزایش دهد.
مواد مخدر، دخانیات، الکل یا قرار گرفتن در معرض برخی از مواد.
استفاده از برخی داروهای خاص، تنباکو، الکل یا داروهایی مانند کوکائین در دوران بارداری می تواند به جنین در حال رشد آسیب برساند.
دیابت یا لوپوس.
ابتلا به دیابت یا لوپوس ممکن است خطر ابتلا کودک به نقص قلبی را افزایش دهد.
عوارض
نقص دیواره بین دهلیزی کوچک ممکن است هرگز مشکلی ایجاد نکند.این نوع نقصهای کوچک معمولا در کودکی خود به خود بسته میشود.
نقایص بزرگتر می تواند مشکلات جدی ایجاد کند از جمله:
- نارسایی سمت راست قلب
- ناهنجاری های ریتم قلب (آریتمی)
- افزایش خطر سکته مغزی
- طول عمر کوتاه
عوارض جدی کمتر شایع ممکن است شامل موارد زیر باشد:
افزایش فشار خون ریوی.
اگر نقص دیواره بین دهلیزی بزرگ درمان نشود افزایش جریان خون به ریه های شما باعث افزایش فشار خون در شریان های ریه می شود.
سندرم آیزنمنگر.
فشارخون ریوی می تواند آسیب دائمی ریه ایجاد کند. این عارضه که سندرم آیزنمنگر نامیده می شود معمولاً طی سالهای متمادی بروز می کند و به ندرت در افرادی که نقص دیواره دهلیزی بزرگ دارند ایجاد می شود.
درمان به موقع از طریق پیشگیری یا کمک می تواند به مدیریت بسیاری از این عوارض منجرشود.
نقص دیواره بین دهلیزی و بارداری
بیشتر زنانی که دارای نقص دیواره بین دهلیزی هستند می توانند دوران بارداری بدون مشکلی را طی کنند. با این وجود داشتن نقص بزرگتر یا بروز عوارضی مانند نارسایی قلبی، آریتمی یا فشار خون ریوی می تواند خطر عوارض دوران بارداری را افزایش دهد.
پزشکان به خانم های مبتلا به سندرم آیزنمنگر به شدت توصیه می کنند که باردار نشوند زیرا این امر می تواند جان آنها را به خطر بیندازد.
خطر ابتلا به بیماری مادرزادی قلبی برای فرزندان والدین با بیماری مادرزادی قلبی بیشتر است. هرکسی که دارای نقص مادرزادی قلبی باشد چه ترمیم شده باشد چه نه درصورتی که قصد تشکیل خانواده دارد باید با پزشک صحبت کند. پزشک ممکن است ترمیم قبل از بارداری را توصیه کند.
پیشگیری
در بیشتر موارد نمیتوان از نقص دیواره بین دهلیزی جلوگیری کرد. اگر می خواهید باردار شوید با پزشک معالج خود ملاقات کنید. این بازدید باید شامل موارد زیر شود:
آزمایش برای بررسی مصونیت ایمنی سرخچه.
اگر مصون نیستید درمورد واکسیناسیون از پزشک خود سوال کنید.
تغییر در شرایط درمانی و داروهای فعلی .
در دوران بارداری باید برخی از مشکلات سلامتی را پیگیریکنید. پزشک شما ممکن است قبل از بارداری برخی از داروهای خاص را تنظیم یا متوقف کند.
بررسی سابقه پزشکی خانواده.
اگر سابقه خانوادگی نقایص قلبی یا سایر اختلالات ژنتیکی دارید صحبت با یک مشاور ژنتیک را در نظر بگیرید تا خطرات آن را مشخص کنید.
تشخیص
شنیدن یک سوفل قلب هنگام معاینه ممکن است باعث شود پزشک به نقص دیواره بین دهلیزی یا نقایص قلبی شما یا کودکتان شک کند. برای نقص قلبی مشکوک پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را درخواست کند:
اکوکاردیوگرام.
رایج ترین آزمایش برای تشخیص نقص دیواره بین دهلیزی است. از امواج صوتی برای تولید تصویری از قلب استفاده می شود. این کار اجازه می دهد تا پزشک حفره های قلب شما را ببیند و قدرت پمپاژ آنها را اندازه گیری کند.
این آزمایش همچنین دریچه های قلب را نیز بررسی می کند و به دنبال علائم نقایص قلبی است. پزشکان همچنین می توانند از این آزمایش برای ارزیابی وضعیت شما و تعیین برنامه درمانی شما استفاده کنند.
رادیوگرافی قفسه سینه.
این کار به پزشک کمک می کند تا وضعیت قلب و ریه های شما را ببیند. اشعه ایکس می تواند بیماریهایی غیر از نقص قلبی را که ممکن است علائم شما را توضیح دهد شناسایی کند.
الکتروکاردیوگرام (ECG).
این تست فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت می کند و به شناسایی مشکلات ریتم قلب کمک می کند.
کاتتریزاسیون قلبی.
یک لوله نازک و انعطاف پذیر (کاتتر) درون رگ ران یا بازوی شما وارد شده و به قلب شما هدایت می شود. از طریق کاتتریزاسیون پزشکان می توانند نقایص مادرزادی قلب را تشخیص دهند، آزمایش کنند که قلب شما چگونه در حال پمپاژ است، عملکرد دریچه قلب را بررسی کنند و فشار خون ریه های شما را اندازه بگیرند.
با این حال این آزمایش معمولاً برای تشخیص نقص دیواره بین دهلیزی لازم نیست. پزشکان همچنین ممکن است از تکنیک کاتتریزاسیون برای ترمیم نقایص قلبی استفاده کنند.
MRI .
در این روش با استفاده از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر سه بعدی از قلب و سایر اندام ها و بافت های بدن شما استفاده می شود. اگر اکوکاردیوگرافی نتواند به طور قطعی نقص دیواره بین دهلیزی یا شرایط مرتبط با آن را تشخیص دهد پزشک شما ممکن است درخواستMRI کند.
سی تی اسکن.
استفاده از اشعه X برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب شما. اگر اکوکاردیوگرافی به طور قطع نقص دیواره بین دهلیزی را تشخیص نداده باشد این روش می تواند برای تشخیص نقص دیواره بین دهلیزی و نقایص مادرزادی قلب مرتبط با آن استفاده شود.
درمان
بسیاری از نقص های سپتوم دهلیزی در دوران کودکی به خودی خودبسته میشود. برخی از نقایص سپتوم دهلیزی کوچک برای کسانی که بسته نمی شوند ممکن است نیاز به درمان نداشته باشند. اما در نهایت بسیاری از نقص های سپتوم دهلیزی دائم نیاز به جراحی دارند.
بررسی پزشکی
اگر شما یا فرزندتان نقص دیواره بین دهلیزی دارید ممکن است متخصص قلب و عروق شما توصیه کند مدتی بر آن نظارت کند تا ببیند به خودی خود بسته می شود یا خیر. بسته به شرایط شما و اینکه آیا شما یا فرزندتان نقایص مادرزادی قلبی دیگر دارد پزشک تصمیم خواهد گرفت که شما یا فرزندتان به درمان نیاز دارید یا خیر.
داروها
داروها سوراخ را ترمیم نمی کنند اما ممکن است از آنها برای کاهش برخی از علائم و نشانه هایی که می تواند با نقص دیواره بین دهلیزی همراه باشد استفاده شود. همچنین ممکن است از داروها برای کاهش خطر عوارض بعد از عمل استفاده شود. داروها ممکن است شامل مواردی باشند که ضربان قلب را منظم نگه میدارند (بتابلاکرها) یا برای کاهش خطر لخته شدن خون (ضد انعقادها).
عمل جراحی
بسیاری از پزشکان ترمیم نقص دیواره بین دهلیزی متوسط تا بزرگ را که در دوران کودکی یا بزرگسالی تشخیص داده شده است برای جلوگیری از عوارض بعدی توصیه می کنند. با این حال اگر فشار خون ریوی شدید دارید چون ممکن است این وضعیت را وخیم تر کند جراحی توصیه نمی شود.
برای بزرگسالان و کودکان جراحی شامل دوختن یا پوشاندن دهانه غیر طبیعی بین دهلیز است. پزشکان وضعیت شما را ارزیابی کرده و تعیین می کنند کدام یک از دو روش استفاده شود:
کاتتریزاسیون قلبی.
پزشکان یک لوله نازک و انعطاف پذیر (کاتتر) را به رگ خونی در کشاله ران وارد می کنند و با استفاده از تکنیک های تصویربرداری آن را به قلب هدایت می کنند. از طریق کاتتر پزشکان یک تکه مش یا گیره را برای بستن سوراخ قرار می دهند. بافت قلب در اطراف مش رشد می کند و به طور دائم سوراخ رامیبندد.
این نوع روش فقط برای ترمیم نقایص سپتوم دهلیزی از نوع secundum استفاده می شود. با این وجود برخی از نقایص بزرگ سپتوم دهلیزی ممکن است نیاز به جراحی قلب باز داشته باشد.
عمل قلب باز.
این نوع جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و نیاز به استفاده از دستگاه قلبی است. جراحان از طریق برش در قفسه سینه از گیره ها برای بستن سوراخ استفاده می کنند. این روش تنها روش برای ترمیم نقص دیواره دهلیزی از نوع سینوس ونوس و سینوس کرونری است.
این روش با استفاده از برش های کوچک (جراحی با حداقل تهاجم) و با استفاده از روبات برای برخی از انواع نقص های دهلیزی دهلیزی قابل انجام است.
مراقبت های پس از عمل
مراقبت ها بستگی به نوع نقص، معالجه پیشنهادی و وجود یا عدم وجود سایر نقصها دارد. اکوکاردیوگرام های مکرر بعد از ترخیص از بیمارستان تا یک سال بعد انجام می شود و سپس طبق درخواست پزشک خود یا فرزندتان انجام می شود. برای نقایص سپتوم دهلیزی ساده که در دوران کودکی بسته شده است فقط مراقبت های پیگیرانه گاه به گاه مورد نیاز است.
بزرگسالانی که ترمیم نقص دیواره بین دهلیزی داشتند باید در طول زندگی مورد بررسی قرار گیرند تا عوارضی مانند فشار خون ریوی، ورم مفاصل، نارسایی قلبی یا مشکلات دریچه ای بررسی شوند. دوره های پیگیری معمولاً سالانه انجام می شود.
سبک زندگی و داروهای خانگی
اگر نقص مادرزادی قلبی دارید یا برای اصلاح آن جراحی انجام داده ایدممکن است در مورد محدودیت فعالیت ها و سایر موارد فکرکنید.
ورزش.
نقص دیواره بین دهلیزی معمولاً شما را از فعالیت یا ورزش محدود نمی کند. اگر عوارضی مانند آریتمی، نارسایی قلبی یا فشار خون ریوی دارید ممکن است به شما توصیه شود که از انجام برخی فعالیتها یا ورزشها خودداری کنید. متخصص قلب و عروق شما می تواند به شما در یادگیری موارد بی خطر کمک کند.
اگر شما یک نقص برطرف نشده داشته باشید پزشک به شما توصیه خواهد کرد که از غواصی و صعود به ارتفاعات زیاد خودداری کنید.
جلوگیری از عفونت.
برخی نقایص قلبی و ترمیم این نقصها در سطح قلب تغییراتی ایجاد می کند که آن را بیشتر مستعد ابتلا به عفونت (اندوکاردیت عفونی) می کند. نقایص سپتوم دهلیزی به طور کلی با اندوکاردیت عفونی همراه نیستاگرچه پزشک احتمالاً پس از ترمیم حدود شش ماه آنتی بیوتیک های پیشگیرانه را در زمان انجام کار دندانپزشکی توصیه می کند.
اما اگر علاوه بر نقص دیواره بین دهلیزی نقایص قلبی دیگری داشته باشید یا در طی شش ماه گذشته ترمیم نقص دیواره بین دهلیزی داشته باشید ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها قبل از انجام برخی اقدامات دندانپزشکی یا جراحی داشته باشید.
