درد قفسه سینه
علل ایجاد درد قفسه سینه ممکن است از مشکلات جزئی مانند سوءهاضمه یا استرس تا اورژانس‌های پزشکی جدی مانند حمله قلبی یا آمبولی ریوی متغیر باشد. یافتن علت دقیق درد قفسه سینه ممکن است بسیار سخت باشد.
یافتن علت درد قفسه سینه چالش برانگیز می‌باشد، به خصوص اگر علائم اولیه وجود نداشته باشد. حتی برای پزشکان نیز تصمیم گیری درمورد این که علت درد قفسه سینه قلبی می‌باشد یا یک مشکل جزئی، سخت می‌باشد.
درصورت ادامه یافتن درد قفسه سینه بالای چند دقیقه (بیش از حدود ۵ دقیقه)، به جای تلاش خودسرانه برای یافتن علت درد، سریعاً به مراکز اورژانس اطلاع دهید.
حمله قلبی
سکته قلبی که با عنوان حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که خونرسانی از طریق عروق خونی به قلب قطع می‌گردد. حمله قلبی می‌تواند دردی را ایجاد کند که چند دقیقه یا بیشتر طول بکشد. اما ممکن است این پدیده هیچگونه دردی ایجاد نکند که این اتفاق در افراد پیر و دیابتی شایع‌تر می‌باشد.
افرادی که دچار حمله قلبی شوند ممکن است علائم را به مدت چند ساعت، چند روز یا حتی چند هفته داشته باشند. زودرس ترین نشانه‌ای که ممکن است ایجاد گردد دردی است که حین فعالیت ایجاد شده و با استراحت کمتر می‌شود. اما باید دقت کرد که حین حمله قلبی، این درد بدون فعالیت نیز ایجاد می‌شود.
کسی که دچار حمله قلبی شود ممکن است همه یا هیچکدام از علائم ذیل را داشته باشد:
- فشار ناراحت کننده، احساس پری یا فشار دهنده در وسط قفسه سینه (پشت جناغ) که بیش از چند دقیقه طول بکشد
- انتشار درد به شانه(ها)، پشت، گردن، فک یا بازو(ها)
- سبکی سر، غش کردن، عرق سرد، حالت تهوع یا تنگی نفس
اقدامات لازم
۱- اولین کار در این مورد حفظ خونسردی و تماس سریع با ۱۱۵ می‌باشد تا در کمترین زمان اقدامات لازم انجام گیرد. هیچگاه علائم حمله قلبی را نادیده نگیرید و انجام اقدامات را به تاخیر نیاندازید. درصورتی که به خدمات اورژانس دسترسی ندارید، از همسایه یا دوست خود بخواهید شما را به نزدیکترین بیمارستان انتقال دهد. درصورتی که اقدامات درمانی در زمان طلایی خود انجام گیرد ممکن است عضله قلب تقریباً به حالت قبل بازگردد.
درصورتی که هیچ راه دیگری باقی نماند می‌توانید خودتان با ماشین به مراکز درمانی مراجعه کنید اما به خاطر داشته باشید درصورت تشدید درد در حین رانندگی، هم خودتان و هم دیگران در خطر خواهید بود.
۲- یک آسپرین با دوز متوسط بجوید. آسپرین از ایجاد لخته بیشتر پیشگیری می‌کند و از کاهش بیشتر خونرسانی به ناحیه دچار تنگی دراثر لخته خون کمک می‌کند. اما باید دقت کنید که آسپرین بر لخته‌های تشکیل شده بی‌اثر می‌باشد. آسپرین بچه برای جویدن مناسب می‌باشد چراکه باتوجه به طعم بهتری که نسبت به سایر آسپرین‌ها دارد، احتمال ایجاد حالت تهوع کمتر می‌باشد.
۳- نیتروگلیسیرین استفاده کنید (درصورت تجویز قبلی). درصورتی که از قبل توسط پزشک برای شما نیتروگلیسیرین تجویز شده باشد، می‌توانید درصورت شک به احتمال حمله قلبی می‌توانید داروی خود را استفاده کنید. از استفاده‌ی قرص دیگران بپرهیزید.
۴- انجام احیای قلبی-ریوی درموارد مورد نیاز. درصورتی که فردی که دچار حمله قلبی شده باشد ناهوشیار باشد، ممکن است نیاز به انجام احیای قلبی ریوی نیز وجود داشته باشد. درصورتی که آموزش احیای پایه را ندیده باشید، صرفاً انجام ماساژ قلبی از سمت شما کافی خواهد بود. برای این کار کافی است ۱۰۰-۱۲۰ ماساژ قلبی (فشار بر روی وسط قفسه سینه تا فرو رفتن حدود ۵ سانتی‌متر) در یک دقیقه کافی است. درصورت در دسترس بودن دستگاه دفیبریلاتور خارجی (AED)، می‌توانید مطابق با طرز کار دستگاه از آن استفاده کنید.
اقدامات اجتنابی
- درصورت حساسیت به آسپرین، داشتن مشکلات انعقادی، مصرف داروی ضد انعقاد یا درصورت توصیه قبلی پزشک مبنی بر عدم مصرف آسپرین، از مصرف آسپرین بپرهیزید.
بیشتر بخوانید:کمک های اولیه؛ حمله قلبی
آنژین
آنژین نوعی درد یا احساس ناراحتی است که توسط کاهش جریان خون به بافت قلبی ایجاد می‌گردد.
آنژین می‌تواند پایدار یا ناپایدار باشد. آنژین واریانت که با عنوان آنژین پرینزمتال نیز شناخته می‌شود نیز وجود دارد که مورد بحث این مطلب نمی‌باشد. آنژین پایدار نوعی درد در قفسه سینه می‌باشد که اغلب با فعالیت ایجاد می‌شود و حالت تکرار شونده دارد. آنژین زمانی ناپایدار می‌باشد که تازه تشخیص داده شده باشد، از حالت قلبی تغییر کند (افزایش دفعات ایجاد درد، زمان درد یا شدت درد) یا به داروهای قبلی (مانند نیتروگلیسیرین زیرزبانی) به خوبی پاسخ ندهد.
آنژین شایع می‌باشد اما افتراق این که آیا مشکل قلبی وجود دارد یا مشکل غیرقلبی است، گاهی اوقات می‌تواند بسیار سخت باشد.
علائم
درصورتی که آنژین به همراه علائم یا نشانه‌های ذیل ایجاد گردد، می‌تواند وضعیت مهمی مانند حمله قلبی را نشان دهد:
- درد در بازوها، گردن، فک، شانه یا پشت (پشت قفسه سینه)
- حالت تهوع
- خستگی
- تنگی نفس
- اضطراب
- تعریق (به خصوص عرق سرد)
- گیجی یا غش
شدت، طول و نوع آنژین می‌تواند متفاوت باشد. همانطور که اشاره شد تشدید آنژین قبلی از نظر مدت زمان درد، شدت درد یا افزایش دفعات درد و نیز مواردی مانند تشخیص آنژین برای اولین بار یا عدم کاهش درد آنژین با داروهای قبلی یا استراحت، می‌تواند وضعیت آنژین ناپایدار را نشان دهد. درصورتی که درد آنژینی تغییر کند یا تشدید یابد، سریعاً مراتب را به مراکز اورژانس اطلاع دهید.
آمبولی ریوی
آمبولی ریوی زمانی رخ می‌دهد که یک لخته در محلی بجز عروق ریوی (شریان ریوی) تشکیل شده و با حرکت به شریان ریوی برسد و انسداد ایجاد کند. این لخته(ها) اغلب در وریدهای اندام تحتانی و به خصوص ساق پاها تشکیل یافته و با حرکت به شریان ریوی میرسند. در این وضعیت خونرسانی به ریه از طریق عروق خونی کاهش می‌یابد و اکسیژن رسانی به خون دچار اشکال می‌شود. درنتیجه اکسیژن رسانی به بدن مختل می‌گردد.
علائم
علائم و نشانه‌های آمبولی ریوی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد ناگهانی و تیز در قفسه سینه که اغلب با تنگی نفس همراه می‌باشد
- تنگی نفس ناگهانی و بدون علت حتی بدون وجود درد
- سرفه‌ای که ممکن است حاوی رگه‌های خون باشد
- ضربان قلب سریع که ممکن است با تنگی نفس مرتبط باشد
- غش و از دست دادن هوشیاری
- اضطراب شدید
- تعریق بدون علت
- تورم یک پا (که نشانگر وجود لخته در پا می‌باشد)
آمبولی ریوی ممکن است تهدید کننده حیات باشد. درصورتی که دچار آمبولی ریوی شوید، باید بدون تلف کردن حتی ۱ ثانیه وقت، درخواست کمک کنید. آمبولی ریوی جزو مواردی است که هر ثانیه در مدیریت بیمار اهمیت جانی دارد.
دایسکشن آئورت
دایسکشن آئورت یک وضعیت بسیار جدی است که در اثر ایجاد پارگی در لایه داخلی شریان آئورت ایجاد می‌گردد. شریان آئورت بزرگترین سرخرگ بدن می‌باشد که مستقیماً از قلب آغاز می‌شود. خون از طریق این از هم گسیختگی، به لایه میانی شریان آئورت وارد شده و باعث جدا شدن (دایسکشن) لایه میانی و داخلی آئورت از هم می‌شود. درصورت پارگی دیواره خارجی آئورت، دایسکشن می‌تواند کشنده باشد.
علائم
علائم و نشانه‌های تیپیک عبارتند از:
- درد شدید و ناگهانی در قفسه سینه یا قسمت بالایی پشت قفسه سینه که اغلب به صورت درد مشابه پاره شدن، برش یا شکافته شدن حس می‌شود و به گردن یا قسمت پایینی پشت انتشار دارد
- از دست دادن هوشیاری (غش)
- تنگی نفس
- ناتوانی ناگهانی در حرف زدن، از دست دادن بینایی، ضعف یا فلج یک طرفه بدن (علائم مشابه سکته مغزی)
- تعریق
- نبض ضعیف یک دست در مقایسه با دست دیگر
درصورت وجود هرکدام از این علائم، باید به دایسکشن آئورت با علل جدی دیگر شک کرد. درخواست سریع کمک در این وضعیت بسیار حیاتی است.
پنومونی و پلورزی
علائم پنومونی اغلب شامل درد قفسه سینه به همراه لرز، تب و سرفه با خلط خونی یا سرفه با خلط بد بو می‌باشد. زمانی که پنومونی به همراه التهاب غشای احاطه کننده ریه (جنب یا پلور) همراه باشد، ممکن است حین تنفس یا سرفه درد قابل توجهی در قفسه سینه ایجاد گردد. این وضعیت پلورزی نام دارد.
یک علامت پلورزی این است که درد با نگه داشتن نفس یا فشار دادن ناحیه دردناک قفسه سینه، کاهش می‌یابد. این علامت معمولاً برای حمله قلبی صادق نمی‌باشد.
درصورتی که تشخیص پنومونی اخیراً صورت گرفته باشد و سپس دچار درد ناشی از پلورزی شده باشید، سریعاً با پزشک خود تماس گرفته و از وی مشورت بگیرید. پلورزی درصورتی که تنها مشکل موجود باشد، یک مشکل اورژانسی نیست. اما باید با پزشک خود مشورت کنید تا مشکل به درستی تشخیص داده شود.
درد دیواره قفسه سینه
یکی دیگر از علل ایجاد درد در قفسه سینه که بدون آسیب می‌باشد، درد دیواره قفسه سینه است. یکی از علل ایجاد آن التهاب استخوان و غضروف ناحیه است که با عنوان کوستوکندریت شناخته می‌شود. این حالت در اطراف استخوان جناغ (محل اتصال غضروف دنده‌ها و اتسخوان جناغ) درد و حساسیت ایجاد می‌شود.
در کوستروکندریت درصورت فشار دادن چند نقطه در لبه استخوان جناغ، درد قابل توجهی در این نواحی ایجاد می‌شود. درصورتی که فشار دادن قفسه سینه با انگشت، چنین دردی ایجاد کند، بعید به نظر می‌رسد درد ناشی از حمله قلبی یا یک وضعیت جدی باشد.
سایر علل
از دیگر علل ایجاد درد در قفسه سینه می‌توان به موراد زیر اشاره کرد:
- کشیدگی عضلات جدار قفسه سینه ناشی از استفاده بیش از حد یا سرفه بیش از حد
- کوفتگی عضلات قفسه سینه ناشی از آسیب جزئی
- اضطراب ناگهانی با تنفس سریع به مدت کوتاه
- زخم گوارشی
- درد ناشی از سیستم گوارشی مانند ریفلاکس معده به مری، درد زخم معده یا درد کیسه صفرا
- پریکاردیت (التهاب پرده پریکارد)
