گرفتگی‌های شبانه‌ی عضله‌ی پا، اسپاسم‌ها یا انقباضات ناخواسته و دردناک عضله‌ی پاست که معمولاً وقتی فرد خواب است به سراغش می‌آیند. رگ به رگ شدن های شبانه‌ی عضله‌ی پا معمولاً عضلات ساق پا را درگیر می‌کند، با این حال ماهیچه‌های پا یا ران نیز شاید دچار گرفتگی شوند. کشیدن ماهیچه‌ای گرفته با فشار درد را تسکین می‌دهد.
دلایل
بیشتر اوقات، دلیل مشخصی را برای گرفتگی عضله‌ی پا در شب نمی‌توان تشخیص داد. در کل، گرفتگی‌های عضله‌ی پا در شب احتمالاً به خستگی ماهیچه و مشکلات عصبی مربوط اند. خطر این گونه از گرفتگی‌ها با افزایش سن بیشتر می‌شود. زنان حامله همچنین با احتمال بیشتری برای این نشانه روبه‌رو هستند.
چندین عارضه، مثل نارسایی کلیوی و آسیب عصبی دیابتی برای ایجاد گرفتگی‌های عضلانی شناخته شده هستند. با این حال اگر یکی از این عوارض را داشته باشید، با احتمال زیاد از آن آگاه هستید و دیگر نشانه‌های آن را نیز می‌شناسید.
افرادی که از داروهای خاصی استفاده می‌کنند؛ مثل برخی از ادرارآورها (دیورتیک‌ها)، شاید با احتمال بیشتری برای گرفتگی عضله روبه‌رو باشند، اگرچه ارتباط مستقیمی معلوم نشده است.
سندرم پای بیقرار برخی اوقات با گرفتگی‌های عضلانی پا در شب اشتباه گرفته می‌شود ولی این دو عارضه جدا از یکدیگرند. در کل، درد مشخصه‌ی سندرم پای بیقرار نیست با این که برخی از مبتلایان آن را دردناک توصیف می‌کنند.
دیگر عوارضی که ممکن است با گرفتگی‌های عضلانی پا در شب ارتباط داشته باشند شامل موارد زیر است:
ناهنجاری‌های ساختاری
- بیماری شریان محیطی
- تنگی نخاعی (Spinal stenosis)
مشکلات متابولیک
- نارسایی حاد کلیوی
- بیماری آدیسون
- آنمی
- بیماری مزمن کلیوی
- سیروز
- هایپرتیروئیدیسم یا پرکاری تیروئید
- هیپوتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید
- دیابت نوع ۱
- دیابت نوع ۲
داروها یا روش‌های درمانی
- داروهای فشار خون
- دیورتیک یا ادرارآورها
- ضدحاملگی‌های خوراکی
- داروهای پائین‌آورنده‌ی کلسترول (استاتین‌ها)
- دیالیز
دیگر عوارض
- دهیدراتاسیون یا از دست دادن آب
- اسهال
- خستگی ماهیچه‌ای
- آسیب عصبی از درمان‌های سرطان
- استئوآرتریت
- بیماری پارکینسون
- حاملگی
زمان مراجعه به پزشک
برای بیشتر افراد، گرفتگی‌های عضلانی پا در شب فقط آزاردهنده است ولی در بعضی موارد مراجعه به پزشک نیاز است.
در صورت مشاهده‌ی موارد زیر به دنبال فوریت‌های پزشکی باشید:
- گرفتگی‌های شدید و ادامه‌دار
- گرفتگی‌های عضلانی پا در شب پس از قرار گرفتن در معرض سموم، مثل سرب
در صورت مشاهده‌ی موارد زیر یک ویزیت با پزشکتان ترتیب بدهید:
- مشکل در طول روز بخاطر بر هم زده شدن خواب با گرفتگی‌های عضلانی
- ضعف ماهیچه‌ای و آتروفی که همراه با گرفتگی عضلانی به وجود بیاید.
خودمراقبتی
فعالیت‌هایی که شاید از گرفتگی‌های عضلانی در شب جلوگیری کنند عبارتند از:
- مصرف مایعات کافی برای اجتناب در از دهیدراتاسیون
- کشیدن عضلات پا یا راندن دوچرخه‌ی ثابت به مدت چند دقیقه قبل از خواب
- پاهای خود را خارج از لحاف قرار دهید.
فعالیت‌هایی که شاید به تسکین گرفتگی‌های عضلانی در شب کمک کنند:
- خم کردن پاها به سمت بالا در مقابل سر
- ماساژ دادن عضله‌ی موردنظر با دست یا با یخ
- راه رفتن یا پیاده‌روی
- دوش حمام گرم
- درست است که به یکباره استفاده از داروی کینین (quinine) گسترده شد ولی بخاطر خطرات مرتبط با آن دیگر پیشنهاد نمی‌شود.
