تیروئید، غدهای کوچک و واقع در جلوی گردن است که مسئولیت ساخت هورمونهای تیروئیدی را برعهده دارد. هورمونهای تیروئیدی به بدن برای استفاده از انرژی کمک میکنند و شماری از فعالیتها تحت کنترل آنهاست؛ نفس کشیدن، این که بدن با چه سرعتی کالری بسوزاند و یا حتی این که قلب با چه سرعتی کار بکند از جمله این فعالیتها هستند. همچنین به بدن برای گرم ماندن کمک میکنند و کارکرد مؤثر مغز، ماهیچههای قلب و سایر اندامها در گرو تنظیم مناسب این هورمونهاست.
آیا ابتلا به سرطان تیروئید جای نگرانی دارد؟
توجه به این نکته مهم است که بیشتر موارد سرطان تیروئید به راحتی با جراحی قابل درمان است. علاوه بر این، سرطان تیروئید به ندرت موجب درد یا ناتوانی می شود و درمان های موثر و قابل تحمل برای بیشتر موارد سرطان تیروئیدی در دسترس است. نتایج بررسیها نشان می دهند که در این نوع سرطان، درصد بقا چیزی در حدود ۹۸درصد است.
سرطان تیروئید چه علایمی دارد؟
سرطان تیروئید عمدتاً فاقد نشانۀ خاص در مراحل اولیه است، اما با پیشرفت آن، میتوان شاهد بروز علائم زیر بود:
- تودۀ قابل لمس در موقعیت گردنی
- تغییرات خاص صدا، از جمله افزایش خشونت صدا
- مشکلات بَلعی
- درد در گردن و گلو
- تورم غدد لنفاوی در گردن
چه عواملی بر خطر ابتلا به سرطان تیروئید میافزایند؟
- جنسیت: این سرطان در خانمها شایعتر است.
- قرارگیری در معرض پرتو: شمال پرتوهای درمانی به کار رفته در ناحیۀ سر و گردن و پرتوهای حاصل از خطای نیروگاهها و آزمایش سلاحهای هستهای
- برخی سندرمهای ژنتیکی ارثی و سابقۀ خانوادگی
چه روشهای برای تشخیص قطعی این نوع سرطان وجود دارد؟
پس از تشخیص اولیۀ، پزشک بنابه ضرورت، بیمار را به یک یا چند مورد از روشهای تشخیصی زیر ارجاع میدهد:
- معاینۀ بدنی: در بررسی تغییرات ظاهری غذۀ تیروئید کاربرد دارد.
- آزمایش خون: در بررسی عملکرد طبیعی غدۀ تیروئید بهکار میرورد.
- نمونهبرداری از غدۀ تیروئید: نمونه از حیث وجود سلولهای سرطانی در آزمایشگاه بررسی میشود.
- تستهای تصویربرداری: عمدتاً شامل CTاسکن، توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) و سونوگرافی است.
- آزمایش ژنتیک: سابقۀ خانوادگی، میتواند پزشک را به استفاده از این روش در بررسی برخی تغییرات ژنی سوق دهد.
چه درمانهایی برای سرطان تیروئید در دسترس هستند؟
به طور کلی، درمان سرطان تیروئید شامل جراحی، هورموندرمانی تیروئیدی (استفاده از داروی لووتیروکسین پس از جراحی و برداشتن تیروئید)، استفاده از ید رادیواکتیو، پرتودرمانی، شیمیدرمانی و دارودرمانی هدفمند با (داروهایی نظیر کابوزانتینیب) است.