الکتروشوک درمانی یا همان ECT، روشی است که زیر بیهوشی انجام میشود که در این روش جریان الکتریکی کمی را از سر میگذرانند که منجر به تشنج میشود. این روش به نظر میرسد که میتواند منجر به تغییراتی در مواد شیمیایی داخل مغز شود که علائم و یا خود بیماری روانی سختی که بیمار به آن مبتلا است را بتواند درمان کند.
ECT معمولا زمانی استفاده میشود که بقیه روشهای درمانی دیگر جواب ندهند و روش دیگری وجود نداشته باشد، البته این روش هم نمیتوانند بر روی تمامی افراد پیاده شود و محدودیتهایی دارد.
از این روش درمانی زمانی که فردی مبتلا به افسردگی حاد، افسردگی مقاوم، شیدایی و جنون و انواعی از فراموشیها میتوان استفاده کرد.
حال این سوال پیش میآید که از این روش چه زمانی میتوانیم استفاده کنیم:
- در زمان حاملگی، که نمیتوانیم از روشهای دارویی استفاده کنیم به علت احتمال آسیب رساندن به جنین
- در افراد مسن که توانایی تحمل عوارض جانبی آن را ندارند.
- کسانی که خودشان این روش را بر دارو درمانی ترجیح میدهند.
- زمانی که درمانهای دارویی نتواند پاسخگو باشد.
- زمانی که قبلا فرد از این روش استفاده کرده است و نتیجه گرفته است.
زمانی که فرد زیر الکتروشوک درمانی قرار میگیرد، پزشک او را به وسیله داروهای بیهوشی به خواب میبرد. همچنین به این فرد داروهای فلجکننده عضلانی هم داده میشود که در حین این روش منقبض نشوند چرا که اگر این کار را نکنیم منجر به شکستگی و رگ به رگ شدن میشود. علاوه بر اینها به فرد داروهای کنترل کننده ضربان قلب نیز داده میشود و در حین این روش پزشک مرتبا ضربان قلب بیمار را چک میکند.
پس از دادن داروها و بیهوش شدن بیمار، پزشک یک الکترود را بر روی استخوان تمپورال و دیگر الکترود را جلو پیشانی قرار میدهد. یک جریان کم را برای چند ثانیه از مغزعبور میدهیم. این جریان الکتریکی منجر به تشنج میشود که معمولا بین ۲۵ الی ۶۰ ثانیه طول میکشد.
در حین این روش، بیمار کاملا آسوده خوابیده است. پس از اتمام درمان منتظر میشویم که داروی بیهوشی اثرش برود. بعد از بیدار شدن فرد ممکن است کمی احساس گیجی و سردرد و همچنین گرفتگی عضلانی بکند که معمولا بعد از گذشت یک ساعت این علائم از بین میرود. علائم دیگر مانند از دست دادن حافظه کوتاه مدت میتواند برای مدتی باقی بماند، اما به مرور زمان آن هم مرتفع میگردد.
امروزه ECT یک روش امنتری شده است. اما همچنان میتواند عوارض جانبی زیادی را به دنبال داشته باشد؛ امروزه از جریان الکتریکی کاملا کنترل شدهای استفاده میشود که بتواند تاثیرات مثبت خود را بگذارد و از ریسکهای احتمالی بکاهد.