آنژیوسارکوما نوع نادری از سرطان بوده که در دیواره عروق خونی و لنفی ایجاد می‌شود. عروق لنفی که بخشی از سیستم ایمنی بدن محسوب می‌شوند، باکتری‌ها، ویروس‌ها و مواد زاید را جمع‌آوری کرده و از بدن پاکسازی می‌کنند.
آنژیوسارکوما در هر بخشی از بدن می‌تواند ایجاد شود؛ اما غالبا در پوست سر و گردن مشاهده می‌گردد. این بیماری می‌تواند به ندرت در پوست سایر بخش‌های بدن مانند پستان، بافت‌های عمقی‌تر مثل قلب و کبد یا قسمت‌هایی از بدن که تحت درمان با رادیوتراپی قرار گرفته‌اند نیز ایجاد شود. درمان آنژیوسارکوما به موقعیت سرطان بستگی دارد. از جمله گزینه‌های درمان می‌توان جراحی، رادیوتراپی و شیمی‌درمانی را نام برد.
نشانه‌ها
- وجود ناحیه برجسته بنفش رنگ در سطح پوست مانند کبودشدگی
- وجود زخمی مشابه کبودشدگی که در طول زمان بزرگ‌تر می‌شود
- زخمی که به هنگام خراش یا ضربه، خون‌ریزی از آن ایجاد شود
- تورم در اطراف قسمت مشکوک پوست
در صورتی که آنژیوسارکوما اندام‌ها را درگیر کند، معمولا با درد همراه است. دیگر نشانه‌های این نوع از بیماری به موقعیت سرطان بستگی دارد.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت وجود هر گونه علائم مزمن نگران کننده، به پزشک مراجعه کنید.
دلایل
علت اغلب موارد آنژیوسارکوما مشخص نیست؛ با این حال پزشکان عواملی را که احتمالا خطر بیماری را افزایش می‌دهند، شناسایی کرده‌اند. به عقیده پزشکان نوعی رخداد منجر به اشتباه در کد ژنتیکی سلول دیواره رگ خونی یا رگ لنفی شده و جهش ایجاد شده، دستور رشد سریع و تولید تعداد بیشتری سلول غیر طبیعی را صادر می‌کند.
نتیجه این پدیده، افزایش تعداد سلول‌های غیرعادی است که از رگ خونی یا رگ لنفی درگیر رشد می‌کنند. در گذر زمان، این سلول‌ها ممکن است از سطح دیواره کنده شده و در دیگر قسمت‌های بدن پخش شوند.(متاستاز)
عوامل خطر
عواملی که خطر آنژیوسارکوما را افزایش می‌دهند، شامل موارد زیر است:
- رادیوتراپی: درمان سرطان یا دیگر بیماری‌ها با استفاده از اشعه و پرتوهای یونیزان، خطر آنژیوسارکوما را افزایش می‌دهد. در واقع، آنژیوسارکوما یکی از عوارض نادر رادیوتراپی بوده که معمولا ۵ تا ۱۰ سال پس از درمان ایجاد می‌شود.
- تورم ناشی از آسیب رگ لنفی (ادم لنفی): ادم لنفی نوعی تورم بوده که از برگشت مایع لنفی به هنگام انسداد یا آسیب سیستم لنفاوی ایجاد می‌شود. ادم لنفی همچنین یکی از عوارض برداشت گره‌های لنفی طی جراحی -روشی مورد استفاده در درمان سرطان- بوده و در پاسخ به عفونت و دیگر شرایط نیز می‌تواند ایجاد شود.
- مواد شیمیایی: آنژیوسارکومای کبدی با مواد شیمیایی متعدد از جمله وینیل‌کلرید و آرسنیک در ارتباط است.
تشخیص
از جمله تست‌های تشخیصی آنژیوسارکوما موارد زیر را می‌توان نام برد:
- آزمون فیزیکی: پزشک بیمار را به طور کامل ارزیابی کرده تا شرایط بیمار مشخص شود.
- نمونه برداری (بیوپسی) از بافت: در این روش پزشک از بافت مشکوک به منظور تست آزمایشگاهی نمونه برداری می‌کند. آنالیز بافت در آزمایشگاه می‌تواند سلول‌های سرطانی را مشخص کرده و برخی ویژگی‌های سرطان بیمار را که می‌توانند در فرآیند درمان موثر واقع شوند، تعیین کند.
- تست‌های تصویربرداری: تست‌های تصویربرداری می‌تواند اجزای سرطان بیمار را برای پزشک آشکار کند. این تست‌ها شامل MRI, CT و پرتونگاری با نشر پوزیترون (PET) بوده و انتخاب نوع تست مورد استفاده به موقعیت خاص بیمار بستگی دارد.
درمان
بهترین گزینه درمانی آنژیوسارکوما بستگی به موقعیت سرطان بیمار، اندازه آن و این‌که آیا متاستاز صورت گرفته یا خیر، بستگی دارد. گزینه‌های درمان شامل موارد زیر است:
- جراحی: هدف از جراحی برداشت کامل آنژیوسارکوماست. طی جراحی، جراح توده سرطانی و قسمتی از بافت سالم اطراف را برمی‌دارد. در برخی موارد از قبیل بزرگ بودن توده یا متاستاز آن به قسمت‌های دیگر، جراحی از گزینه‌های درمان نیست.
- رادیوتراپی: رادیوتراپی از پرتوهای پرانرژی همچون X و پروتون به منظور از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این روش گاهی پس از جراحی برای کشتن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده استفاده شده و در بعضی موارد یکی از گزینه‌های درمان در صورت عدم امکان جراحی است.
- شیمی‌درمانی: شیمی‌درمانی نوعی روش درمانی است که از داروها و مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. در صورت متاستاز آنژیوسارکوما به دیگر بخش‌های بدن، شیمی درمانی به عنوان بهترین گزینه درمان مطرح می‌شود. در برخی شرایط خاص با عدم امکان جراحی، شیمی‌درمانی در ترکیب با رادیوتراپی انجام می‌شود.
