دکتر Lisa Mosconi از دانشکدهی پزشکی Weill Cornell، محقق اصلی این پژوهش است.
مطالعات جدید نشان میدهد که ایجاد تغییرات متابولیک در مغز زنان یائسه و همچنین از دست دادن استروژن، میتواند این زنان را در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر قرار دهد.
همانطور که دکتر Mosconi و همکارانش توضیح میدهند پس از سن، جنس زن دومین ریسک فاکتور اصلی برای توسعهی بیماری آلزایمر است. در واقع برمبنای برآوردهای انجام شده در سال ۲۰۱۷، دو سوم بیماران مبتلا به آلزایمر در ایالات متحدهی آمریکا را زنان تشکیل میدهند.
مقالهی مرتبط: مردان، زنان و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر: آیا تفاوتی وجود دارد؟
اگرچه ساز و کار پشت این ارتباط، در افزایش این ریسک هنوز شناخته شده نیست اما تحقیقات انجام شدهی پیشین، ورود به دورهی یائسگی را به عنوان عاملی بالقوه در افزایش این خطر دانستهاند. همچنان که نویسندگان این مطالعه توضیح میدهند؛ این دوره شامل تغییرات نورولوژیک و متابولیک است. بنابراین دکتر Mosconi و تیمش تصمیم گرفتند تا در مورد این تغییر و تحولات مطالعاتی انجام دهند.
مقالهی مرتبط: هر آنچه که باید راجع به یائسگی بدانید
کاهش متابولیسم گلوکز در مغز
تیم تحقیق از تکنولوژی تصویربرداری توموگرافی انتشار پوزیترون برای بررسی چگونگی متابولیزه شدن گلوکز در مغز، که منبع اصلی انرژی برای سلولهای مغزی محسوب میشود، درمورد ۴۳ زن استفاده کرد. درواقع، تحقیقات قبلی نشان داده بود که کاهش سطح قند پیشقراول توسعهی بیماری آلزایمر بوده و حتی میتواند محرک بروز آن نیز باشد.
در مطالعهی حاضر، زنان شرکتکننده در مطالعه بین ۴۰ تا ۶۰ ساله بودند. از این تعداد ۱۵ نفر پیشیائسه بوده و ۱۴ نفر در دورهی انتقال به یائسگی بسر میبردند و ۱۴ نفرد نیز یائسه بودند. این مطالعه نشان داد، زنانی که در دورهی پیرامون یائسگی و پس از یائسگی قرار دارند نسبت به زنان پیشیائسه دارای کاهش قابل ملاحظهای در میزان متابولیسم گلوکز هستند.
محققان در کنار این عوامل به اصطلاح هیپومتابولیسم (افت سوخت و ساز) و نشانههای اختلال عملکردی میتوکندری پی بردند؛ بدین معنی که سلولهای مغز در پردازش انرژی کارایی چندان بالایی ندارند.
مقالهی مرتبط: اختلال میتوکندری عامل بسیاری از بیماریهاست
محققان پی بردند که یک آنزیم متابولیک کلیدی به نام سیتوکین اکسیداز میتوکندری در زنان یائسه و زنان دورهی پیرامون یائسگی بیشتر است. درجهی تست حافظه نیز در این زنان به شکل قابل توجهی پایینتر بود.
یافتهها از تحقیقات قبلی این تیم در مورد چگونگی ارتباط بین یائسگی و افزایش در میزان پروتئین بتا آمیلوئید که یک نشانگر زیستیِ بیماری آلزایمر در مغز میباشد پشتیبانی میکند. این مطالعهی قبلی به این نکته که کاهش مادهی خاکستری و مادهی سفید مغز، توسط اختلال عصبی تحت تأثیر قرار میگیرد نیز پی برده بود.
مقالهی مرتبط: نزدیکترین دیدگاه در رابطه با پروتئینهای مرتبط با بیماری آلزایمر!
کاهش استروژن ممکن است بر سلولهای مغز تأثیر بگذارد
کاهش شناختی با یائسگی مرتبط دانسته میشود. نویسندگان این مطالعه عنوان میکنند که کمبود استروژن که مشخصهای در یائسگی میباشد، ممکن است مسئول تباهی عصبی باشد که در آلزایمر بروز میکند.
محققان توضیح میدهند که سلولهای مغزی دارای گیرندههایی برای هورمون استروژن میباشند و کاهش در میزان این هورمون ممکن است سبب بروز واکنش گرسنگی در این سلولها شود. این وضعیت متابولیکی میتواند به اختلال سلولهای مغزی منجر گردد.
دکتر Lisa Mosconi میگوید:
یافتههای ما نشان میدهد که کاهش استروژن در یائسگی فقط باعث از بین رفتن باروری نمیشود؛ این در عین حال به معنی کاهش عناصر کلیدیِ محافظت عصبی در مغز زنان و آسیبپذیری بیشتر در برابر سالخوردگی و بیماری آلزایمر نیز تلقی میشود. ما نیاز عاجل داریم که این مسائل را مورد پیگیری قرار دهیم چراکه درحال حاضر ۸۵۰ میلیون زن در سطح جهان یائسهاند و یا اینکه در حال ورود به این مرحله قرار دارند.
مقالهی مرتبط: یائسگی و آلزایمر مغز را به روش مشابهی تغییر میدهند
دکتر Mosconi میگوید:
مطالعات ما نشان میدهد که زنان در سالهای چهل زندگی خود، پیش از بروز هرگونه علایمی از غدد درونریز یا نورولوژیک، نیاز به توجهات پزشکی مناسب دارند. ممکن است در قالب یک چهارچوب بحرانی، فرصت باشد تا در آن وقتی زنان در سالهای ۴۰ و ۵۰ورزش کردن زندگی خود هستند نشانههای ریسک بیماری آلزایمر در آنها کشف و راهکارهایی برای کاهش این ریسک در نظر گرفته شود.
وی در اشاره به مثالی از راهکارهای بالقوه در این مورد میگوید:
زنان ممکن است برای محافظت از فعالیت مغز و میتوکندری خود در کنار ترکیبی از راهکارها برای حفظ سطح استروژن، نیاز به دریافت آنتیاکسیدان نیز داشته باشند.
به گفتهی وی، غذاهای سرشار از آنتیاکسیدان همچون دانههای کتان و ورزش کردن میتواند به حفظ استروژن در سطح سالم کمک کند.
مقالهی مرتبط: آیا جایگزین های طبیعی استروژن بی خطر هستند؟
با توجه به درمانهای جایگزینی هورمونی دکتر Mosconi بیان میدارد:
ما معتقدیم برای آزمایش میزان قابلیت و ایمنی این زنان، به تحقیقات بیشتری در مراحل اولیه یائسگی و همبسته کردن تغییرات هورمونی با ریسک بیماری آلزایمر نیاز داریم.
این مطالعه توسط محققان دانشگاه علوم پزشکی Weill Cornell و واحد تحقیقاتی زیست پزشکی دانشکدهی پزشکی Cornell در نیویورک، با همکاری دانشمندان علوم بهداشتی دانشگاه Arizona در Tucson انجام شده است. نتایج این تحقیق نیز در مجلهی PLoS One منتشر شده است.