ویتامین دی که گاها ویتامین آفتاب نیز نامیده میشود طیفی از نقشهای فیزیولوژیک را انجام میدهد. یک مطالعه جدید نشان میدهد ممکن است ویتامین دی به دنبال یک حمله قلبی از عارضهای مثل نارسایی قلبی جلوگیری کند. غذاهای کمی حاوی ویتامین دی هستند. در واقع مقدار عمده آن پس از این که در معرض آفتاب بودهایم در پوست ما سنتز میشود.
مقاله مرتبط: دوز بالاتر ویتامین D و سلامت استخوانهای نوزادان زودرس
طی یک مطالعه که پیرامون راشیتیسم (نرمی استخوان) در کودکان بود، در ابتدا ویتامین دی به عنوان یکی از عوامل مهم در سلامت استخوان شناخته شد. در حال حاضر ما میدانیم که ویتامین دی فرای نقشش در سلامت استخوانها مجموعهای از وظایف دارد. برای مثال، تصور میشود که ویتامین دی بر روی عملکرد عضلات و عروق خونی تاثیر داشته باشد. اخیرا تاثیرش از آن نیز فراتر رفته و شواهدی گرد آمده که حاکی از اثر احتمالی ویتامین دی بر روی سلامت قلبی است. به طور به خصوص مطالعات ارتباط کمبود ویتامین دی و بیماری سرخرگهای کرونری و نارسایی قلبی را نشان میدهند.
ویتامین دی و نارسایی قلبی
نارسایی قلبی یک مشکل جدی است که به صورت بالقوه شرایط تهدیدکنندهای برای زندگی به وجود میآورد که در آن قلب نمیتواند به مقدار کافی خون و اکسیژن را برای تغدیه بافتهای بدن پمپ کند. در سال ۲۰۰۹، در حدود یک مورد از هر نه مرگ در ایالات متحده شامل یک علتِ در ارتباط با نارسایی قلبی میشد. از آن جایی که نارسایی قلبی بسیار شایع است، فهمیدن این که دقیقا چه عواملی به صورت فیزیولوژیکی در آن نقش دارند حائز اهمیت است. بر اساس شواهد اخیر که نشان میدهند ویتامین دی میتواند در برابر نارسایی قلبی از فرد محافظت کند، دانشمندان مشتاق هستند تا فهم روشنتری از این رابطه دریابند.
اگرچه فواید ویتامین دی برای سلامت قلب به خوبی جا افتاده است اما مکانیسم آن هنوز ناشناخته است. اخیرا گروهی از محققان انیستیتو Westmead برای تحقیقات پزشکی در استرالیا تصمیم گرفتند نگاه دقیقتری به این مسئله داشته باشند. پروفسور جیمز چونگ، سرپرست محققان، گفت:
فواید ویتامین دی به طور فزایندهای شناخته شدهاند اما ما هنوزکاملا نمیدانیم به لحاظ مکانیسم چگونه؛ که حل این مسئله میتواند به مدیریت بیماریهای قلبی کمک کند. ما میخواهیم چیزهای بیشتری در رابطه با چگونگی محافظت ویتامین دی از قلب بعد از حمله قلبی بدانیم.
برای کاوش پیرامون این مشکل، دانشمندان از یک مدل موشی و شکلی از ویتامین دی به نام ۱،۲۵-دی هیدروکسی ویتامین دی سه (۱,۲۵D) که با هورمونها اثر متقابل داشت، استفاده کردند. آنها میخواستند چگونگی اثر ۱,۲۵D بر روی مجموعهای مهم از سلولهای قلبی را بفهمند. سلولهایی که مورد توجه گروه قرار داشتند تحت عنوان فیبروبلاستهای واحد شکل دهنده کلونی قلبی (cCFU-Fs) بودند که مسئول تشکیل بافت اسکار بعد از یک حمله قلبی هستند.
کمی بیشتر در مورد نارسایی قلبی
حمله قلبی زمانی اتفاق میافتد که خونرسانی به قلب متوقف شود و به دلیل عدم رسیدن اکسیژن به قسمتهایی از بافت، آنها از بین میروند که به دنبال آن التهاب در آن ناحیه ایجاد میشود. در بافت ملتهب، cCFU-Fها شروع به جایگزین کردن بافت اسکاری متشکل از کلاژن در محل سلولهای از بین رفته میکنند. آن طور که چونگ توضیح میدهد:
این یک مشکل است چرا که ایجاد اسکار در قلب میتواند منجر به کاهش توانایی قلب برای پمپ کردن موثر خون شود که نارسایی قلبی را به دنبال دارد.
مقاله مرتبط: نارسایی قلبی
این گروه دریافتند که ویتامین دی میتواند عملکرد cCFU-Fها را بلاک کند و بنابراین از ایجاد بافت اسکار و به صورت بالقوه از رشد انسداد جلوگیری میکند. نتایج آنان این هفته در ژورنال Heart Lung and Circulation منتشر شد.
چونگ در مورد اهمیت این نتایج توضیح میدهد:
بیماریهای قلبی-عروقی شامل حملات قلبی و نارسایی قلبی در سرتاسر جهان یکی از دلایل اصلی مرگ هستند. برای تغییر این مشکل، ما نیاز داریم مشکلات قلبی را از هر زاویه ممکنی مورد بررسی قرار دهیم. این مطالعه اولین موردی است که نقش ۱,۲۵D را در تنظیم سلولهای پروژنیتور قلبی نشان میدهد و این یافتهها دلگرم کننده هستند. با مطالعه بیشتر، ویتامین دی میتواند به عنوان یک مورد مهیج و کم هزینه در کنار درمانهای فعلی به اثبات برسد و ما امید داریم که این یافتهها را تا درمانهای بالینی برای انسان پیش ببریم.
بنابراین اگرچه تحقیق بر روی ویتامین دی و قدرت محافظتی آن برای قلب در مراحل اولیه خود به سر میبرد اما نتایج دلگرم کننده هستند. یافتن هر گونه مداخلهای که باعث مقابله با بیماریهای قلبی شود خبر خوبی است و پیدا کردن راهی که به سادگی در دسترس است یک پوئن اضافی است.