برخلاف دیدگاهی که اغلب راجع به کشورهای جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی داریم، استونی به یکی از پیشگامان عرصه دیجیتال تبدیل شده است. دولت استونی فناوری بلاک چین (blockchain) را به طور جدی وارد دستور کار خود کرده، دسترسی به اینترنت را حق مسلم هر فرد میداند و اخیراً نیز سفری هیجانانگیز به مقصد جامعه دیجیتال آغاز کرده است؛ جایی که هر چیزی، از تشخیص هویت گرفته تا رأی دهی، به صورت دیجیتال انجام میشود و همه چیز از طریق یک پلتفرم واحد و عظیم به یکدیگر مرتبط است.
مقاله مرتبط: چگونه بیتکوین از میان ویرانههای “پول” سربرآورد؟
دولت استونی قصد دارد در ماه جاری از ۱۰۰ هزار نفر از شهروندانش نمونه DNA بگیرد. جمعیت این کشور ۱/۳ میلیون نفر است. هدف دولت استونی از انجام این طرح، ارائه نمودن توصیههای سبک زندگی و سلامت بر اساس ژنتیک هر فرد میباشد. استونی اولین کشوری خواهد بود که امکان آنالیز DNA را با حمایت دولت در اختیار شهروندان خود قرار میدهد.
هدف از این برنامه ارائه کردن اطلاعات سلامت به صورت شخصیسازی شده برای هر فرد است، که میتواند به کاهش احتمال ابتلا به شماری از بیماریها در آینده کمک کند. هر شرکتکننده یک گزارش ژنتیکی شخصی (یا شخصی سازی شده) دریافت خواهد کرد. این گزارش بر اساس تحلیل صدها هزار مورد از واریانتهای ژنتیکی مرتبط با بیماری، در اختیار هر فرد قرار خواهد گرفت. دولت استونی امیدوار است در ادامه بتواند این دادههای ژنتیکی را با سوابق پزشکی موجود در سیستم اطلاعات سلامت ملی استونی یکپارچه سازد. در این صورت پزشکان به راحتی میتوانند به گزارش ژنتیکی بیمار دسترسی داشته باشند.
مقاله مرتبط: چه کسانی میتوانند به اطلاعات دیجیتالی ژنوم شما دسترسی داشته باشند؟
استونی، همانند بریتانیا و آیسلند، برنامه بیوبانک قدرتمندی را از سال ۲۰۰۰ به اجرا درآورده و در همین مدت توانسته از ۵۰ هزار شهروند استونیایی نمونه DNA جمعآوری کرده و به مطالعه آن بپردازد. برنامه جدیدی که از ماه جاری کلید خواهد خورد اندازه محتوای این بیوبانک را سه برابر خواهد نمود (مجموعاً ۱۵۰ هزار نفر). دولت این کشور امیدوار است که بتواند روزی این بیوبانک آزمایشی را به بیوبانک ملی تبدیل کند، به طوری که اطلاعات ژنتیکی تک تک شهروندان استونی در این سیستم ثبت و نگهداری شود. بیوبانک رکن اصلی چشمانداز این کشور برای ارائه خدمات پزشکی شخصی محسوب میشود. وسعت کم کشور و امکانات فنی خوب، استونی را به یکی از ایدهآلترین گزینههای ممکن برای اجرای چنین طرحی مبدل ساخته است.
طرح بیوبانک با همکاری مشترک وزارت امور اجتماعی استونی، انستیتو ملی توسعه سلامت و مرکز ژنوم استونی (متعلق به دانشگاه تارتو) اجرایی شده است. دولت این کشور مبلغ ۵ میلیون یورو برای پیشبرد طرح بیوبانک در سال ۲۰۱۸ اختصاص داده است.
البته استونی تنها کشوری نیست که میخواهد توالی یابی DNA را با سیستم سلامت خود ادغام کند. دبی نیز به تازگی اعلام کرده است که در نظر دارد از تمام ۳ میلیون شهروند خود تست DNA به عمل آورد. ایالت نوادا نیز در نظر دارد DNA ۴۰ هزار شهروند نوادایی را آنالیز کرده و دادههای حاصل را وارد سیستم مراقبتهای بهداشتی خود کند.