مطالعهای که به تازگی در Nature Communications منتشر شده، ارتباطی بین ورزش کردن و توانایی قلب برای بازسازی سلولهای عضلانی جدید در شرایط عادی و همچنین پس از سکتهی قلبی پیدا کرده است.
این مطالعهی جدید، که بر روی دستهای از موشها انجام شده، احتمالا تاثیرات چشمگیری بر سلامت عمومی جامعه، آموزش فیزیکی و توانبخشی بیماران قلبی خواهد داشت.
سرپرستان اصلی این مطالعه، Ana Vujic (از دپارتمان سلولهای بنیادی و زیستشناسی احیاکننده هاروارد در کمبریج) و Carolin Lerchenmüller (از دانشکدهی پرشکی هاروارد و بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون) هستند.
طبق مطالعات پیشین، قلب انسان توانایی خیلی پایینی برای بازسازی خود دارد.
Vujic اینگونه توضیح میدهد:
ما میخواستیم بفهمیم آیا راهی طبیعی برای افزایش توانایی بازسازی سلولهای عضلانی قلب وجود دارد یا خیر. بنابراین تصمیم گرفتیم یکی از مداخلات ایمن و ارزانقیمت را آزمایش کنیم: ورزش کردن.
طی آزمایش، محققان دریافتند سلولهای عضلانی یک قلب جوان و بالغ در طول یک سال فقط تا ۱ درصد توانایی بازسازی دارد. این میزان توانایی با بیشتر شدن سن کمتر هم میشود. هر مداخلهای که بتواند تشکیل سلولهای قلبی جدید را بیشتر کند، پتانسیل پیشگیری از نارسایی قلبی را در آینده خواهد داشت.
تاثیر ورزش بر سلولهای قلبی
در این آزمایش جدید، محققان از دو گروه موش سالم استفاده کردند تا تاثیرات ورزش بر سلولهای قلبی را بررسی کنند. گروه اول موشها، دسترسی اختیاری به یک تردمیل داشتند. گروه دوم اما، فعالیت خاصی نداشته و به تردمیل نیز دسترسی نداشتند.
موشهای گروه اول که به تردمیل دسترسی داشتند، روزانه حدود ۵ کیلومتر میدویدند. محققان میتوانستند میزان بازسازی قلب را در موشها اندازه بگیرند. برای این کار آنها از ردیابی DNA جدیدی که در تقسیم سلولی ایجاد میشود استفاده میکردند. با این کار، آنها میتوانستند بفهمند سلولهای جدید در کجای عضلهی قلب ایجاد میشدند.
طبق گزارشات، موشهایی که از تردمیل استفاده میکردند نسبت به موشهایی که به تردمیل دسترسی نداشتند، بیش از چهار و نیم برابر سلولهای عضلانی قلبی جدید میساختند.
سپس محققان سعی کردند تا پا را یک قدم فراتر نهاده و آزمایش را بر روی موشهایی که یک حملهی قلبی را تجربه کرده بودند، تکرار کنند. طبق گفتهی Vujic آنها میخواستند آزمایش را بر روی یک قلب بیمار هم انجام دهند؛ چون هدف نهایی تمام این آزمایشات، بهبود قلب است.
موشهایی که پس از یک حملهی قلبی تردمیل در اختیار داشتند، روزانه حدود ۵ کیلومتر به صورت اختیاری میدویدند. بافت قلبی این موشها در محلهایی که سلولهای قلبی جدید تشکیل شده بودند، بهبودی را نشان میداد.
نتایج مثبت
دکتر Richard Lee (متخصص و استاد سلولهای بنیادی و بیولوژی احیاکننده در دانشگاه هاروارد) و دکتر Anthony Rosenzweig (از متخصصان دانشکدهی پزشکی هاروارد) عقیده دارند در تحقیقاتشان به نتایج بسیار خوبی رسیدهاند. دکتر Rosenzweig دربارهی این مطالعات خاطرنشان کرده است:
داشتن یک قلب سالم نیازمند این است که بین نابودی سلولهای عضلانی قلب به خاطر آسیب یا افزایش سن و ایجاد سلولهای قلبی جدید، تعادل برقرار شود. مطالعاتی که ما انجام دادیم نشان میدهند ورزش کردن میتواند به تشکیل این تعادل با افزایش تشکیل سلولهای جدید کمک کند.
دکتر Lee نیز افزوده است شاید بتوان با بیشتر ورزش کردن در هر روز، به جوانتر شدن قلب کمک کرد.
هدف بعدی این محققان این است که مکانیسمهایی را که باعث میشوند ورزش کردن به تشکیل سلولهای قلبی جدید منجر شود، شناسایی کنند. در همین راستا آنها توانستهاند مسیری بیولوژیکی را شناسایی کنند که ورزش باید آن را فعال کند تا توانایی بازسازی را در سلولهای قلبی تغییر دهد
. به عقیدهی دکتر Rosenzweig اقدام مهم دیگر، یافتن سیگنالهایی است که این مسیر را تغییر داده و آن را فعال میکنند.
دکتر Lee در نهایت از نتایج چنین مطالعاتی ابراز خرسندی کرده و افزوده است:
اگر ما بتوانیم چنین مسیرهایی را در زمان درست و در افراد درست فعال کنیم، خواهیم توانست میزان بهبودی پس از یک حملهی قلبی تا حد زیادی افزایش دهیم.