سندروم همولیتیک اورمیک یا HUS عارضهای است که بهعلت نابودی غیرطبیعی گلبولهای قرمز خون پدید میآید. این گلبولهای آسیب یافته، میتوانند سبب انسداد کلیهها و درموارد شدید، نارسایی خطرناک آنها شود.
HUS معمولاً در کودکان مبتلا به اسهال، پس از ۵ تا ۱۰ روز بروز پیدا کرده و عمدتاً ناشی از عفونت با گونهای خاص از باکتری اشریشیاکلای (E. coli) است که میتواند در بزرگسالان نیز با دلایل مختلفی مانند بارداری یا استفاده از برخی داروها بروز پیدا کند. این سندروم، شرایط خطرناکی است اما درصورت تجویز درمان مناسب در زمان درست، ریکاوری کامل را در بسیاری از موارد بهدنبال دارد.
دربخش دوم مقاله به بررسی راههای تشخیص این بیماری و در ادامه، درمان آن میپردازیم.
تشخیص
برای تشخیص HUS، راههای متفاوتی وجود دارد از جمله:
آزمایش خون: این آزمایش نشان میدهد که آیا در نمونهی خون شما، گلبولهای قرمز آسیب دیده یافت میشود و یا سطح پلاکت آن پایین است یا نرمال. سایر فاکتورهایی که این آزمایش نمایان میسازد مانند سطح کراتینین میتوانند مشکلات کلیوی مرتبط با این بیماری را نیز مشخص کنند.
آزمایش ادرار: این آزمایش میتواند وجود پروتئین، عفونت و یا سلولهای خونی را در ادرار مشخص کند.
آزمایش مدفوع: هدف از انجام دادن این آزمایش اغلب یافتن مواد سمی تولید شده توسط باکتری E. coli میباشد که به تشخیص بیماری کمک میکند.
درمان
HUS به درمان اختصاصی نیازمند است. برای بهبود علائم و نشانهها و همچنین جلوگیری از مشکلات بیشتر، درمانهای متفاوتی وجود دارند از جمله:
جایگزینی مایعات: مایعات و الکترولیتهای از دست رفته باید به سرعت جایگزین شوند چراکه این کمبود، موجب اختلال در عملکرد کلیهها میباشد.
انتقال گلبولهای قرمز: در این روش، گلبولهای قرمز منتقل شده، به از بین بردن برخی علائم HUS نظیر خستگی، اختلال در تنفس و ضربان قلب، زردی پوست و تیرهشدن ادرار کمک میکنند.
تزریق پلاکت: این روش برای بیمارانی کاربرد دارد که نشانههایی نظیر خونریزی و یا کبود شدن با علل نامعلوم در آنان ظاهر میشود. این پلاکتها به لخته سازی نرمال خون کمک میکنند.
تعویض پلاسما: در برخی موارد، جایگزینی پلاسمای فرد با پلاسمای تازه یا فریزشده میتواند نقش موثری در بهبود بیماری داشته باشد چرا که پلاسما نقش مهمی در گردش گلبولهای قرمز و پلاکتها دارد.
دیالیز: برای تصفیهی خون از مواد زاید تجمع یافته، در برخی موارد برای بیماران HUS دیالیز انجام میشود. این روش معمولا موقتی است چراکه پساز آن، کلیهها به عملکرد معیوب خود ادامه خواهند داد.
درمان مناسب برای HUS معمولا به بهبود کامل میانجامد.
دربرخی موارد نادر HUS، داروهایی نظیر اکولیزوماب (سولیریس) مورد استفاده قرار میگیرند که مانع ادامهیافتن تخریب گلبولهای سالم میشود.