در مقاله قبلی در مورد مجرای شریانی و مشکل ساز شدن آن پس از تولد در صورت باز ماندن صحبت کردیم همچنین به انواع علائم و روشهای تشخیص بیماری نیز پرداختیم در این مقاله در مورد روشهای درمان مجرای شریانی باز مطالبی ارائه خواهیم داد.
مقاله مرتبط:مجرای شریانی باز
اولین نکته که در این مورد باید بدانیم این است که روش درمان مجرای شریانی باز هر نوزاد توسط پزشک مخصوص خود تعیین میشود و به موارد زیر بستگی دارند:
- سن کودک،سلامت کلی و پیشینه پزشکی
- شدت بیماری
- میزان تحمل نوزاد برای داروها، روشها یا درمانهای خاص
- میزان انتظار بهبودی برای مرحله ای ازبیماری که کودک در آن مرحله قرار دارد
- نظر والدین
یک مجرای شریانی باز کوچک ممکن است خودبخود و با رشد کودک بسته شود. اما مجرای شریانی باز بزرگتر و توام با علائم نیازمند درمان پزشکی و حتی جراحی خواهد بود. کاردیولوژیست کودک مرتباً مجرای شریانی را در فواصل زمانی مناسب بررسی خواهد کرد تا از بسته نشدن یا بسته شدن آن اطمینان حاصل کند. اگر مجرای شریانی خودبخود بسته نشود سبب بروز آسیبهای ریوی خواهد شد.
روش درمان مجرای شریانی باز میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کنترل دارویی.در نوزادان نارس یک داروی داخل وریدی به نام ایندومتاسین به بسته شدن مجرا کمک کند. ایندومتاسین با ایبوبروفن و آسپرین مرتبط بوده و از طریق تحریک ساخته شدن ماهیچههای درون مجرای شریانی و بسه شدن مجرا به ما کمک خواهد کرد. پزشک متخصص کودک میتواند در مورد تمام جوانب و احتمالات بعدی درمان بیماری با این روش توضیحات خود را با توجه به شرایظ کودک ارائه دهد. در این نوزادان مصرف داروی دیورتیک ضروری است چرا که با عدم کارکرد صحیح قلب تعادل آب بدن بیمار به هم خواهد خورد. همچنین پزشک ممکن است خواستار محدود ساختن میزان مایعات مصرفی توسط کودک بشود.
- تغذیه کافی. بیشتر نوزادان دچار بیماری مجرای شریانی باز از لحاظ تغذیهای مشکلی ندارند اما آن دسته از نوزادان مبتلا که علاوه بر بیماری نارس نیز هستند و یا قطر مجرا در آنها زیاد است ممکن است در حین شیردهی و تغذیه زود خسته شوند و نتوانند که غذای کافی دریافت کنند و در نتیجه وزن پایینی داشته باشند.فاکتورهای تضمین دریافت میزان موادغذایی ضروری کافی توسط نوزاد عبارتند از:
- شیر با کالری بالا یا شیر مادر. مکمل های غذایی خاصی میتوانند به شیر تغذیه ای نوزاد اضافه شوند که کالری بیشتری را در هر اونس فراهم کنند، در نتیجه با اینکار اجازه می دهد که کودک حتی اگر غذای کمتری بخورد هم کالری کافی برای رشد مناسب داشته باشد.
- لوله تغذیه نوزاد.تغذیه ای که از طریق یک لوله کوچک و قابل انعطاف که از طریق بینی،سپس مری از داخل معده عبور می کند، می تواند حاوی مکملهای غذایی یا جایگزین شیشههای شیر باشد.
- بستن مکانیکی مجرای شریانی. اکثر نوزادان متولد شده با مجرای شریانی باز کاندیدهای اصلی برای درمان توسط روشهای مکانیکی در لابراتورهای قلب هستند.هدف از این عمل جراحی بستن مجرا و جلوگیری از آسیب دیدن ششها در اثر جریان خون ناگهانی و فشارخون بالا و بازگرداندن فلوی نرمال خون می باشد. همچنین عمل جراحی زمانی توصیه میشود که هیچکدام از دو روش دیگر پاسخگو نباشند. عمل جراحی به طور معمولاً در نوزادان با سن کمتر از ۶ ماه و مجاری باز قطور که علائمی چون کمبود وزن شدید و تنفس سریع دارند صورت میگیرد. برای نوزادانی که علائم بیماری را ازخود بروز نمیدهند ممکن است عمل جراحی تا بعد از شش ماهگی یا یک سالگی به تعویق انداخته شود. کاردیولوژیست کودک است که در مورد زمان مناسب جراحی تصمیم خواهد گرفت. یک روش روش بدون جراحی بوده که از طریق فنر مخصوص صورت میگیرد.فنر مربوط به این روش بهتر است همان بار اول در جای مناسب خود قرار گیرد چرا که این روش تا حدودی خشن و آسیب زن به بافتهای رگها میباشد. همچنین وزن نوزاد باید حداقل ۵ کیلوگرم باشد تا این عمل بتواند صورت بگیرد.
بنابراین نوزادان نارس به دلیل وزن کم خود نمیتوانند برای این عمل کاندید شوند و باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند. جراحی PDA که لیگاسیون PDA نیز نامیده میشود تحت بیهوشی عمومی صورت میگیرد. در این روش مجرای شریانی از طریق بخیه یا کلیپهای مخصوص بسته میشوند
در این مقاله به صورت مختصر به روشهای درمان مجرای شریانی باز اشاره کردیم. دانشمندان امیدوارند در آینده روشهای کمخطرتر و کمهزینهتر برای درمان این بیماری پیدا کنند.