“خزیدن نوزاد به سمت پستان مادر” در ساعات اولیه تولد

هر نوزاد تازه متولد شده ای بلافاصله بعد از تولد زمانیکه روی شکم مادر قرار می‌گیرد می‌تواند بدون کمک و به تنهایی پستان مادر خود را پیدا کند وخوردن شیر مادر را برای  اولین بار تجربه کند.این روند “خزیدن نوزاد به سمت پستان مادر” نامیده می‌شود. ایده خزیدن نوزاد به سمت پستان مادر برای اولین بار در سال ۱۹۸۷ در سوئد در موسسه karolinska مطرح شد.توصیف خزش نوزاد به سمت پستان مادر همانطور که از اسمش هم پیداست به روال زیر است:

بلافاصله بعد از تولد نوزاد به حالت درازکش روی سینه مادر قرار می‌گیرد. درگروه کنترل توالی رفتاری منظمی که قبلا به آن توجه نشده بود دیده شد. ۱۵ دقیقه پس از عدم تحرک نوزاد حرکات و خزش‌های خودجوش توسط نوزاد آغاز می‌شود و در دقیقه ۴۵ به بیشترین میزان خود می‌رسد. اولین حرکات دست به سمت دهان ۳۴ دقیقه بعد از تولد مشاهده می‌شود و از دقیقه ۵۵ به بعد بالاخره نوزاد نوک پستان را پیدا کرده و شروع به مکیدن می‌کند.

این یافته‌ها بیانگر این‌است که رفتار شیرخوردن با یک رویه قابل پیش‌بینی در ساعات اولیه تولد پیش می‌رود که ابتدا با حرکات و خزش‌های خودبخودی شروع با حرکات دست به سمت دهان ادامه پیدا کرده و نهایتاً به مکش‌ پستان منتهی می‌شود.

عکاس‌های حرفه‌ای در این تحقیق شرکت داشتند و واژه”خزش” درست بر اساس تصاویر گرفته شده آورده شد : نوزاد بدون هیچ کمکی با حرکات خزشی خود به نوک پستان رسیده بود.

مطالعات فراوانی با اهداف متفاوت در ارتباط با “خزش به سمت پستان مادر” منتشر شده است:

•بررسی تأثیر موانع دیگر  (Righard and Alade، ۱۹۹۰) 

•مکانیزم های بیولوژیکی برای استقرار در محل نوک پستان (Varendi et al، ۱۹۹۴؛ Varendi et al، ۱۹۹۶؛ Varendi and Porter، ۲۰۰۱) 

•مزایای خزیدن به سمت پستان (Widström و همکاران، ۱۹۹۰؛ کریستنسون و همکاران، ۱۹۹۲؛ کریستنسون و همکاران، ۱۹۹۵؛ Matthiesen و همکاران، ۲۰۰۱)

کلاوس تعدادی از این مطالعات را مرور کرد و بهترین توصیف از خزش به سمت پستان مادر را ارائه کرد(Klaus 1998, Klaus and Kennel 2001). 

این تعریف باعث شد که مرحله خزش به سمت پستان مادر نیز در کوریکولوم “مدیریت تغذیه شیر” قرار بگیرد.

استفاده از خزش به سمت پستان«Breast Crawl» به عنوان “اسم” برای نخستین بار توسط کلاوس در سال ۱۹۹۸ استفاده شد. موقعیت خزش هم برای نخستین بار توسط varendi در ۱۹۹۴ پیشنهاد شد:بینی در خط وسط سینه مادر،چشم ها هم سطح با نوک پستان

چه تعداد از نوزادان به طور موفقیت آمیزی خزش به سمت پستان را انجام می‌دهند؟

جدول زیر نتایج حاصل از چندین مطالعه را به طور خلاصه نشان می‌دهد و بیان می‌کند چند درصد از نوزادان  این مرحله را طی می‌کنند:

عده کثیری از نوزادان به طور خودبخودی عمل خزش را انجام می‌دهند و عده کمی هم با اندکی کمک این کار را انجام‌ می‌دهند.

چه عواملی در خزش نوزاد به سمت پستان تاثیرگذارند؟

هر نوزادی با تعدادی از توانایی‌های غریزی متولد می‌شود که او را برای خزش به سمت پستان آماده می‌کند. با کمی دقت به این توانمندی ها به نظرمی‌رسد که انگار نوزادان با یک تراشه کامپیوتری به منزله دستورالعمل کارها متولد می‌شوند!

کلاوس در سال ۲۰۰۱ گفت: طبق مشاهدات نوزاد انسان هم مانند بقیه پستانداران چگونگی یافتن پستان مادر خود را بلد است. عمل “Breast Crawl” با تعداد زیادی از حواس،و سیستم هورمونی عصبی مرکزی و محیطی در ارتباط است که هر کدام به طور مستقیم یا غیرمستقیم به نوزاد کمک می‌کنند تا حرکت کند و بقای خود را در دنیای جدیدی که به آن پا گذاشته تضمین کند.
۱-ورودی های حسی
بویایی،بینایی و چشایی همه کمک می‌کنند تا نوزاد پستان را شناسایی و پیدا‌کند.ورودی های شنوایی و لامسه نوزاد را به آرامش رسانده و به او برای ایجاد یک محیط مناسب کمک می کنند
پس به طور موردی به ترتیب موارد دخیل در این ورودی عبارتند از حواس پنجگانه‌ی بویایی،بینایی،چشایی،شنوایی و لامسه.
۲-اجزای مرکزی
بعد از تولد،نوزاد تازه متولد شده سالم اغلب تحت یک مرحله واکنش آرام قرار می گیرد که به عنوان مرحله اول واکنش شناخته می شود. هنگامی که تماس کوتاه مدت پوست به پوست نوزاد و مادر پس از زایمان روی قفسه سینه مادر صورت می‌گیرد، نوزاد اغلب آرام می شود و شروع به کاوش در محیط آن می کند (D’Harlingue and Durand، ۲۰۰۱). طبق تحقیقات قبلی اثبات شده نوزادانی که از مادران جدا شده اند بیش از حد گریه می کنند.
Widström و همکاران (۱۹۸۷) میزان خستگی را در طی خزیدن به سمت پستان با توجه به مقیاس ارزیابی رفتار نوزادان برادولتون (BNBAS) ثبت کردند. در طی ۱۵ دقیقه، متوسط وضعیت نوزادان شماره ۴ بود. هوشیاری به تدریج تا ۱۵۰ دقیقه آتی پس از تولد کاهش یافت تا جاییکه همه نوزدان خوابیدند.
این نشان می دهد که مغز نوزاد به طور مطلوبی آماده است تا پس از تولد، ادغام ورودی های حسی مختلف و سایر اجزای مرتبط با خزیدن به سمت پستان را فراهم کند. اگر شروع زود هنگام پس از زایمان انجام نشود، یکی از دوره‌های حیاتی هوشیاری از دست رفته است در واقع – نوزاد به خواب می رود و اولین شیردهی ممکن است چندین ساعت به تأخیر بیفتد. این تاخیر موجب می شود که کودک از مزایای ابتدایی هوشیاری محروم شود.
۳-خروجی های حرکتی:
خروجی های حرکتی در نواحی اوروفشیال،اندام‌های تحتانی،اندام‌های فوقانی و ترشحات بزاقی قرار دارد.

۴–مزایای خزش به سمت پستان مادر:

ارتقا شروع شیر خوردن اولیه پتانسیل بالایی دارد چرا که در صورت شیر خوردن از روز اول تولد حدود ۱۶ و در صورت شیر خوردن در ساعات اولیه تولد حدود ۲۲ درصد از مرگ و میر نوزادی کاسته می‌شود.

برای مشاهده لیست کامل مزایای شیر مادر به آدرس زیر مراجعه کنید

بدیهی است که شروع تمام مزایای شیر مادر با خزیدن نوزاد به سمت پستان محقق می‌شود ما تعدادی از این مزایا را بر اساس شواهد موجود به صورت تیتر وار در این مقاله بیان خواهیم کرد:

•مزایای خزیدن برای نوزاد:

۱-گرما:طبق مشاهدات نوزادانی که تماس پوستی با مادر دارند دمای بدنی متعادل و بهتری نسبت به نوزادانی که در ساعات اولیه تولد داخل پتو پیچیده می‌شوند دارند.

۲-راحتی و آسایش:

با قرار گرفتن نوزاد روی شکم مادر تجربه‌ی نوزاد از هفته‌های آخر حضورش در رحم مادر برایش تکرار می‌شود در نتیجه احساس آرامش می‌کند.

۳-آداپته شدن متابولیکی:

نوزادانی که در این موقعیت قرار می‌گیرند، ۹۰ دقیقه سطح قند خون بالاتر و بهبود سریع تر از اسیدوز گذرا در هنگام تولد، در مقایسه با نوزادانی که از مادر جدا شده بودند و در کنار مادر در یک پتو نگهداری می شدند.

۴-کیفیت شیر خوردن:

طبق مطالعه نوزادانی که در ساعات اولیه خزش به سمت پستان مادر را تجربه کرده بودند در روز های آتی نیز راحتتر پستان مادر را گرفته و شیر خوردنشان کیفیت بهتری داشت.

•مزایای مادری:

خروج جفت و کاهش خونریزی های بعد از زایمان

-همانطور که قبلا ذکر شد، ماساژ سینه توسط نوزاد و خروج شیر به دنبال آن موجب افزایش ترشح اکسی توسین از غده هیپوفیز مادر به جریان خون او می‌شود. ایجاد رابطه نزدیک عاطفی، همراه با سیگنال های پوستی، بصری و شنوایی از نوزاد در طول خزیدن به پستان نیز به انتشار اکسی توسین کمک می کند. این اکسیتوسین کمک می کند تا رحم منقبض شود جفت خارج شده و با انسداد بسیاری از رگ های خونی رحم کاهش خونریزی و جلوگیری از کم خونی اتفاق میفتد.

-فشار پای نوزاد روی شکم مادر نیز به خروج جفت کمک خواهد کرد.

•مزایای مادری-نوزادی:

حس عشق و دوست داشتن مادر به نوزاد خود لزوماً در همان لحظات اولیه تولد ایجاد نمی‌شود بلکه طبق مشاهدات با قرار گیری نوزاد روی شکم مادر و تماس پوستی و خیره شدن مادر و نوزاد در چشم یکدیگر مادر و‌نوزاد باهم ارتباط گرفته و احساسات بینشان شکل می‌گیرد.