آیا این حس را می‌شناسید؟ وقتی به نظر می‌رسد یک چیز، خیلی خوب‌تر از آن است که واقعی باشد – وقتی که به نظر خیلی خوشایندتر از خواسته ی اخیر شماست. پس حتما کاسه‌ای زیر نیم کاسه است و مشکوک می‌زند؟
بعضی از مردم نمی‌توانند بر این احساس خود غلبه کنند، و فرصت‌های خوب زندگی در ذهنشان تبدیل به یک چیز بدشگون و منحوس می شود.
افرادی که بیزاری غیر منطقی نسبت به شاد بودن دارند، از هراسی به نام “چیروفوبیا” رنج می‌برند. این اصطلاح، از کلمه‌ی یونانی “chairo” می‌آید که به معنای “من شادم” است این اساساً بدان معنی است که آنها می‌ترسند که در هر چیزی که شاد و سرگرم کننده است، شرکت کنند.
خود شاد بودن نیست که ترسناک است، بلکه ترس‌تان از این است که اگر به خودتان اجازه دهید که بروید و خوشحال و بی‌خیال و سبک‌بار باشید، بعد از آن حتما اتفاقات وحشتناکی رخ خواهند داد.
چیروفوبیا به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و یا به خوبی تعریف و مشخص نشده است و در آخرین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که اصلی‌ترین منبع برای تشخیص شرایط سلامت روان است وجود ندارد. اما طبق نظر Healthline، برخی از متخصصان پزشکی چیروفوبیا را به عنوان نوعی اضطراب طبقه‌بندی می کنند.
مقاله‌ی مرتبط: در جست‌وجوی شادی: زندگی در زمان حال
کسی که چیروفوبیا دارد همیشه غمگین نیست، بلکه به سادگی از وقایع و فعالیت‌هایی که می‌تواند برایش شادی به ارمغان بیاورد، اجتناب می کند. بعضی علائم اختلال، طبق معیارهای Healthline، عبارتند از:
اضطراب هنگامی که شما به یک گردهمایی اجتماعی دعوت شده‌اید.
گذشتن و عبور از فرصت‌هایی که می‌تواند منجر به تغییرات مثبت در زندگی شود. این چشم‌پوشی ناشی از ترس از این است که حتماً اتفاق بدی در آینده خواهد افتاد.
رد کردن شرکت در فعالیت های سرگرم کننده
فکر می‌کنید که خوشحال و شاد بودن به این معناست که حتماً اتفاق بدی در آینده‌ی نزدیک خواهد افتاد.
فکر می‌کنید خوشبختی، شما را تبدیل به آدم بد یا بدتری می‌کند.
به این موضوع باور دارید که نشان دادن خوشبخت بودنتان برای شما یا دوستان یا خانواده‌تان بد است.
فکر می‌کنید که تلاش برای خوشحال بودن، اتلاف وقت و کوششی بی‌ثمر است.
در پستی در وبلاگ Psychology Today، روانپزشک کری بارون در مورد برخی از دلایل احتمالی که افراد به چیروفوبیا مبتلا می‌شوند، یا به “اینهدونیا” که با ترس از لذت بردن تعریف و مشخص شده است، بحث می‌کند:
مقاله‌ی مرتبط: ۵ نوع افسردگی و اضطراب
امروزه بحث و حرف‌های زیادی در مورد به دنبال شادی و خوشبختی رفتن گفته می‌شود. ممکن است برای کسی که از این احساسات مثبت وحشت دارد غیرعادی و نامعمول به نظر برسد. بخصوص اگر به دلیل اتصال و همانندی یک خوشبختی که در کودکی با تنبیه همراه بوده ایجاد شده باشد، ممکن است بیشتر از آنچه فکر کنیم، شیوع داشته باشد”.
به عنوان مثال، ریشه‌ی این ترس ممکن است از تعارض درگیری با یک فرد مورد علاقه بیاید یا تجربه بدی که شما در یک رویداد خاصی سهیم بوده‌اید. اگر درست بعد از یک رویداد خوشحال کننده عادت داشتید که چیزی بدی اتفاق بیفتد، ممکن است نسبت به دوباره رفتن به آن وضعیت مقاومت کنید.
بارون افزود: “اگر شما از لذت بردن بیزارید، ممکن است به دلیل آن باشد که همزمان، خشم، مجازات، تحقیر یا تاراج -شما آن را به دست آورید و یا آنها شما را وادار به داشتتنش کرده اند- که شادی و خوشحالی را در شما نابود کرده است. حالا شما می‌ترسید که دوباره آن را احساس کنید، زیرا حباب خیالی می‌ترکد و واقعیت بی‌رحم در حال بالا آمدن است.”
در مصاحبه ای با سایت خبری Metro، وبلاگ‌نویس، استفانی یبوه، توضیح می‌دهد که زندگی با چیروفوبیا شبیه چه چیزی است. او می‌گوید: “در نهایت، این حس نا امیدی کامل است، که منجر به احساس اضطراب یا هراس، از شرکت کردن یا عملکرد فعالانه در انجام کارهایی که باعث خوشحالی‌تان می شود خواهد شد؛ زیرا احساس می‌کنید که پایدار نخواهد ماند.”
ترس از خوشبختی لزوماً به این معنی نیست که یک فرد به طور مداوم در غم و اندوه زندگی می‌کند. در مورد من، تشدید و راه اندازی چیروفوبیا توسط وقایع روانی ایجاد می‌شود. حتی با چیزهایی مانند جشن گرفتن یک مبارزات انتخاباتی، تکمیل یک تکلیف دشوار یا برنده شدن موکل‌ام من احساس ناراحتی می کنم.
درمان چیروفوبیا گاهی می تواند با درمان احساسات ناشی از افسردگی اشتباه گرفته شود، که یبوه می‌گوید منحصراً کمک کننده نخواهد بود.
من واقعا نمی‌توانم کار زیادی انجام دهم چون منابع توانمندسازی زیادی که خاص چیروفوبیا باشد وجود ندارد. بنابراین فقط می‌توانم به نوعی با آن کنار بیایم و سعی‌کنم تا جایی که ممکن است در مورد آن فکر نکنم.
بارون گفت: یک جای خوب برای شروع، نقاب زدن به گذشته شما است ، سپس میتوانید تلاش کنید و یاد بگیرید که تحمل‌تان را برای وقت گذراندن، خوشگذرانی و خوشبخت بودن، بدون ترس از عواقب منفی آن بالا ببرید.
به طور خاص، او گفت که درمان‌هایی مانند روان درمانگری بینش‌گرا و درمان شناختی رفتاری برای درک علل و از بین بردن و بی‌اثر کردن وابسته‌سازی منفی افراد میان لذت و درد مفید است.
در نهایت، مقابله با چیروفوبیا روش تفکر شما را تغییر می‌دهد. اگر فکر می‌کنید ممکن است آن را داشته باشید، احتمالاً شبیه یک مکانیسم دفاعی است که به دلیل تعارضات یا ضربه‌های روانی در گذشته برای خود ساخته‌اید.
زمان زیادی خواهد برد تا روی مشکلات خود کار کنید، اما همراه با درمان، ممکن است بتوانید قدرت عبور از آن را بیابید و از خوشبختی لذت ببرید و در لحظه زندگی کردن را آغاز کنید.
