زنان مبتلا به کولیت اولسروز ممکن است درباره‌ی روند بیماری در دوران حاملگی نگران باشند. با این حال این بیماری لزوما فرصت حاملگی را از شما نمی‌گیرد و زنان مبتلا به کولیت اولسروز می‌توانند بارداری سالمی را داشته باشند. کولیت اولسروز یا UC(ulcerative colitis) نوعی بیماری التهاب روده(IBD) است که در آن دیواره‌ی روده‌ی بزرگ و مقعد دچار التهاب می‌شود. با پیشرفت بیماری، دوره‌ی بروز علائم و شدت آن‌ها افزایش می‌یابد. در این مقاله ما به موارد مهمی که مادر و فرزند را ایمن نگه می‌دارد، می‌پردازیم.
ارتباط بین بارداری و کولیت اولسروز
بهترین زمان برای حاملگی زمانی است که علائم IBD برای حداقل سه تا شش ماه فروکش کرده و بیمار از داروهای استروئیدی استفاده نمی‌کند و همچنین مصرف داروی جدیدی را نیز آغاز نکرده است. پزشکان پیشنهاد می‌کنند که فرد قبل از حاملگی، بیماری خود را کنترل کند. اگرچه این موضوع همیشه ممکن نیست. بر اساس مطالعات در بیش از ۴۵ درصد بیماران که در زمان فعال بودنِ بیماری باردار شدند، علائم بیماری در زمان حاملگی بدتر شد اما در ۲۴ درصد زنان علائم ثابت باقی ماندند.
چگونه کولیت اولسروز حاملگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
کولیت اولسروز ممکن است احتمال بروز عوارض ناشی از بارداری را نیز افزایش دهد. احتمال موارد زیر در زنان مبتلا به کولیت اولسروز نسبت به زنان دیگر با شرایط یکسان، بیشتر است:
کاهش احتمال بارداری
تولد زودرس
عوارض زایمان و وضع حمل
در زنانی که به علت کولیت اولسروز تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، میزان باروری کاهش می‌یابد. اما بر اساس مقالات چاپ شده در مجله‌ی Gastroenterology شانس یکسانی برای حاملگی در کسانی که تحت جراحی قرار گرفته‌اند و کسانی که تا به حال جراحی نداشته‌اند، وجود دارد.
چگونه حاملگی کولیت اولسروز را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
تجربه‌ی شدید درد در دوران حاملگی می‌تواند نگران کننده باشد. این درد بیشتر در سه ماهه‌ی اول حاملگی یا بعد از وضع حمل رخ می‌دهد. توقف در مصرف دارو در دوران حاملگی، ریسک علائم را بالا می‌برد و بیماری را بدتر می‌کند. همچنین به ندرت ممکن است یک زن، بیماری را به نوزاد انتقال دهد. اگر فقط مادر بیمار باشد، احتمال انتقال به نوزاد ۱.۶ درصد است اما در صورت درگیری هر دو والد، این احتمال به سی درصد افزایش می‌یابد.
تشخیص
روش‌های استاندارد پزشکی در دوران حاملگی در حدود مجاز هستند؛ زیرا ممکن است مادر یا جنین را در معرض خطر قرار دهند. بیشتر تجهیزات و پروسه‌هایی که پزشکان برای تشخیص کولیت اولسروز به کار می‌برند، در دوران حاملگی بدون زیان‌اند. این پروسه‌ها شامل:
کولونسکوپی
اولتراسوند
بیوپسی رکتال
سیگموئیدوسکوپی
اندوسکوپی بالاتنه
پزشکان معمولا سایر تست‌های عکس برداری را درخواست نخواهند کرد(سی تی اسکن، اشعه‌ی ایکس) مگر در موارد اورژانسی.
آن‌ها ممکن است درخواست ام آر آی برای بارداری سالم را دهند که در آن از گادولینیوم(ماده‌ای که می‌تواند عوارض داشته باشد) استفاده نمی‌شود.
درمان
اگرچه پزشکان از برخی گزینه‌های درمانی کولیت اولسروز در دوران بارداری پرهیز خواهند کرد اما روش‌های درمانی متعددی وجود دارد که کم خطر‌اند.
درمان‌های پزشکی: زنان باردار ممکن است بتوانند بعضی از درمان‌های کولیت اولسروز را ادامه دهند. داروهایی که پزشک برای درمان کولیت اولسروز تجویز می‌کند باید برای مادر و جنین بی خطر باشد. به علاوه این که بسیاری از این داروهای مشابه، باید در دوران شیردهی نیز بی ضرر باشند. زنان باردار و شیرده همیشه باید برای جلوگیری از پیشروی بیماری و بررسی روش‌های درمانی به پزشک معالج مراجعه کنند. در بعضی از موارد، قطع مصرف دارو می‌تواند علائم را بدتر کند. داروهای مربوط به کولیت اولسروز که به نظر می‌رسد در دوران حاملگی خطرات کمتری دارند شامل؛ آمینوسالیسیلات مانند سولفاسالازین(Azulfidine)، مزالامین(Asacol, Pentasa)
تعدیل کننده‌های سیستم ایمنی مانند آزیتوپرین(Imuran)، سیکلوسپورین A(Neoral, Sandimmune) و ۶-مرکاپتوپورین(Purinethol)
بیولوژیک‌ها مانند اینفلیکسیمب(Remicade) و آدالیموب(Humira)
در سایر موارد پزشک دوز دارو را تنظیم خواهد کرد. برای مثال، بیماری که کورتیکواستروئید مصرف می‌کند، در زمان حاملگی پزشک دوز آن را کاهش خواهد داد. بیشتر پزشکان برای درمان کولیت اولسروز در دوران حاملگی، استروئیدها را تجویز نخواهند کرد. داروهایی که ریسک بالایی دارند و پزشک در دوران بارداری آن‌ها را تجویز نخواهد کرد شامل؛ آنتی بیوتیک‌ها، تالیدومید(thalidomide) بعضی از مواد بیولوژیکی در اواخر بارداری
جراحی
عمل‌های جراحی قبلی برای کولیت اولسروز، اثرات منفی روی حاملگی نداشت، اگرچه پروسه‌های خاصی ممکن است حاملگی را تحت تاثیر بگذارند. زنانی که قرار بود جراحی شوند اما بعدا باردار شدند، باید صبر کنند و بعد از وضع حمل جراحی کنند؛ مگر در شرایط سخت که داروها تاثیری ندارند.
رژیم غذایی
در بیماران مبتلا به کولیت اولسروز، روده‌ی بزرگ مواد غذایی ضروری را به سختی جذب می‌کند. بنابراین توجه به تغذیه‌ی مناسب در دوران بارداری، بسیار اهمیت دارد. زنان باردار مبتلا به کولیت اولسروز باید از پزشک خود بخواهند که یک کارشناس تغذیه معرفی کند. کارشناس تغذیه می‌تواند با طراحی برنامه‌ی غذایی موثر، تغییر قابل توجهی در حال بیمار و سلامت کودک ایجاد کند. کارشناسان تغذیه مواد غذایی مناسب و بایدها و نبایدها را برای تغذیه‌ی مناسب مادر و جنین پیشنهاد می‌دهند. بیشتر زنان ویتامین‌ها را به عنوان بخشی از مراقبت‌های دوران بارداری مصرف می‌کنند. این مکمل‌ها باید مواد ضروری مانند فولیک اسید را شامل شوند. این مواد مغذی(مانند آمینو سالیسیلات‌ها) برای درمان کولیت اولسروز که سطح فولیک اسید بدن را کاهش می‌دهد، بسیار مهم‌اند. پزشکان پیشنهاد می‌دهند که تمام زنان باردار عادت‌های خطرناک مانند مصرف کافئین، الکل، سیگار و ماریجوآنا را به حداقل برسانند.
