در این مقاله در مورد زردی شیر مادر، تفاوت آن با زردی ناشی از تغذیه ناکافی، علل زردی نوزادان، تشخیص و درمان زردی ناشی از شیر مادر بحث خواهیم کرد.
زردی، یک بیماری بسیار شایع در نوزادان است. در حقیقت، در حدود ۶۰ درصد نوزادان ظرف چند روز بعد از تولد دچار زردی می شوند. این بیماری ممکن است زمانی اتفاق می‌افتد که سطح بیلی روبین در خون بالا برود. بیلی روبین یک رنگدانه زرد است که در هنگام تجزیه گلبول های قرمز خون ایجاد می شود.
به طور معمول، بیلی روبین از کبد عبور می‌کند و در مجاری روده آزاد می‌شود. در نوزادان کبد بالغ نشده و ممکن است قادر به حذف بیلی روبین از خون نباشد. وقتی بیلی روبین زیاد در خون وجود داشته باشد، مقدار اضافی آن در پوست رسوب می‌کند. این باعث می‌شود پوست و چشم ها به رنگ زرد درآید.
زردی شیر مادر نوعی زردی است که با تغذیه شیر مادر مرتبط است. به طور معمول یک هفته پس از تولد رخ می دهد. این بیماری ممکن است گاهی تا ۱۲ هفته ادامه داشته باشد، اما معمولا عوارض خطرناکی ندارد.
علت زردی شیر مادر چیست؟
علت دقیق مشخص نیست. با این حال، ممکن است به ماده ای در شیر مادر مرتبط باشد که از تجمع پروتئین های خاص در کبد شیرخوار جلوگیری می کند. این وضعیت ممکن است در سایر نوزادان خانواده هم دیده شود.
زردی شیر مادر نادر است و کمتر از ۳ درصد نوزادان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. معمولاً این زردی عوارضی ایجاد نمی‌کند و با گذر زمان خودبخود رفع می‌شود. ادامه شیردهی در این دوران برای کودک شما بی خطر است.
توجه به این نکته مهم است که breast milk jaundice با breast feeding jaundice فرق دارد. زردی breast feeding در نوزادانی که به خوبی پستان مادر را نمی‌گیرند و شیر کافی دریافت نمی‌کنند دیده می‌شود. در حالیکه نوزادان مبتلا به زردی breast milk به درستی پستان را گرفته و مقادیر کافی شیر مادر دریافت می‌کنند.
هرگونه زردی در شیرخوار شما باید توسط پزشک معاینه شود. آنها باید اطمینان حاصل کنند که دلیل جدی یا مشکل اساسی وجود ندارد. زردی شدید و بدون درمان در نوزادان می تواند منجر به عوارضی از جمله آسیب دائمی مغز یا کاهش شنوایی شود.
علائم زردی چیست؟
علائم زردی شیر مادر اغلب بعد از هفته اول زندگی بروز می کند و شامل موارد زیر است.
زردی پوست و زرد شدن ملتحمه چشم ها
بی حالی
وزنگیری نامناسب
گریه بلند
چه عواملی باعث زردی شیر مادر می شود؟
نوزادان با سطح بالای گلبول های قرمز خون متولد می‌شوند. هنگامی که بدن آنها بعد از تولد شروع به از بین بردن گلبول های قرمز قدیمی می‌کند ، یک رنگدانه زرد به نام بیلی روبین ایجاد می شود. به طور معمول، تغییر رنگ زرد ناشی از بیلی روبین به خودی خود محو می شود زیرا کبد بالغ رنگدانه را تجزیه می‌کند و بدن آن را از طریق ادرار یا مدفوع دفع می‌کند.
پزشکان نمی دانند که چرا زردی در نوزادانی که به خوبی با شیر مادر تغذیه می‌شوند، رخ می‌دهد. با این وجود، ممکن است بخاطر مواد موجود در شیر مادر ایجاد شود که گیرنده های پروتئینی موجود در کبد را که مسئول تجزیه بیلی روبین است، مسدود می‌کنند.
چه کسانی در معرض خطر قرار دارند؟
این زردی در هر نوزاد تازه متولد شده می‌تواند رخ دهد. پزشکان هنوز علت دقیق این بیماری را نمی‌دانند. با این وجود، زردی شیر مادر ممکن است ژنتیکی باشد. بنابراین سابقه خانوادگی زردی در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند مثبت است.
چگونه زردی شیر مادر تشخیص داده می شود؟
یک مشاور شیردهی ممکن است مواد غذایی مورد استفاده مادر، نحوه شیردهی و وضعیت کودک را چک کند تا مطمئن شود نوزاد به خوبی پستان را می‌گیرد و شیر مادر کافی است. مشاور شیردهی یک متخصص آموزش دیده در مورد تغذیه با شیر مادر است که به مادران آموزش می‌دهد چگونه کودک خود را تغذیه کنند. اگر مشاور تشخیص دهد که شیرخوار شما به خوبی نوک و هاله پستان را گرفته و شیر کافی دریافت می‌کند، تشخیص زردی شیر مادر محتمل خواهد بود. سپس پزشک شما برای تأیید تشخیص از آزمایش خون استفاده خواهد کرد. این آزمایش میزان بیلی روبین در خون کودک شما را اندازه گیری می کند. مقادیر بالای بیلی روبین نشانگر زردی است.
زردی چگونه درمان می شود؟
ادامه تغذیه با شیر مادر برای کودک شما بی خطر است. زردی یک بیماری موقتی است و نباید به خاطر آن از مزایای شیر مادر چشم پوشی کرد. زردی خفیف یا متوسط معمولاً در خانه قابل کنترل است. پزشک ممکن است به شما بگوید که کودک خود را بیشتر با شیر مادر تغذیه کرده یا علاوه بر شیر مادر، شیر خشک نیز به او بدهید. این شرایط به دفع بیلی روبین کمک خواهد کرد.
زردی شدید اغلب با استفاده از فوتوتراپی در بیمارستان یا در خانه درمان می شود. در طول فتوتراپی، نوزاد به مدت یک یا دو روز در زیر نور ویژه قرار می گیرد. نور ساختار مولکول های بیلی روبین را به شکلی تغییر می‌دهد که دفع آنها تسریع شود. کودک شما در طول فتوتراپی عینک محافظی خواهد داشت تا از آسیب دیدگی چشم جلوگیری شود.
چشم انداز بلند مدت برای این نوزادان چیست؟
نوزادان مبتلا معمولاً با درمان صحیح و نظارت دقیق بهبود می‌یابند. به مرور زمان با بلوغ کبد و ادامه تغذیه با شیر مادر، این وضعیت پس از یك یا دو هفته از بین می رود. در موارد نادر، زردی ممکن است در طول هفته ششم زندگی حتی با درمان مناسب ادامه یابد. این وضعیت ممکن است یک وضعیت پزشکی مهم باشد که نیاز به درمان تهاجمی دارد.
چگونه می توان از زردی شیر مادر جلوگیری کرد؟
بسیاری از موارد قابل پیشگیری نیستند. شما نباید شیر دادن به کودکتان را -فقط به این دلیل که نگران زردی ناشی از شیر مادر هستید- قطع کنید. تنها زمانی می‌توانید شیر دادن به نوزاد خود را متوقف کنید که پزشک شما چنین دستوری بدهد. شیر مادر برای حفظ سلامتی نوزادان بسیار مهم است. شیر مادر مواد ضروری و مغذی بدن نوزاد را تامین می‌کند.به علاوه شیر مادر نقش محافظتی در برابر بیماری ها و عوامل عفونی دارد. پیشنهاد آکادمی کودکان امریکا، ۸-۱۲ نوبت تغذیه با شیر مادر برای نوزادان در ۶ ماه اول زندگی می‌باشد.
