پروتئین واکنشی C چیست
CRP ماده‌ای است که توسط کبد در پاسخ به التهاب ساخته می‌شود. نام های دیگر CRP ، پروتئین واکنشی سی با حساسیت بالا و پروتئین واکنشی سی بسیار حساس است. مقادیر بالای CRP در خون نشانه‌ی التهاب است که می‌تواند توسط عامل های مختلفی از عفونت گرفته تا سرطان بالا رود.
سطح بالای CRP همچنین می‌تواند نشانه‌ی التهاب در عروق کرونری قلب باشد. این می‌تواند خطر حمله ی قلبی را بیشتر کند. با این حال CRP یک آزمایش بسیار غیراختصاصی است که می‌تواند در هر شرایط التهابی بالا رود.
بالا بودن میزان پروتئین واکنشی C به چه معنی است
همه‌ی پزشکان با پیامد های سطح بالای CRP موافق نیستند. تنها برخی از آن ها معتقدند که بین سطح بالای CRP و افزایش احتمال حمله یا سکته قلبی ارتباط وجود دارد.
مطالعه سلامت پزشکان نشان می‌دهد که در بین مردان بالغ سالم افرادی که CRP بالایی دارند ، نسبت به کسانی که CRP پایینی دارند بیشتر از سه برابر احتمال حمله قلبی در آن‌ها وجود دارد. این مطالعه در بین مردانی بود که سابقه‌ی بیماری قلبی نداشتند.
طبق کلینیک کلیولند ( مطالعه سلامت زنان در هاروارد ) ، میزان بالای CRP نسبت به میزان کلسترول خون پیش بینی کننده قوی تری در مورد شرایط بیماری قلبی عروقی و سکته قلبی در زنان است. مطالعه قلب جکسون نشان می‌دهد که سی ار پی با حساسیت بالا ممکن است در ایجاد دیابت تیپ دو در آمریکایی های آفریقایی تبار نقش داشته باشد.
پزشکان ممکن است این تست را به همراه آزمایش های دیگر درخواست کنند تا احتمال خطر ابتلا به سکته‌ی قلبی را در فرد ارزیابی کنند. همچنین تحقیقات جدیدی وجود دارد که نشان می‌دهد که CRP ممکن است به عنوان عامل پیش بینی کننده در سلامتی مرتبط با بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD ) استفاده شود. همچنین پزشکان ممکن است برای تشخیص بیماری‌های التهابی خودایمنی آزمایش CRP را درخواست کنند که شامل موارد زیر است:
- بیماری التهابی روده ( IBD )
- آرتریت روماتوئید
- لوپوس
ارتباط بین CRP و بیماری قلبی
نظر کارشناسان انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۱۳ که با در نظر گرفتن همه‌ی ریسک فاکتورها، افراد با سطح CRP بیشتر یا مساوی دو میلی گرم در لیتر به احتمال زیاد نیاز به مدیریت و درمان جدی تری برای بیماری های قلبی دارند.
افزایش سطح CRP ممکن است نقش مهمی در شناسایی افرادی که نیاز به پیگیری دقیق یا درمان جدی و فشرده تر بعد از سکته‌ی قلبی یا پروسیجرهای قلبی خواهند داشت، داشته باشد.
سطح CRP ممکن است در کشف افراد در معرض خطر بیماری‌های قلبی که در آن‌ها سطح کلسترول خون به تنهایی کافی نباشد، مفید باشد.
مرکز کنترل و پیشگیری به نقل از منابع معتبر شرایط زیر را به عنوان عوامل خطرزای مهمی برای بروز بیماری های قلبی می‌داند:
- دیابت
- فشارخون بالا
- کلسترول بالا
- سیگار
- رژیم غذایی ناسالم
- فعالیت فیزیکی محدود
- مصرف الکل
- چاقی
- سابقه خانوادگی بیماری های قلبی
آزمایش CRP چگونه انجام می‌شود
هیچ آمادگی خاصی برای این آزمایش لازم نیست حتی ممکن است مثل روال عادی در روز آزمایش غذا بخورید. یک پرستار یا مسئول آزمایشگاه معمولا خونگیری را از قسمت داخلی آرنج یا قسمت پشتی دست انجام می‌دهد. این کار را ابتدا با یک ضدعفونی کننده پوست از قسمتی که قرار است خون بگیرد تمیز می‌کند. در مرحله بعد یک باند پلاستیکی در اطراف بازوی شما می‌بندد که باعث می‌شود رگ های شما برجسته تر شود. سپس یک سرنگ را به داخل رگ وارد کرده و خون شما را در یک ویال استریل جمع می کند. بعد خونگیری باند پلاستیکی اطراف بازوی شما را جدا می‌کند و از شما می‌خواهد که با گاز استریل یا پنبه محل خونگیری را فشار دهید. سپس از نوار چسب یا بانداژ برای نگه داشتن پنبه یا گاز می‌توان استفاده کرد.
عوارض آزمایش CRP چیست
این یک آزمایش معمول با ریسک پایین است. اما احتمال کمی از عوارض زیر بعد از خونگیری وجود دارد:
- خون ریزی بیش از حد
- سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم ها
- کبودی یا عفونت در محل خونریزی
آزمایش CRP می‌تواند در ارزیابی خطر ابتلا به بیماری قلبی به ویژه در ترکیب با کلسترول بالا مفید باشد. فواید این تست از عوارض بالقوه‌ی آن به ویژه برای افرادی که در معرض سکته‌ی قلبی هستند و افرادی که اخیرا تحت پروسیجر درمانی قلبی مثل آنژیو قرار گرفته‌اند، بیشتر است.
تفسیر آزمایش خون CRP
پروتئین واکنشی C درمیلی‌گرم CRP در هر میلی‌لیتر خون اندازه‌گیری می‌شود. به طور کلی سطح پایین پروتئین واکنشی C نسبت به سطح بالای آن بهتر است زیرا نشان‌دهنده‌ی التهاب کمتری در بدن است.
طبق مطالعه‌ی کلینیک کلیولند مقدارکمتر از یک میلی‌گرم در میلی‌لیتر نشان می‌دهد که شما در معرض خطر کم برای بیماری قلبی‌عروقی هستید. بین یک تا دو و نه دهم میلی گرم در میلی‌لیتر به این معنی است که شما در معرض خطر متوسط هستید. ومقدار بیشتر از ۳ میلی‌گرم در میلی‌لیتر به معنای خطر بالای ابتلا به بیماری قلبی‌عروقی است.
مقدار بالای ۱۰ میلی‌گرم در میلی‌لیتر نیاز به آزمایش های بیشتر برای تعیین علت بروز چنین التهاب قابل توجهی در بدن است که می‌تواند به دلایل زیر باشد:
- عفونت استخوان یا استئومیلیت
- عود بیماری آرتریت روماتوئید خودایمنی
- بیماری التهابی روده (IBd)
- توبرکلوزیز
- لوپوس ، بیماری بافت همبند یا سایر بیماری‌های خودایمنی
- سرطان از جمله لنفوم
- پنومونی یا سایر عفونت های خاص
توجه داشته باشید که ممکن است سطح CRP برای افرادی که قرص ضد بارداری استفاده می‌کنند، بالا باشد. با این حال سایر نشانگر یا مارکرهای التهاب لزوما در این افراد غیر‌طبیعی نیستند.
افزایش CRP در دوران بارداری ممکن است علامتی برای عوارض باشد.اما برای درک کامل رابطه ی CRP و بارداری مطالعات بیشتری لازم است. اگر باردار هستید و یاعفونت یا التهاب مزمن دارید آزمایش CRP بعید است که خطر بیماری قلبی‌عروقی را به طور دقیق ارزیابی کند.
قبل از انجام آزمایش CRP در مورد هرگونه شرایط پزشکی از جمله بیماری ها با پزشک خود صحبت کنید. از انجایی که آزمایش های خون دیگری وجود دارد که می‌تواند به جای این تست انجام شود ممکن است به طور کلی آزمایش CRP را کنار بگذارید.
به یاد داشته باشید که این تست تصویر کاملی از خطر بیماری قلبی‌عروقی شما ارائه نمی‌دهد. پزشک با در نظرگرفتن ریسک فاکتورهای سبک زندگی شما و سایر شرایط پزشکی و شرح حال خانوادگی تعیین می‌کند که کدامیک از آزمایش های زیر برای شما مناسب است:
- الکتروکاردیوگرام
- اکوکاردیوگرام
- استرس تست
- سی تی اسکن عروق کرونری قلب
- کاتتریزاسیون قلب
آیا آزمایش CRP مثبت خطرناک است
پایین بودن CRP راه تضمینی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی‌عروقی یا خودایمنی نیست. این مهم است که بدانیم CRP بالا همان چیزی است که پزشکان به عنوان بیومارکر معرفی می‌کنند. بیومارکر یا همان نشانگر زیستی عاملی است که باید هنگام تجزیه و تحلیل سلامت یک فرد در خاطر داشته باشید اما یک نشانگر مستقل به عنوان یک تشخیص خاص نیست.
درمان آزمایش CRP بالا
تحقیقات نشان می‌دهد که یک الگوی غذایی سالم می‌تواند سطح CRP را کاهش دهد. رژیم غذایی مدیترانه‌ای به صورت مرتب و مداوم نشان داده که سطح CRP را کاهش می‌دهد.اگر در معرض ابتلا به بیماری های قلبی هستید دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم که برای شما موثر باشد باید بدون توجه به بخشی از شبک زندگی خود داشته باشید.
اگر در معرض خطر بالای از بیماری قلبی‌عروقی هستید و نتیجه آزمایش CRP شما بالا است پزشک شما ممکن است استاتین یا داروهای کاهش دهنده کلسترول را پیشنهاد کند. رژیم آسپرین نیز ممکن است توصیه شود.
ویتامینC همچنین به عنوان روشی برای کاهش سطح CRP برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی‌عروقی قرار دارند مورد تحقیق قرار گرفته‌است. همچنین در مطالعات اخیر منابع معتبر نشان می‌دهد که پروبیوتیک ها ممکن است در کاهش CRP اثر مثبت داشته باشند.
