پزشکان توصیه میکنند که مثانه مرتباً هر سه ساعت یک بار تخلیه شود. اما همه ما میدانیم که موقعیتهایی وجود دارد که این کار مقدور نیست.
از کامیونداران حمل و نقل جادهای با سفرهای گرفته تا سیاستمداران که به مدت طولانی در جلسات مذاکره و سخنرانی هستند، موارد بسیاری وجود دارد که بزرگسالان خود را در موقعیتهایی مییابند که نیاز به نگه داشتن طولانی مدت داشته باشند.
در حالی که تأخیر یک ساعت یا دو ساعته برای پاسخگویی به این نیاز سلامتی را تهدید نمیکند، ممکن است با نگه داشتن طولانی مدت ادرار و یا عدم دفع مداوم ادرار، سلامتی فرد را به خطر بیندازد.
مثانه سالم قبل از پر شدن کامل، می تواند حدود ۲ فنجان ادرار را در خود نگه دارد. برای تولید ۲ فنجان ادرار بدن شما ۹ تا ۱۰ ساعت زمان لازم است. این حدود زمانی است که میتوانید صبر کنید، بدون اینکه آسیبی به اندام شما وارد شود.
در بدترین شرایط، مثانه ممکن است کشیده شود تا حتی بیش از ۲ فنجان مایعات در خود نگه دارد. اما اگر به دلایلی نتوانید ادرارتان را دفع کنید، یا اگر متوجه شدید فرزندتان ادرار کمی دارد و به دفعات کم دستشویی میکند، حق دارید نگران باشید.
در این مقاله به این نگرانیهای شما پاسخ داده میشود، همچنین به سؤالاتی در مورد آنچه در هنگام استفاده از سرویس بهداشتی در بدن شما اتفاق میافتد پاسخ خواهد داد.
زمان پر شدن کامل مثانه | اندازه متوسط مثانه | سن |
۱ ساعت | ۲-۱ اونس | نوزادان ۱ تا ۱۲ ماهه |
۲ ساعت | ۵-۳ اونس | کودکان ۱ تا ۳ ساله |
۴-۲ ساعت | ۱۴-۷ اونس | کودکان ۴ تا ۱۲ ساله |
۹-۸ ساعت | ۲۴-۱۶ اونس | بزگسالان |
(هر اونس حدود ۲۸.۵ گرم است.)
مثانه
مثانه یک اندام انعطاف پذیر با قابلیت افزایش حجم است. روند تخلیه مثانه مانند انقباض عضلات است. دو لوله به نام مجرای ادراریا حالب ادرار فیلتر شده را از کلیهها و میزنای از داخل مثانه پایین میآورد. هنگامی که مثانه شما حاوی ۱۶ تا ۲۴ اونس مایعات باشد، کاملا پر تلقی میشود.
تحقیقات نشان میدهند که مثانه ارتباط مستقیمی با مغز دارد. مثانه پر از گیرندههایی است که به مغز میگوید مثانه پر است.
در اصل، یک “خط پر” نامرئی در مثانه شما وجود دارد. هنگامی که ادرار شما به آن نقطه رسید، مغز سیگنالی را دریافت میکند که نشان میدهد نیاز به دفع ادرار دارید. این اتفاق زمانی میافتد که مثانه شما تنها یک چهارم ظرفیتش را پر شود.
هنگامی که برای اولین بار احساس نیاز به دفع ادرار پیدا کردید، مثانه احتمالاً زمان کمی تا قبل از پر شدن کامل دارد و هنگامی که مثانه شما پر میشود، عضلات اطراف آن منقبض میشود تا از نشت ادرار جلوگیری کند، تا زمانی که آماده دفع آن باشید.
عوارض و سایر مشکلات سلامتی مرتبط با مثانه میتواند به بیماریهایی مانند بی اختیاری، مثانه بیش فعال و احتباس ادرار منجر شود. این شرایط وقتی بیشتر از ۵۰ سال سن دارید متداول تر است.
خطرات ناشی از نگه داشتن ادرار
خطرات نگه داشتن ادرار عمدتا تجمعی است. نگه داشتن ادرار در طی یک سفر به یاد ماندنی شش ساعته، ممکن است در دراز مدت به شما آسیب نرساند.
اما اگر دائماً از دفع مرتب ادرار چشم پوشی میکنید، ممکن است در درازمدت عوارضی ایجاد شود. به طور کلی، شما باید هنگامی که احساس نیاز به دفع ادرار دارید، سریعا اقدام نمایید!
عوارض نگه داشتن ادرار
- اگر مثانه خود را به اندازه کافی خالی نگذارید یا بهمدت مثلا دو روز دفع ادرار نکنید، میتواند منجر به عفونت ادراری (UTI) شود.
- اگر نگه داشتن ادرار تبدیل به عادت شود، مثانه میتواند شروع به آتروفی و بزرگ شدن کند و با گذشت زمان، دچار بی اختیاری شوید.
- هنگامی که ۱۰ ساعت یا بیشتر ادرارتان را نگه دارید، ممکن است دچار احتباس ادرار شوید، به این معنی که عضلات مثانه شما نمیتوانند استراحت کنند و به شما اجازه نمیدهند علیرغم اقدام به دفع ادرار، اینکار صورت پذیرد. چراکه عضلات مثانه همچنان منقبض هستند.
- در موارد بسیار نادر، نگه داشتن ادرار میتواند باعث ترکیدن مثانه شود.
آیا نگه داشتن ادرار به مدت زیاد کشنده است؟
احتمال مرگ شما در صورت نگه داشتن ادرار بسیار کم است. برخی از پزشکان حتی ممکن است بگویند که وجود ندارد. به طور کلی، مثانه در صورت پر بودن به مدت طولانی، قبل از وقوع خطر جدی برای سلامتی، به طور غیرارادی تخلیه خواهد شد.
در سناریوهای نادر، ممکن است فرد تا مدت طولانی ادرار خود را نگه داشته باشد و وقتی که زمان آن رسیده باشد که بخواهد ادرارش را دفع کند، دیگر قادر به انجام این کار نباشد. این وضعیت میتواند به ترکیدن مثانه منجر شود. اگر مثانه شما در حال ترکیدن بود ، فوراً به مراقبت پزشکی احتیاج خواهید داشت. ترکیدگی مثانه، یک وضعیت تهدیدکننده برای زندگی است.
وقتی ادرار خود را به مدت چند روز نگه دارید، بدن خود را در معرض باکتریهای مضر قرار میدهید که قرار است آزاد شوند. این امرمی تواند به UTI منجر شود، که میتواند خطر ابتلا به انواع عوارض از جمله سپسیس را افزایش دهد. باز هم، این استثناست، نه یک قاعده.
بیشتر افراد میتوانند گاه و بیگاه چندین ساعت ادرار خود را بدون هیچ مشکلی نگه دارند.
به طور معمول، فرد روزانه چند بار دفع ادرار میکند؟
تعداد دفعات ادرار طبیعی در هر شخص متفاوت است. همچنین بستگی به این دارد که هر روز چقدر مایعات مینوشید.
نوزادان و کودکان مثانههای کوچکتری دارند، بنابراین باید بیشتر مواقع مثانه خود را خالی کنند. نوزادان به طور معمول روزانه شش تا هشت پوشک را خیس میکنند، اما میتوانند خیلی بیشتر از حد نیز ادرار کنند.
به نظرمیرسد کودکان نوپا حتی بیشتر به دستشویی میروند، به خصوص در هنگام آموزش توالت، ممکن است ۱۰ بار یا بیشتر مثانه خود را خالی کنند.
فرد بالغ روزانه ۶ تا ۷ بار بهتر است به سرویس بهداشتی مراجعه کند. هر چند ۴ تا ۱۰ بار نیز عادی تلقی میشود.
داروها و بیماریهای خاص میتوانند بر دفعات ادرار تأثیر بگذارند
برخی از داروهای خاص، مانند داروهای ادرارآور برای فشار خون بالا، باعث میشود که فرد نیاز به تکرار ادرار داشته باشد. بیماریهایی مانند دیابت، بارداری و کمخونی داسی شکل نیز میتواند منجر به مراجعه بیشتر شود.
کم آبی
اگر مدتی احساس نیازی به دفع ادرار نکرده اید، ممکن است دچار کمبود آب شده باشید. کمبود آب بدن هنگامی اتفاق میافتد که بدن مایعات زیاد و بیش از حدی از دست بدهد. هنگامی که مایعات بیش از حد از دست میرود، عملکرد بدن شما تحت تأثیر قرار میگیرد. علائم کم آبی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- سرگیجه
- دفع ادرار نادر
- ادرار قهوه ای یا زرد تیره
- دهان خشک
مواردی که ممکن است بر توانایی شما در دفع ادرار تأثیر بگذارد
بعضی اوقات ممکن است بخواهید ادرارتان را تخلیه کنید، اما در انجام این کار مشکل دارید. برخی بیماریهای خاص میتواند بر توانایی شما در دفع ادرار تأثیر بگذارد که شامل موارد زیر است:
- نارسایی کلیه
- عفونت ادراری
- پروستات بزرگ شده
- مشکلات مربوط به کنترل مثانه، مانند بی اختیاری، مثانه بیش فعال، سیستیت بینابینی
- انسداد منتج به جلوگیری از تخلیه مثانه (احتباس ادرار)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر در دفع ادرار یا نگه داشتن ادرار مشکل دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. این علامتی نیست که بخواهید تا مدتها با آن زندگی کنید.
اگر عملکرد مثانه شما به هر شکلی به خطر افتاده باشد، میتواند نشانهای از یک مشکل اساسی دیگر باشد. مدت طولانی صبر نکنید تا مشکلات حل شود. بعد از ۳۶ تا ۴۸ ساعت از مشاهده علائم، زمان آن رسیده است که به دنبال یک تشخیص حرفهای باشید.
نگرانیهای مرتبط با کودکان خردسال
فهمیدن اینکه کودکتان مشکل دفع ادرار دارد، قدری مشکل است. به خصوص در مرحله شیرخوارگی یا کودک نوپا، کودک شما نمیتواند به شما درمورد آنچه در بدنش اتفاق میافتد، توضیح دهد.
پزشک متخصص اطفال احتمالاً به شما خواهد گفت که تعداد پوشکهایی را که کودک شما هر روز خیس میکند، حساب کنید. اگر کمتر از ۴ پوشک خیس در روز حساب میکنید، با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید.
به رنگ ادرار در پوشک کودک خود توجه کنید. باید رنگ زرد و روشن باشد. ادراری که کهربایی یا تیره است میتواند کم آبی بدن کودک را نشان دهد. به ویژه از بروز کم آبی در نوزادان و کودکان نو پا در ماههای تابستان مراقب باشید.
توجه کنید که:
نگه داشتن ادرار گاهی استرسایاد میکند، اما مرگ ناشی از نگه داشتن ادرار بسیار نادر است.
به عنوان یک قاعده کلی، هر زمان که احساس پر بودن مثانه دست داد، مثانه خود را خالی کنید. هر بار که به دستشویی میروید کاملاً خالی شوید و سعی کنید عجله نکنید.
برخی از بیماریهای پزشکی وجود دارد که می تواند باعث دردناکی، ناراحت کنندگی یا حتی غیرممکن شدن دفع ادرار شود. اگر در دفع ادرار مشکل دارید، باید در طی یک یا دو روز از شروع علائم به پزشک مراجعه کنید.
با سلام مطالب بسیار آموزنده میباشد بخصوص مبحث مثانه که اینجانب درگیر آن هستم توانسته از استرسم بکاهد
متشکرم