اورمی زمانی رخ می دهد که کلیهها آسیب دیده باشند. سموم یا مواد زاید بدن که کلیه ها به طور معمول به ادرار وارد میکنند، به جای ادرار در جریان خون قرار میگیرند. این سموم به کراتینین و اوره معروف هستند.
اورمیا یک وضعیت جدی است و در صورت عدم درمان میتواند تهدید کننده زندگی باشد. اورمی نشانه عمده نارسایی کلیوی است. اورمی همچنین نشانه آخرین مراحل بیماری مزمن کلیه است.
علائم اورمی
در ابتدای بیماری مزمن کلیوی، ممکن است متوجه علائمی نشوید. اما، با شروع اورمی ، کلیهها بسیار آسیب دیده است. اورمیا ممکن است برخی از علائم زیر را در شما ایجاد کند:
- خستگی شدید یا ضعف عضلانی
- گرفتگی در پاها
- کم اشتهایی یا بیاشتهایی
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- مشکل در تمرکز
علل بروز اورمیا
اورمیا در اثر صدمات شدید و معمولاً برگشتناپذیر به کلیهها ایجاد میشود و معمولاً ناشی از بیماری مزمن کلیه است. کلیهها دیگر نمیتوانند مواد زاید را از بدن شما فیلتر کرده و آن را از طریق ادرار دفع کنند. در عوض، این زواید وارد جریان خون میشوند و یک وضعیت بالقوه خطرناک برای زندگی ایجاد میکنند.
علل بیماری مزمن کلیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فشار خون بالا
- بیماری کلیه پلی کیستیک
- دیابت (هر دو نوع ۱ و ۲)
- التهاب واحدهای فیلتر در کلیه ها به نام گلومرولی
- التهاب لولههای کلیوی و ساختار اطراف آنها
- پروستات بزرگ شده
- برخی از انواع سرطان
- سنگ کلیه که مجاری ادراری را برای مدت طولانی مسدود میکند
- عفونت کلیه که عود میکند
راههای درمان اوره خون بالا
با پیدایش اورمی، کلیه ها به شدت آسیب دیدهاند. دیالیز گزینه اصلی درمان اورمی است. دیالیز هنگامی صورت میگیرد که دفع مواد زاید، مایعات اضافی و سموم جریان خون، به جای تصفیه و دفع در کلیهها به صورت مصنوعی تصفیه و از گردش خون خارج میشوند. دو نوع دیالیز وجود دارد که عبارتند از:
- همودیالیز: از دستگاهی برای از بین بردن ضایعات از خون استفاده میشود.
- دیالیز صفاقی: یک سوند (لوله کوچک) در شکم فرد وارد میشود. یک مایع دیالیز شکم را پر میکند. این مایع، مواد دفعی و زاید و مایعات اضافی را جذب میکند. سرانجام، مایعات پس از تخلیه، مواد زائد را از بدن خارج میکنند.
در صورت نارسایی کلیه مرحله نهایی، پیوند کلیه گزینه درمانی دیگری است. پیوند کلیه حالتی است که کلیه سالم از یک اهدا کننده زنده یا متوفی گرفته شده و در بدن فرد قرار گیرد. برای جلوگیری از پس زده شدن کلیه اهدایی، باید به مدت طولانی داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مصرف کنید.
محققان در حال حاضر مشغول کار بر روی “پزشکی احیاکننده” هستند. این نوع درمان ممکن است در آینده به مبتلایان به بیماری کلیوی و اورمی کمک کند. این روش از سلولهایی استفاده میکند که به بدن در بهبود اعضای خود کمک میکند و شاید روزی بتواند پیشرفت بیماری کلیوی را کند نماید.
چگونه می توان از بروز اورمیا پیشگیری کرد؟
بهترین راه برای پیشگیری از بروز اورمی در صورت ابتلا به نارسایی کلیوی حاد انجام مداوم درمان دیالیز است. این کار باعث میشود مواد زاید از خون شما فیلتر و دفع شوند. همچنین باید از خوردن هر چیزی که حاوی سدیم، فسفر و پتاسیم باشد پرهیز کنید. رژیم غذایی سالم و ورزش در صورت تأیید پزشک، میتواند در پیشگیری از اورمی کمک کند.
از آنجایی که اورمیا به دلیل بیماری شدید کلیوی و نارسایی کلیه ایجاد میشود، میتوانید با انجام اقدامات لازم برای پیشگیری از بیماری اورمی، در پیشگیری از بیماری کلیه نیز در صورت امکان گامی بردارید.
برخی از راه های پیشگیری از بیماری کلیه عبارتند از:
- کنترل دیابت
- حفظ فشار خون سالم
- انجام اقدامات برای حفظ سلامت قلب و عروق
- عدم استعمال دخانیات
- حفظ رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی برای جلوگیری از چاقی
برخی از عوامل خطرناک – مانند سن و سابقه خانوادگی بیماری کلیوی – میتواند پیشگیری از بیماری کلیه را دشوارتر کند. با این حال، انجام هرچه بیشتر اقدامات پیشگیرانه کمک خواهد کرد.
عوارض بالا بودن اوره خون
عوارض اوره بالا میتواند شدید باشد و در صورت عدم درمان با دیالیز یا پیوند در نهایت منجر به مرگ شود. با این حال، حتی اگر شما تحت درمان با دیالیز قرار دارید، هنوز برخی از عوارض وجود دارد که افراد مبتلا به دیالیز را با سرعت بالاتری از جمعیت عمومی تحت تأثیر قرار میدهند.
- مشکلات قلبی و عروقی
- حملات قلبی کشنده
- خارش شدید ناشی از عدم تعادل مواد معدنی
- آمیلوئیدوز، بیماری نادری که باعث درد مفاصل و سفت شدن و حفظ مایعات میشود
- افسردگی
مهم است که با پزشک خود در مورد هرگونه عوارضی که به وجود میآید صحبت کنید. پیروی از برنامه درمانی که توسط تیم پزشکی شما تعیین شده است میتواند به کاهش یا احتمالاً رفع برخی از این عوارض کمک کند.
چشم انداز
اورمی یک بیماری جدی است و میتواند تهدید کننده زندگی باشد. اگر علائمی دارید که فکر میکنید ممکن است مربوط به مشکلی در کلیههایتان باشد، مهم است که سریعاً با پزشک خود صحبت کنید. برنامه درمانی هرقدر زودتر عملی شود، شانس بیشتری برای جلوگیری از اورمی وجود دارد.