مقدمه
اختلال انفجاری متناوب شامل فقره‌های تکراری و ناگهانی رفتار تکانشی، تهاجمی، خشونت آمیز یا طغیان‌های کلامی عصبانی است که بطور فاحش نسبت به موقعیت واکنش نشان میدهید. خشونت خیابانی، سوءاستفاده خانگی، پرت کردن یا شکستن اشیا، یا دیگر کج خلقی‌ها ممکن است نشانه‌ای از اختلال انفجاری متناوب باشد.
این طغیان‌های انفجاری متناوب منجر به پریشانی آشکار، تاثیر منفی بر روابط، کار و مدرسه میشوند، و میتوانند دارای پیامدهای قانونی و مالی باشند.
اختلال انفجاری متناوب اختلالی مزمن است که میتواند برای سال‌ها ادامه داشته باشد، اگرچه شدت طغیان‌ها ممکن است با سن کاهش یابد. درمان شامل دارودرمانی و روان درمانی برای کمک به کنترل تکانه‌های پرخاشگرانه است
علائم
فوران‌های انفجاری بطور ناگهانی، و با هیچ هشداری یا با هشدار کوچکی رخ میدهند، و معمولا کمتر از ۳۰دقیقه زمان میبرند. این فقره‌ها ممکن است بطور متناوب رخ دهند یا هفته‌ها یا ماه‌های از خشونت جدا نشوند. طغیان‌های کلامی کمتر شدید ممکن است میان فقره‌های پرخاشگری فیزیکی رخ دهند. شما ممکن است بیشتر اوقات تحریک پذیر، تکانشی، پرخاشگر یا بطور مزمن عصبانی باشید.
فقره‌های پرخاشگر ممکن است توسط موارد زیر مقدم یا همراه باشند:
- خشونت
- تحریک پذیری
- انرژی افزایش یافته
- افکار سبقت گیرنده
- مور مور شدن
- لرز
- تپش قلب
- سنگینی قفسه سینه
طغیان‌های انفجاری کلامی و رفتاری خارج از تناسب موقعیت، بدون فکر کردن به پیامدها، میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کج خلقی
- لحن تند و شدید
- استدلال‌های هیجانی
- فریاد زدن
- سیلی زدن، پرتاب کردن یا هل دادن
- درگیری‌های فیزیکی
- صدمه مالی
- تهدید کردن یا حمله کردن به افراد یا حیوانات
شما ممکن است بعد از این موارد احساس تسکین یا خستگی نمایید. سپس، ممکن است احساس ندامت، پشیمانی یا شرمندگی کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر رفتار خود را در توصیف اختلال انفجاری متناوب تشخیص میدهید، با پزشکتان درباره گزینه‌های درمانی صحبت کنید یا برای ارجاع به متخصص سلامت روان از او درخواست کنید.
علل
اختلال انفجاری متناوب میتواند در کودکی—بعد از سن ۶سالگی—یا درطول سال‌های نوجوانی رخ دهد. در نوجوانان و جوانان نسبت به بزرگسالان رایج تر است. علت دقیق این اختلال ناشناخته است، اما احتمالا توسط تعدادی از عوامل زیست محیطی ناشی میشود. محیط. بییشتر افراد مبتلا به این اختلال در خانواده‌هایی بزرگ میشوند که رفتارهای انفجاری و سوءاستفاده کلامی و فیزیکی رایج است. در معرض این نوع از خشونت در سنین اولیه قرار گرفتن به احتمال زیاد باعث میشود این کودکان این صفات مشابه را همانطور که بالغ میشوند به نمایش بگذارند.
- ژنتیک. ممکن است مولفه ژنتیکی وجود داشته باشد که، منجر میشود این اختلال از والدین به کودکان منتقل شود.
- تفاوت در اینکه چگونه مغز کار میکند. تفاوت‌هایی در ساختار، عملکرد و شیمی در مغز افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب در مقایسه با افراد فاقد این اختلال ممکن است وجود داشته باشد.
عوامل خطر
این عوامل خطر گسترش و رشد اختلال انفجاری متناوب را افزایش میدهند:
- سابقه سوءاستفاده فیزیکی. افرادی که در کودکی مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند یا چندین رخداد تروماتیک را تجربه کرده‌اند دارای خطر افزایش یافته اختلال انفجاری متناوب هستند.
- سابقه دیگر اختلالات سلامت روان. افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال شخصیت مرزی یا دیکر اختلالات هستند که شامل رفتارهای مخرب، همانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) میشود، دارای خطر افزایش یافته مبتلا شدن به اختلال انفجاری متناوب هستند.
عوارض
افراد مبتلا به این اختلال دارای خطر افزایش یافته موارد زیر هستند:
- روابط میان فردی مختل. آنها اغلب توسط دیگران به‌عنوان همیشه عصبانی درک میشوند. آنها ممکن است دارای درگیری‌های کلامی متناوب یا سوءاستفاده فیزیکی باشند. این اعمال میتوانند منجر به مشکلات در روابط، طلاق و استرس خانوادگی شوند.
- مشکل در کار، خانه یا مدرسه. دیگر عوارض اختلال انفجاری متناوب ممکن است شامل از دست دادن شغل، تصادفات رانندگی، مشکلات مالی یا مشکل با قانون باشد.
- مشکلات با خلق. اختلالات خلقی هماننند افسردگی و اضطراب اغلب همراه با این اختلال رخ میدهند.
- مشکلات با مصرف الکل و دیگر مواد. مشکلات با مواد یا الکل اغلب همراه با اختلال انفجاری متناوب رخ میدهند.
- مشکلات سلامت جسمی. بیماری‌های پزشکی رایج‌تر هستند و میتوانند برای مثال، شامل فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و سکته، زخم معده، و درد مزمن باشند.
- خودآزاری. آسیب‌های عمدی یا تلاش‌های خودکشی وار گاهی اوقات رخ میدهند.
پیش گیری
اگر شما مبتلا به اختلال انفجاری متناوب هستید، احتمالا پیش گیری فراتر از کنترل شماست تا زمانی که درمان را از متخصصی دریافت نکنید. ترکیب با یا بخشی از درمان، پیشنهادات زیر ممکن است از خارج شدن برخی از حوادث از کنترل‌تان پیش گیری نماید:
- درمان خود را رها نکنید. به جلسات درمانی‌تان توجه کنید، مهارت‌های سازگاری‌تان را تمرین کنید، و اگر پزشکتان دارویی را تجویز کرده است، برای مصرف آن مطمئن باشید.
- فنون آرام سازی را تمرین کنید. استفاده منظم از تنفس عمیق، تصویرسازی آرام بخش یا یوگا ممکن است به شما در آرام ماندن کمک نماید.
- راه‌های جدیدی از تفکر را گسترش دهید ( بازسازی شناختی). عوض کردن راهی که درباره موقعیتی ناکام کننده فکر میکنید با افکار منطقی، انتظارات معقول و منطق ممکن است اینکه شما چگونه وقایع را مشاهده میکنید و واکنش نشان میدهید را تقویت نماید.
- از حل مسئله استفاده کنید. نقشه‌ای را برای یافتن راهی برای حل مشکلی ناکام کننده ایجاد کنید. حتی اگر نمیتوانید مشکل را به درستی حل نمایید، داشتن برنامه میتواند انرژی‌تان را تجدید کند.
- راه‌هایی را برای تقویت ارتباطات‌تان یاد بگیرید. به پیامی که دیگر افراد تلاش میکنند به اشتراک بگذارند گوش فرا دهید، و سپس درباره بهترین پاسخ به جای گفتن اولین چیزی که به ذهن‌تان می آید فکر کنید.
- محیطتان را عوض کنید. زمانیکه ممکن است، موقعیت‌هایی را که ناراحت‌تان میکند را رها کنید یا از آنها اجتناب کنید. همچنین، برنامه ریزی زمان شخصی ممکن است شما را قادر به مدیریت بهتر موقعیت‌های برآیند استرس زا یا ناامید کننده میسازد.
- از مواد تغییر دهنده خلق دوری کنید. الکل یا مواد تفننی یا غیرمجاز را استفاده نکنید.
تشخیص
برای تعیین نمودن تشخیص اختلال انفجاری متناوب و حذف کردن بیماری‌های جسمی یا اختلالات سلامت روان که ممکن است مسبب علائم‌تان باشند، پزشکتان احتمالا موارد زیر را انجام خواهد داد:
- انجام آزمایشات جسمی. پزشک شما برای رد کردن مشکلات جسمی یا مصرف موادی که میتوانند به علائم شما کمک کنند تلاش خواهد کرد. آزمایش‌تان ممکن است شامل تست‌های آزمایشگاهی باشد.
- انجام ارزیابی روانشناختی. پزشک یا متخصص سلامت روان با شما درباره علائم، افکار، احساسات و الگوهای رفتاری‌تان صحبت خواهد نمود.
- استفاده از ملاک‌های موجود در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ( DSM-5 ). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا تهیه شده است، اغلب توسط متخصصان سلامت روان برای تشخیص اختلالات روانی استفاده میشود.
درمان
هیچ درمان واحدی وجود ندارد که برای هر فرد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب بهترین باشد. درمان عموما شامل صحبت درمانی ( رواندرمانی ) و دارودرمانی است.
رواندرمانی
جلسات درمان فردی یا گروهی که بر ساختن مهارت‌ها تمرکز میکند میتواند کمک کننده باشد. نوع رایج‌تری از درمان که استفاده میشود، درمان شناختی رفتاری، به افراد مبتلا به اختلال انفجاری متناوب در م.ارد زیر کمک می نماید:
- شناسایی موقعیت‌ها یا رفتارهایی که پاسخ پرخاشگرانه را رها سازی میکنند
- یادگیری اینکه چگونه عصبانیت را مدیریت و پاسخ‌های نامناسب را با استفاده از فنونی همانند آموزش آرام سازی، بطور متفاوت درباره موقعیت‌ها ( بازسازی شناختی ) فکر کردن، و بکار بستن ارتباطات و مهارت‌های حل مسئله کنترل نمایید
دارودرمانی
انواع متفاوتی از داروها ممکن است در درمان اختلال انفجاری متناوب موثر باشند. این ممکن است شامل داروهای ضدافسردگی مشخص—بویژه داروهای بازدارنده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)—داروهای ضدتشنج تثبیت کننده خلق یا دیگر داروها درصورت لزوم
کنترل کردن عصبانیت‌تان
بخشی از درمان‌تان ممکن است شامل این موارد باشد:
- از یاد بردن رفتار مشکل. سازگاری خوب با عصبانیت رفتاری آموخته شده است. فنونی را که در درمان یاد میگیرید را برای کمک به شناسایی اینکه چه چیزهایی طغیانهایتان را رها میسازند و اینکه چگونه به شیوه‌هایی پاسخ دهیم که به جای برعلیه شما برای شما کار میکنند، تمرین کنید.
- نقشه یا برنامه‌ای را ایجاد کنید. با پزشک یا متخصص سلامت روان‌تان برای ایجاد برنامه‌ای از اعمال برای زمانیکه احساس میکنید عصبانی میشوید کار کنید. برای مثال، اگر فکر میکنید ممکن است کنترل‌تان را از دست بدهید، برای حذف خودتان از آن موقعیت تلاش کنید. به پیاده روی بروید یا با یک دوست قابل اعتماد برای آرام شدن تماس بگیرید.
- تقویت خودمراقبتی. دریافت خواب کافی شبانه، ورزش کردن و تمرین هر روزه مدیریت عمومی استرس میتواند به تقویت تحمل ناکامی‌تان کمک کند.
- اجتناب از الکل یا داروها و مواد تفننی و غیرمجاز. این مواد میتوانند پرخاشگری و خطر طغیان‌های انفجاری را افزایش دهند.
اگر فرد عزیزتان خواستار کمک نیست
متاسفانه، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال انفجای متناوب به جستجوی درمان نمیروند. اگر با کسی که مبتلا به اختلال انفجاری متناوب است در رابطه هستید، قدم‌هایی را برای حفاظت خودتان و کودکان‌تان بردارید. سوءاستفاده تقصیر شما نیست. هیچ کس لایق مورد سوءاستفاده قرار گرفتن نیست.
نقشه فراری برای در امان ماندن از خشونت خانگی خلق کنید
اگر دیدید که موقعیت بدتر میشود، و گمان کردید که فرد عزیزتان ممکن است در شرف نوع انفجاری باشد، برای حذف امن خودتان و کودکان‌تان از صحنه تلاش کنید. با این حال، ترک کردن فرد با خلق و خوی انفجاری میتواند خطرناک باشد.
برداشتن قدم‌های زیر قبل از بوجود آمدن اضطرار را در نظر بگیرید:
- برای مشاوره با شماره تلفن خشونت خانگی یا پناهگاه بانوان، حتی زمانیکه فرد سوءاستفاده کننده در خانه نیست یا از خانه یک دوست تماس بگیرید.
- تمامی سلاح‌های گرم را قفل یا پنهان کنید. به فرد سوءاستفاده کننده کلید قفل را ندهید.
- کیف اضطراری یا اورژانسی را جمع کنید که شامل مواردی که هنگام ترک کردن لازم خواهید داشت، همانند البسه اضافی، کلیدها، مدارک شخصی، داروها و پول است. کیف را پنهان کنید یا آن را نزد دوست یا همسایه قابل اعتماد بسپارید.
- درباره خشونت به یک همسایه یا دوست قابل اعتماد بگویید پس او میتواند در صورت لزوم برای کمک اقدام کند.
- بدانید به کجا خواهید رفت و چگونه به آنجا خواهید رسید اگر احساس تهدید میکنید، حتی اگر به این معنی است که باید نصف شب آنجا را ترک کنید.
- با یک کلمه رمز یا سیگنال دیداری همراه شوید که به معنی این است که به پلیس نیاز دارید و با دوستان، خانواده و کودکان‌تان به اشتراک بگذارید. برای حفاظت خودتان از خشونت خانگی کمک دریافت کنید
این منابع میتوانند کمک کنند:
- پلیس. در موقعیت اورژانسی، با پلیس یا آژانس اجرای قانون محلی‌تان تکاس بگیرید.
- پزشکتان یا اتاق اورژانس . اگر صدمه دیده‌اید، پزشکان و پرستاران میتوانند درمان بکنند و آسیب‌هایتان را ثبت بکنند و به شما آگاهی بدهند که کدام مراجع محلی میتوانند به در امان بودنتان کمک کنند.
- پناهگاه محلی بانوان یا مرکز بحران. پناهگاه‌ها و مراکز بحران عموما پناهگاه ۲۴ ساعته‌ای را فراهم میکنند،
- مرکز مشاوره یا سلامت روان. بسیاری از جوامع گروه‌های مشاوره و حمایتی را برای افراد درگیر در روابط سوءاستفاده طور ارائه میدهند.
- دادگاه محلی. دادگاه محلی‌تان میتواند به شما در دریافت دستوری محدودکننده که بطور قانونی دستور میدهد فرد سوءاستفاده کننده دور از شما باشد یا دستگیر شود کمک نماید. وکیل مدافعان محلی ممکن است برای کمک به راهنمایی شما ازطریق فرآیند دردسترس باشد.
آماده شدن برای قرار ملاقات‌تان
اگر بدلیل داشتن طغیان‌های هیجانی تکراری نگران هستید، با پزشکتان صحبت کنید یا قرار ملاقاتی با متخصص سلامت روان که در درمان نمودن اختلالات هیجانی تخصص دارد، همانند روانپزشک، روانشناس یا مددکار اجتماعی ترتیب دهید. اینجا اطلاعاتی برای کمک به بیشترین استفاده از قرار ملاقات‌تان آورده شده است.
چه کاری میتوانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات‌تان، فهرستی از موارد زیر را تهیه نمایید:
- علائمی را که تجربه می کنید، شامل هرچیزی که به نظر میرسد نامربوط به دلیل قرار ملاقات است
- اطلاعات کلیدی شخصی، همانند هر استرس عمده‌ای، تغییرات اخیر زندگی و رهاسازهایی برای طغیانهایتان
- تمامی داروها، ویتامین‌ها، گیاهان دارویی و دیگر مکمل‌ها که مصرف میکنید، همراه با مقدار مصرف‌شان
- سوالاتی برای پرسیدن از پزشکتان
برخی سوالات پایه برای پرسیدن از پزشکتان شامل این موارد است:
- به چه علت این طغیان‌های عصبی را دارم؟
- آیا تستی لازم دارم؟ آیا این تست‌ها نیازمند آمادگی خاصی هستند؟
- آیا این اختلال موقتی یا طولانی مدت است؟
- چه درمان‌هایی دردسترس هستند، و کدامیک را توصیه میکنید؟
- آیا درمان عوارض جانبی دارد؟
- آیا جایگزین‌هایی برای رویکرد اولیه‌ای که پیشنهاد میکنید وجود دارد؟
- اختلالات و بیماری‌هایی دیگری دارم. چگونه میتوانم این بیماری‌ها را بایکدیگر مدیریت کنم؟
- آیا جایگزین ژنریکی برای دارویی که تجویز میکنید وجود دارد؟
- چه مقدار زمان طول میکشد تا درمان اثر کند؟
- آیا جزوات چاپی دارید که بتوانم داشته باشم؟
از پرسیدن دیگر سوالات تردید نکنید.
از پزشکتان چه انتظاری داشته باشید
پزشک شما احتمال دارد از شما تعدادی سوال، همانند موارد زیر بپرسد:
- چه مدت است که این علائم را دارید؟
- چه چیزی طغیانهایتان را تشدید میسازد؟
- آیا به دیگران صدمه‌ای رسانده‌اید یا مورد سوءاستفاده کلامی قرار داده‌اید؟
- آیا در هنگام عصبانیت به اشیا و اموال آسیبی وارد کرده‌اید؟
- آیا تلاش کرده‌اید به خودتان آسیب برسانید؟
- آیا طغیانهایتان بطور منفی خانواده یا کارتان را تحت تاثیر قرار داده است؟
- آیا به نظر میرسد چیزی باعث میشود این فقره‌ها بیشتر یا کمتر رخ بدهند؟
- آیا چیزی وجود دارد که به شما در آرام شدن کمک کند؟
- آیا کسی در خانواده‌تان با بیماری روانی تشخیص داده شده است؟
- آیا تابحال آسیب و صدمه به سر داشته‌اید؟
- آیا در حال حاضر الکل یا مواد مصرف میکنید؟
برای پاسخ دادن به این سوالات آماده باشید تا بتوانید روی نکاتی که میخواهید زمان بیشتری صرف شود تمرکز کنید. آماده شدن و پیش بینی سوالات به شما در بیشترین استفاده از زمان با پزشک کمک خواهد کرد.
