عمل pcnl روشی است برای دفع سنگهای کلیه، که زمانی که سنگها به تنهایی نتوانند عبور کنند، استفاده میشود. به منظور انجام عمل pcnl برش کوچکی در قسمت پشتی فرد ایجاد شده و سنگهای کلیه از طریق این سوراخ خارج میشوند.
نفرولیتوتومی از راه پوست اغلب در سنگهای بزرگتر یا در مواردی که استفاده از روشهای جراحی دیگر مانند لیتروتریپسی با موج شوک خارج عروقی یا یوتروسکومی ناموفق باشد، مورد استفاده قرار میگیرد.
علت انتخاب عمل pcnl
نفرولیتوتومی از طریق پوشت معمولاً در شرایط زیر توصیه میشود:
- سنگهای کلیوی بزرگ بیش از یکی از شاخههای سیستم جمع آوری کننده ادرار را مسدود کرده باشند (معروف به سنگهای کلیوی شاخه گوزنی)
- سنگهای کلیوی بزرگتر از قطر ۰.۸ اینچی (۲ سانتیمتری)
- سنگهای بزرگ موجود در حالب
- در صورت شکست روشهای درمانی دیگر
پیش از انجام نفرولیتوتوتومی از راه پوست پزشک چندین آزمایش را بر روی فرد انجام خواهد داد. در آزمایش ادراری و خون علائم وجود عفونت یا سایر مشکلات بررسی میشود و سی تی اسکن (CT) محل دقیق تومور را مشخص خواهد کرد.
خطرات نفرولیتوتومی از طریق پوست
از جمله شایعترین خطرات عمل pcnl میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خون ریزی
- عفونت
- صدمات وارد شده به کلیهها یا ارگانهای دیگر
- خارج کردن ناقص سنگهای کلیوی
آمادگی برای انجام عمل pcnl
نفرولیتوتومی از طریق پوست معمولاً در بیمارستان تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، بدین صورت که بیمار تحت داروهای بیهوشی قرار گرفته و هیچ دردی را احساس نخواهد کرد.
پزشک ممکن است برای کاهش خطر ابتلا به عفونتهای بعد از عمل، آنتی بیوتیک تجویز کند.
چه انتظاری از عمل خواهید داشت
پیش از عمل
قبل از انجام روش pcnl ممکن است جراح از بیمار بخواهد که با مراجعه به بخش رادیولوژی تصویر برداریهای لازم مانند تصویر برداری با اشعه ایکس، CT یا سونوگرافی را برای تشخیص مسیر ورودی به کلیه انجام دهد. این کار با بی حسی موضعی انجام میشود و بیمار هوشیار خواهد بود اما هسچ دردی را احساس نخواهد کرد. سپس برای انجام عمل اصلی یعنی نفرولیتوتومی از راه پوست به اتاق عمل منتقل میشود.
علاوه بر این ممکن است جراح ترجیح دهد تا در اتاق عمل و حین جراحی و تحت بیهوشی عمومی مسیر ورود به کلیه را بیابد. در این حالت، جراح لولهای را از طریق مثانه به سمت بالا به سمت کلیهها هدایت خواهد کرد و با استفاده از تصویربرداری با اشعه ایکس، سوراخی را در کلیه ایجاد کرده و سنگها را خارج میکند. اگر سنگهای کلیوی بسیار بزرگ باشند، ممکن است نیاز به انجام بیش از یک سوراخ باشد.
در طول عمل
زمانی که پزشک به سنگهای کلیه دسترسی پیدا کرد، میتواند غلافی را درون کلیه قرار داده و با استفاده از یک ابزار مخصوص، سنگها را بشکند. هنگامی که قطعات به اندازه کافی کوچک باشند، پزشک آنها را خارج خواهد کرد. پس از اتمام عمل pcnl ممکن است جراح لولههایی را برای تخلیه ادرار تعبیه کند.
پزشک ممکن است قطعات سنگ کلیه را برای ارزیابی بیشتر یا بررسی از نظر عفونت به پاتولوژیست ارسال کند.
بعد از عمل
ممکن است بعد از عمل pcnl یک یا دو روز بیمار در بیمارستات تحت نظر باشد. در این زمان پزشک توصیه خواهد کرد که فرد از بلند کردن اجسام سنگین یا تحت فشار قرار دادن خود به مدت ۲ تا ۴ هفته خودداری کند. احتمالاً بیمار بتواند بعد از گذشت یک هفته به کار خود برگردد.
اگر پزشک لولههای تخلیه را در کلیه تعبیه کرده باشد، بیمار باید مراقب علائم خونریزی باشد. در صورت مشاهده خون یا لختههای خونی کچاپ مانند در ادرار یا لوله تخلیه، بیمار باید به اورژانس مراجعه کند.
اگر بیمار تب یا لرز شدید را تجربه کند، باید با پزشک خود تماس بگیرد. تب و لرز میتوانند نشان دهنده وجود عفونت در بدن باشد. پزشک احتمالاً آزمایشات ادرار، خون و تصویر برداری با اشعه X را درخواست کرده و سپس بیمار را به بخش اورژانس میفرستد. اگر بیمار از درد شدیدی شکایت داشته باشد که با مصرف داروی ضد درد تسکین نمییابد، باید یا پزشک خود تماس بگیرد.
نتایج عمل pcnl
پزشک احتمالاً برای چهار تا شش هفته دیگر قرار ملاقاتی را ترتیب خواهد داد. در این قرار ویزیت، پزشک با استفاده از سونوگرافی یا عکس برداری با اشعه X باقی ماندن هر گونه سنگ باقی مانده را بررسی کند. همچینی از تخلیه طبیعی ادرار نیز مطمئن خواهد شد.
پزشک همچنین آزمایشهای کنکی دیگری را برای تعیین علت ایجاد سنگ کلیه انجام خواهد داد. در مورد روشهای پیشگیری از ابتلا به سنگهای کلیه بیشتر در آینده نیز توصیههای لازم را خواهد کرد.