القای زایمان به معنای تحریک انقباضات رحمی در دوران بارداری پیش از شروع زایمان خودبه خودی است تا زایمان واژینال انجام شود. ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی ممکن است به دلایل مختلفی القای زایمان را توصیه نماید؛ در درجه اول به علت نگرانی درباره سلامتی مادر یا کودک. یكی از مهم‌ترین عوامل در پیش بینی احتمال موفقیت القای زایمان، میزان نرم و دیستانته بودن دهانه رحم است.
مزایای القای زایمان اغلب بیشتر از خطرات آن است. درک علت و چگونگی انجام القای زایمان می‌تواند به آمادگی بیشتر مادر کمک کند.
علت انجام القای زایمان
به منظور تعیین این که آیا القای زایمان ضروری است یا خیر، ارائه دهنده خدمات بهداشتی فاکتورهای مختلفی از جمله سلامت مادر، سلامتی کودک، سن حاملگی، وزن و اندازه نسبی جنین، موقعیت جنین در رحم و وضعیت دهانه رحم مادر را ارزیابی می‌کند. از جمله دلایل انجام زایمان القایی عبارت است از:
- بارداری پست ترم یا طول کشیده. اگر بارداری حدود دو هفته بیشتر از زمان مقرر شده برای زایمان طول بکشد و زایمان طبیعی آغاز نشده باشد.
- پارگی زودرس غشاها. کیسه آب پاره شده باشد اما زایمان آغاز نشده است.
- کوریوآمنیونیت. وجود عفونت رحمی.
- محدودیت رشد داخل رحمی جنین. اگر وزن تخمینی جنین بر اساس سن حاملگی کمتر از صدک ۱۰ باشد.
- الیگوهیدرامینوس. مایع آمنیوتیک کافی در اطراف جنین وجود نداشته باشد.
- دیابت بارداری. مادر در دوران بارداری به دیابت مبتلا شده باشد.
- اختلالات فشار خون بالا در دوران بارداری. در این حالت یا مادر درگیر بیماری‌های مربوط به فشار خون بالا و علائم آسیب ارگان‌های دیگر است (پره اکلامپسی)، یا فشار خون قبل از حاملگی یا قبل از هفته ۲۰ بارداری بروز یافته است (فشار خون بالا مزمن) و یا افزایش فشار خون پس از هفته ۲۰ بارداری ایجاد شده است (فشار خون حاملگی).
- کنده شدن جفت. جفت پیش از زایمان به طور جزئی یا کامل از دیواره داخلی رحم جدا شده باشد.
- وجود مشکلات پزشکی خاص. مانند بیماری کلیوی یا چاقی.
القای انتخابی زایمان به القای زایمان در بارداری کامل و ترم به منظور راحتی فرد گفته می‌شود که از نظر پزشکی نیازی به مداخله ندارد. القای زایمان طبیعی به طور انتخابی ممکن است در برخی موارد مناسب باشد. به عنوان مثال، اگر مادر در ناحیه‌ای که دور از بیمارستان یا مرکز زایمان زندگی می‌کند یا سابقه زایمان زودرس دارد، زایمان القایی برنامه ریزی شده می‌تواند به فرد در جلوگیری از وقوع خود به خودی زایمان کمک کند. در چنین مواردی، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی به منظور به خدالق رساندن مشکلات احتمالی در جنین، تأیید خواهد کرد که سن حاملگی مادر حداقل ۳۹ هفته یا بیشتر است.
خطرات زایمان القایی
القای زایمان طبیعی ممکن است خطرات مختلفی را همراه داشته باشد از جمله:
- شکست در القا. حدود ۷۵ درصد از مادرانی که برای اولین بار از روش القای زایمان استفاده می‌کنند، زایمان واژینال خوبی خواهند داشت. این بدان معناست که حدود ۲۵ درصد از این زنان، که اغلب دهانه رحم رسیده و مناسب ندارد، ممکن است به انجام سزارین نیاز داشته باشند. ارائه دهنده خدمات درمانی در مورد احتمال نیاز به انجام سی سکشن با مادر صحبت خواهد کرد.
- پایین بودن ضربان قلب جنین. داروهای مورد استفاده در زایمان القایی اکسی توسین یا پروستاگلاندین است که ممکن است باعث انقباضات غیرطبیعی یا بیش از حد شوند . در این حالت، با کاهش اکسیژن رسانی به جنین، ضربان قلب او نیز کاهش می‌یابد.
- بروز عفونت. برخی از روش‌های القای زایمان مانند پاره کردن غشاها ممکن است خطر ابتلا به عفونت را در مادر و جنین افزایش دهند. پارگی طولانی مدت غشاها نیز خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد.
- پارگی رحم. پارگی رحم یک عارضه نادر اما جدی است که طی آن رحم مادر در طول خط اسکار سزلرین قبلی یا جراحی ماژور پیشین باز می‌شود. به ندرت، پارگی رحم در خانم‌هایی که پیش از این هرگز جراحی بر روی رحم نداشتند نیز می‌تواند رخ دهد. برای جلوگیری از عوارض تهدید کننده حیات، در این موارد انجام سزارین اورژانسی ضروریست. حتی ممکن است نیاز باشد تا رحم مادر نیز برداشته شود.
- خونریزی بعد از زایمان. القای زایمان طبیعی باعث افزایش خطر عدم انقباض مناسب عضلات رحم پس از زایمان (آتونی رحم) می‌شود که می‌تواند خونریزی‌های جدی و شدید پس از زایمان را در پی داشته باشد.
القای زایمان در تمانی موارد مناسب نیست. مانند شرایط زیر:
- اگر بر روی رحم اسکار سزارین قبلی با برش کلاسیک یا جراحی ماژور وجود داشته باشد
- اگر جفت دهانه رحم را مسدود کرده باشد (افتادگی جفت)
- پرزانتاسیون یا نمایش جنین بریج یا عرضی باشد
- مادر عفونت تبخال تناسلی فعال داشته باشد
- بند ناف پیش از زایمان وارد واژن شود (پرولاپس بند ناف)
اگر مادر سابقه سزارین قبلی و القا داشته باشد، ارائه دهنده خدمات درمانی به منظور کاهش احتمال پارگی رحم، از تجویز داروهای خاصی اجتناب خواهد کرد.
آمادگی برای انجام زایمان القایی
القای زایمان در بیمارستان یا مراکز زایمان انجام می‌شود و در این حالت مادر و کودک او تحت نظارت و خدمات لازم برای زایمان به راحتی در دسترس خواهند بود. اما ممکن است مراحلی قبل از پذیرش انجام شود.
در طول القای زایمان چه انتظاری خواهید داشت
در طول عمل
القای زایمان طبیعی روش‌های مختلفی دارد. بسته به شرایط فرد، ارائه دهنده خدمات درمانی ممکن است کارهای زیر را انجام دهد:
- رسیده و آماده کردن دهانه رحم. گاهی اوقات پروستاگلاندین‌های مصنوعی، که به طور معمول در داخل واژن قرار می‌گیرند، برای نازک و نرم شدن دهانه رحم استفاده می‌شوند. پس از مصرف پروستاگلاندین، انقباضات و ضربان قلب جنین کنترل خواد شد. در موارد دیگر نیز یک لوله کوچک که یک بالو در انتها دارد، وارد دهانه رحم می‌شود. پر کردن بالون با نمکی و قرار دادن آن در مقابل قسمت داخلی دهانه رحم به مناسب شدن بیشتر دهانه رحم کمک می‌کند.
- پاره کردن کیسه آب. با استفاده تکنیکی که آمنیوتومی نامیده می‌شود، ارائه دهنده خدمات درمانی با قلاب پلاستیکی سوراخی کوچک در کیسه آمنیوتیک ایجاد می‌کند. ممکن است هنگام پاره شدن کیسه، گرما مایع احساس شود. آمنیوتومی فقط در صورتی انجام می‌شود که دهانه رحم تا حدی گشاد و نازک شده باشد اما سر کودک در نواحی عمقی لگن باشد. ضربان قلب جنین نیز قبل و بعد از آمنیوتومی بررسی می‌شود. ارائه دهنده خدمات درمانی مایع آمنیوتیک را از نظر وجود زباله‌های مدفوعی یا مکونیوم نیز بررسی خواهد کرد.
- استفاده از داروی داخل وریدی. در بیمارستان ، پزشک معالج ممکن است القای زایمان با اکسی توسین را انتخاب کند؛ به این صورت که یک نسخه مصنوعی از اکسی توسین (پیتوسین) به صورت داخل وریدی تزرق می‌شود. اکسی توسین بیشتر در تسریع زایمان آغاز شده نقش دارد تا به عنوان یک عامل رسیدن دهانه رحم. انقباضات و ضربان قلب جنین نیز به طور مداوم بررسی خواهد شد.
ممکن است ارائه دهنده خدمات درمانی ترکیبی از این روش‌ها برای القای زایمان استفاده کند.
زمان شروع زایمان به رسیدگی دهانه رحم هنگام شروع القا، روش القای زایمان و نحوه پاسخ بدن به رو انجام شده بستگی دارد. اگر دهانه رحم برای رسیدن به رسیدگی بیشتر نیاز داشته باشد، ممکن است شروع زایمان حتی روزها زول بکشد.
بعد از عمل
در بیشتر موارد، القای زایمان منجر موفقیت آمیز است. در صورت عدم موفقیت لازم است روش القایی دیگری استفاده شود و یا مادر سزارین شود.
اگر بعد از القا، زایمان طبیعی موفق پیش رود، ممکن است عارضه‌ای برای بارداری های بعدی وجود نداشته باشد. اگر القای زایمان منجر به سزارین شود، در بارداری‌های بعدی ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به فرد در مورد تصمیم گیری برای زایمان طبیعی تکرار سزارین کمک کند.
