کجی گردن یا تورتیکولی اسپاسم چیست و چگونه درمان میشود؟
شاید تا به حال عبارت تورتیکولی اسپاسم به گوشتان خورده باشد؛ این عارضه در معنای لغوی بهمعنی کجی گردن است و با نام‌های دیگر به نام دیستونی گردن هم نیز شناخته میشود.
ممکن است برایتان سوال بااشد که این عارضه چیست و چگونه بهوجود می‌آید. همچنین راه و روش درمان این بیماری چگونه است؟
باید بگویم که اگر مشکل کجی گردن دارید و از این بابت نگران هستید، امروز قصد داریم به تمام سوالات شما پاسخ دهیم. پس برای رفع تمام ابهامات ذهنی خود، تا انتهای مطلب همراه ما بمانید.
کجی گردن یا تورتیکولی اسپاسم چیست؟
کجی یک اختلال عصبی بهشمار می‌رود که عضلات گردن را تحت تاثیر قرار داده و موجب میشود تا سر به سمت شانه‌ها، رو به بالا یا رو به پایین کشیده شود. بهطوری که در مواردی، شاهد چرخیدن گردن هم خواهیم بود. در این عارضه فیبرهای عضلانی قابلیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و عضلات با قرارگیری طولانیمدت در این موقعیت نامتعادل، کوتاه می‌شوند.
علت بهوجود آمدن عارضه کجی گردن یا تورتیکولی اسپاسم
علت این عارضه، انقباض غیرطبیعی گردن است و این عارضه ممکن است از بدو تولد در نوزاد وجود داشته باشد. البته در مواردی بهدلیل سبک زندگی نادرست و انجام فعالیتهای روزانه بهصورت اشتباه، کجی گردن بهصورت اکتسابی در فرد ایجاد میشود.
کجی گردن اکتسابی بهصورت ناگهانی در اثر عوامل فیزیولوژیکی، عفونت، آسیب‌ها و تومورهایی که روی اعصاب سر و گردن تاثیر می‌گذارند، همچنین بیماری هایی که میتوانند باعث آسیبدیدن عضلات گردن شوند نیز ایجاد میشود.
البته اگر هیچ دلیلی برای ایجاد این عارضه وجود نداشته باشد، به این نتیجه میرسیم که فرد بیمار دچار کجی ایدوپانیک گردن شده است. در واقع اساس ایجاد دیستونی گردن، انقباض یا کوتاهی بیش از اندازه عضله جناغ چنبری پستانی در ناحیه گردن است و از جمله دلایل بهوجود آمدن این عارضه عبارتند از:
- آسیب‌های خارجی
- آسیب به نخاع
- عفونت‌های ناحیه گردن
- تومورهایی که باعث فشار آوردن به اعصاب گردن و قاعده جمجه می‌شوند
- اختلال‌های مربوط به استخوان گردن
- مصرف داروهای ضد تهوع
علائم عارضه تورتیکولی اسپاسم
در عارضه کجی گردن یا تورتیکولی، انقباضات عضلات گردن غیر ارادی است. اگر انقباضات بهصورت دائمی باشند، باعث وضعیت غیر طبیعی گردن می‌شوند و اگر بهشکل دوره‌ای یا دارای الگو باشند، حرکت تشنج‌وار گردن و سر را بههمراه دارند. تورتیکولی امکان دارد از گردن شروع شده و تا شانه کشیده شود.
درمان عارضه کجی گردن یا تورتیکولی اسپاسم
این مشکل عضلانی می‌تواند بهصورت موقت باشد و زمان طولانی را در گردن سپری کند. در اکثر موارد بهطور کامل قابلیت درمان را دارد و از روش‌هایی مانند ورزش و عمل جراحی برای درمان آن استفاده میشود. در ادامه سایر راهکارها را نیز معرفی کردهایم.
داروها
برای کاهش تورتیکولی اسپاسم از پرامیپکسول، تری هگزیفنیدیل، سم بوتولینوم و رهاسازی گلوتامات و بلاکرهای گیرنده به پیشنهاد دکتر کجی گردن استفاده میشود.
البته دارودرمانیهای دیگری مثل مصرف باکلوفن برای دیستونی فکی، کلونازپام بلفارواسپاسم، پروپرانولول و پریمیدون نیز وجود دارند و میتوانند تا حد قابلقبولی موثر واقع شوند.
فیزیوتراپی
با کمک دکتر فیزیوتراپیست میتوانید یک سری حرکات گردن را بهصورت گامبهگام انجام دهید. برای مثال میتوانید حرکت تدریجی سر خود را بهمیزان کمی دورتر در هر جهت شروع کرده و درنهایت سر خود را بهمدت طولانی در موقعیت مد نظر قرار دهید و تمام حرکات را بهآرامی و با ملایمت، در طول روز به دفعات متعدد جلوی آینه انجام دهید.
عمل جراحی
در برخی موارد این عارضه نیاز به عمل جراحی دارد. زمانی که روشهای درمانی روی بیمار اثرگذار نباشد؛ نیاز به عمل جراحی احساس میشود. بیشترین اثر عمل جراحی بر روی بیماران کجی ایدیوپاتیک گردن است و عمل جراحی سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار میدهد و مسیر‌های عصبدهی را بهصورت طبیعی در می‌آورد.
تحریک عمیق مزمن مغزی برای درمان این عارضه مورد استفاده واقع شده و موفقیت‌هایی را به ارمغان آورده است. آسیب عمدی به بخش کوچکی از غده تالاموس و پالیدوتومی در برخی از عمل‌های جراحی دیده شده و روشهای دیگری مانند بریدن اعصابی که به داخل ریشه‌های عصبی عمق گردن در مجاور نخاع نفوذ کرده‌‍‌ا‌ند نیز وجود دارد که تاثیرات قابل توجهی روی سلامتی بیماری اعمال خواهند کرد. عمل پالیدوتومی مناسب افرادی که تورتیکولی اسپاسم یک جانبه دارند، است.
بیمارانی که دچار کجی گردن ۲ جانبه هستند، تحریک عمیق مغز در نقطه قاعده‌های مغزی به آنها پیشنهاد میشود و در دوره اولیه عمل، آثار ناشی از تحرک عمیق مغزی مشاهده نخواهد شد. برداشتن انتخاب اعصاب عضلانی که تحت انقباض تونیک هستند از اهداف این عمل بهشمار می‌رود. این عمل برداشتن اعصاب بر روی ریشه‌های عصبی دورسال واقع در مهره ۱ و ۶ نخاع انجام میشود.
اگر فرد درمان نشود، چه اتفاقی رخ میدهد؟
درصورتیکه هیچیک از روشهای درمانی گفتهشده کارساز نباشند، شاهد اتفاقاتی که در ادامه آوردهایم، خواهیم بود:
- صافشدن پشت سر و جمجمه در نوزادان
- دیسپلازی مفصل لگن
- انحنای طرفی ستون فقرات
- مشکل در حفظ تعادل
- تغییرات نامتقارن در بینایی
- آرتروز مهره‌های گردن
- اختلال در مویرگ‌های خونی و رگ‌های لنفی
- اختلال مورفولوژی سیستم عصبی مرکزی
- سکته
- عفونت گردن و طناب نخاعی، سر، فک، دهان و پوست سر
راههای تشخیص تورتیکولی
با یک معاینه فیزیکی ساده می‌توان این عارضه را تشخیص داد، ولی برای تعیینشدن شدت و عضله‌های درگیر در این عارضه، نیازمند آزمایش‌های خاص هستیم:
- عکسبرداری از گردن با اشعه ایکس
- اسکن اولتراسوند گردن
- اسکن MRI مغز
- معاینه چشم‌ها
- الکترومیوگرافی بریا تشخیص سلامت اعصاب و عضلات
برای تشخیص درست این بیماری مخصوصا درمورد عضلات و اعصاب درگیر، انتخاب دکتر خوب بسیار تاثیرگذار است پس اگر در تهران ساکن هستنید، میتوانید به لینک زیر جهت اطلاع درمورد دکتر تورتیکولی اسپاسم تهران سر بزنید: https://doctoreto.com/doctors/service/spasmodic-torticollis/city/tehran و اگر در شهر شیراز زندگی میکنید، میتوانید به لیستی از پزشکان معتبر در زمینه کجی گردن سر بزنید: https://doctoreto.com/doctors/service/spasmodic-torticollis/city/shiraz
جمع‌بندی
اکثر مواقع بیماری تورتیکولی اسپاسم با تشخیص درست دکتر کجی گردن قابل درمان خواهد بود و نیازی به عمل جراحی ندارد. اما پیشنهاد میکنیم اگر درد گردن شما بیشتر از یک هفته طول کشید، یا دچار بی‌حسی و گزگز یا سوزنسوزنشدن در دست و پاها شدید و مشکلاتی در عملکرد مثانه و روده مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید و تا زمانی که بیماری برطرف نشده، تحت درمان قرار بگیرید.
