یکی از روش های تخصصی که در آزمایشگاه های بیوشیمی و سلولی مولکولی انجام می شود، تست وسترن بلات است. از این روش برای تشخیص پروتئین ها استفاده می شود و می توان گفت این روش یکی از تکنیک های بسیار تخصصی و با اعتبار بالا است. البته این تست می تواند با روش های مختلفی انجام شود که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. علاوه بر این تکنیک وسترن بلات با چالش هایی مواجه است که پیش از استفاده از آن باید مدنظر قرار دهید.
وسترن بلات چیست؟
وسترن بلات که به آن ایمونوبلات نیز گفته می شود یکی از روش های آزمایشگاهی تشخیص مولکول های خاص پروتئینی است که می توان پروتیئنی خاص را از میان مخلوطی از پروتئین ها تشخیص داد. برای این کار می توان از روش تست وسترن بلات استفاده کرد. در این روش نمونه پروتئینی مورد نظر انتخاب سپس با ترکیب آن با مواد شوینده خاص می توان مولکول های پروتئین مورد نظر را از روش ژل الکتروفورز جداسازی کرد. این جداسازی به غشای بلات منتقل می شود. به مجموع این فرایند تست وسترن بلات گفته می شود.
استفاده از روش تست Western Blot کاربردهای مختلفی دارد. این روش یکی از تکنیک های کارآمد در بیوشیمی است تا بتوان از طریق آن پروتئین های منفرد را شناسایی با آن ها را اصلاح کرد. از مهمترین کاربردهای این تکنیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آزمایش تایید کننده ایدز: یکی از کاربردهای این تکنیک آزمایشگاهی، برای دریافت تاییدیه HIV است. در واقع با این روش آنتی بادی ضد ایدز در نمونه انسانی استفاده می شود تا بتوان پروتئین های سلول آلوده را روی غشا جدا کرد.
- تشخیص تولارمی: این ارزیابی برای تشخیص آنتی بادی تولارمی است که با حساسیت ۱۰۰ درصدی انجام می شود.
- آزمایشات بیماری لایم: در این آزمایشات نیز می توان از وسترن بلات به عنوان یک آزمایش تایید کننده تشخیص هپاتیت ب و تبخال نوع ۲ استفاده کرد.
- تست تشخیص دوپینگ: از این روش آزمایشگاهی همچنین برای تشخیص دوپینگ ورزشکاران در آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ استفاده می شود.
- تست تشخیص بیماری پریون: این آزمایش نیز که در اثر گوشت گاو آلوده به آنسفالوپاتی اسفنجی گاوی فرد بیمار می شود، برای تشخیص کاربرد دارد.
تفسیر نتایج وسترن بلات یکی از بخش های مهمی است که می توانید از آن استفاده کنید. تفسیر این آزمایش به شرح زیر است:
تحلیل مقداری
تحلیل کیفی
تحلیل زمانی
تحلیل پست ترنسلیشنال
هر کدام از این تفاسیر بسته به نوع نمونه، شرایط نمونه برداری، کیفیت آن، توانایی و کیفیت دستگاههای مورد استفاده و نرم افزارهای تحلیل داده می تواند مورد استفاده قرار گیرد. اما پیش از همه این موارد، تجربه و دانش کافی در کنار تجهیزات استاندارد و دقیق می تواند بر نتیجه این تفاسیر موثر باشد.
روش های وسترن بلات
وسترن بلات یکی از روش های آزمایشگاه های بیوشیمی و سلولی و مولکولی است که می توان با استفاده از الکل، اسید، باز یا سایر مواد شیمیایی کار تشخیص و شناسایی پروتئین ها را انجام داد. در نظر داشته باشید که در این روش از ژل الکتروفورز که ژل آگار ژله ای است استفاده می شود. این روش مراحل مختلفی دارد که در ادامه به مهمترین این مراحل اشاره می کنیم:
- استخراج پروتئین از نمونه ها
- الکتروفورز پروتئین ها با ژل
- انتقال پروتئین ها به ممبران
- تعامل پروتئین ها با آنتی بادی
- شستشو
- شناسایی پروتئین
- تحلیل نتایج بدست آمده با استفاده از تصویربرداری تخصصی
چالش های پیش روی وسترن بلات
استفاده از این تست اگرچه مزایای زیادی به همراه دارد اما چالش های زیادی نیز پیش رو ایجاد می کند، از همین رو در برخی شرایط استفاده از آن توصیه نمی شود. از مهمترین چالش های پیش روی وسترن بلات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محدودیت در تشخیص پروتئین های کوچک: یکی از مواردی که چالشی جدی پیش روی این تست ایجاد کرد، توانایی پایین آن در تشخیص پروتئین های کوچک است. پپتیدها و هورمون ها که در دسته پروتئین های کوچک هستند با این تست به سختی شناسایی می شوند، از همین رو کاربرد این تست با چالش جدی مواجه است.
- نیازمند تجهیزات خاص و دانش: استفاده از این روش الزاما نیازمند تجهیزات و دانش کافی برای انجام است. در نتیجه می توان گفت وسترن بلات روشی پرهزینه است. رفرنس استاندارد دارویی برای استفاده از این تجهیزات ضروری است.
- نیاز به آنتی بادی های خاص: اگر بخواهید بدانید آنتی ژن چیست و آنتی بادی مربوط به هر آنتی ژن را بشناسید یکی از روش های کاربردی وسترن بلات است. اما این روش به دلیل شناخت شناسایی پروتئین ها نیازمند آنتی بادی های خاص هر پروتئین است. از همین رو فرایند این آزمایشات سخت می شود.
- نیاز به پروتئین های استاندارد: از آنجا که برای تعیین مقدار نسبی پروتئین باید پروتئین های استاندارد استفاده شود، بسته به شرایط آزمایشگاه ممکن است چنین امکانی فراهم نباشد.
- حساسیت به شرایط آزمایشگاهی: برای انجام این تست باید شرایط آزمایشگاه کاملا استاندارد و مناسب باشد تا نتایج به دست آمده اعتبار کافی داشته باشد.
- نیاز به تعداد زیاد نمونه: این چالش نیز استفاده از این تست را سخت کرده چرا که هزینه و زمان زیادی را برای تحقیقات می طلبد که در شرایط کمبود منابع استفاده از وسترن بلات مقرون به صرفه نیست.
نتیجه گیری
تکنیک استفاده از روش آزمایشگاهی وسترن بلات یکی از روش های پرکاربرد و البته دقیق است که عمدتا در آزمایشگاه های بیوشیمی یا سلولی و مولکولی کاربرد دارد. مهمترین مبنای استفاده از این روش آزمایشگاهی تشخیص پروتئین ها است. این روش اگرچه سالیان متمادی برای پژوهش های مختلف کاربرد داشته اما چالش های پیش رو باعث شده تا استفاده از این تست با محدودیت هایی نیز مواجه شود. اما در مجموع می توان گفت انجام این تست با استفاده از امکانات و تجهیزات استاندارد در شرایط آزمایشگاهی مطلوب می تواند تاثیر مثبتی در فرایند تولید دارو و فراورده های دارویی داشته باشد. شرکت بین المللی آرین پژوه یکی از شرکت های معتبر در زمینه تهیه و تامین تجهیزات استاندارد آزمایشگاهی از برندهای معتبر جهان است که در صورت نیاز می توانید، امکانات مورد نظر برای انجام این تست را از این شرکت خریداری کنید.
