مردانی که تحت درمان سرطان پروستات هستند شاید مشکلاتی جنسی را تجربه کنند. این مشکلات می‌تواند شامل کاهش میل جنسی و یا ناتوانی در نعوظ باشد. درمان‌های زیادی برای سرطان پروستات وجود دارد که موجب بروز سختی‌هایی در زمینه‌ی جنسی برای مردان می‌شود؛ این درمان‌های شامل رادیوتراپی، جراحی و هورمون‌درمانیست.
محتوای این مقاله شامل اطلاعاتی درباره‌ی موارد زیر است:
- غده‌ی پروستات چیست؟
- آیا سرطان پروستات موجب بروز مشکلات جنسی می‌شود؟
- مدیریت زندگی جنسی با سرطان پروستات
غده‌ی پروستات چیست؟
این غده از اندام‌های جنسی مردانه می‌باشد و درست زیر مثانه قرار دارد. نقش پروستات ترشح مایعی مخصوص به درون میزراه هنگام انزال است. این مایع یک سوم کل مایع انزالی را تشکیل داده و در ایجاد ویژگی معلق و جنبنده بودن اسپرم‌ها نقش مهمی دارد.
نقش دیگر این غده همکاری در یک عمل ماهیچه‌ایست که مایع انزالی را هنگام انزال به جلو می‌راند. پروستات سالم سطحی صاف دارد و تقریباً به اندازه‌ی یک گردوست.
سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات نیز مانند بقیه‌ی سرطان‌ها به تقسیم بدون کنترل سلول‌ها گفته می‌شود که به ایجاد تومور یا برآمدگی می‌انجامد. سرطان پروستات معمول‌ترین سرطان غیرپوستی مردان در ایالات متحده می‌باشد و سالانه حدود ۲۵۰۰۰۰ مرد نیز به این جمع می‌پیوندند و هزاران تن نیز بر اثر آن جان خود را از دست می‌دهند. با این حال اکثر مردانی که دچار این بیماری می‌شوند بالای ۶۵ سال سن دارند و اغلب هم بر اثر آن نمی‌میرند.
زمانی که تومور پروستات به اندازه‌ی کافی رشد کند و بزرگ شود، می‌تواند راه خروجی ادرار، یعنی میزراه را مسدود کند. این سرطان اغلب نشانه‌ای ندارد ولی اگر داشته باشد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- جریان ادرار ضعیف یا متناوب
- چکه کردن ادرار
- احساس خالی نشدن مثانه یا وجود باری درون آن!
- وجود خون در ادرار
سلول‌های سرطانی از تومور پروستات می‌تواند به سایر مکان‌ها نیز منتقل شود، ولی متاستاز سرطان پروستات نادر است و معمولاً بیشتر سرطان‌های آن رشد آهسته‌ای دارند و پخش نمی‌شوند.
شایع‌ترین تومورهای با رشد آهسته‌ی پروستات acinar adenocarcinomas نام دارد که ۹۰% آن‌ها را شامل می‌شود. این بیماری با تماس و یا حتی رابطه‌ی جنسی نیز به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.
آیا سرطان پروستات موجب بروز مشکلات جنسی می‌شود؟
صرف این بیماری بیشتر اوقات برای مبتلایانش مشکلات جنسی ایجاد نمی‌کند. بیشتر اختلالات مربوط به خروج ادرار از بدن می‌باشد؛ جون با رشد این غده به نوعی مسیر خروج ادرار مسدود شده و خون نیز می‌تواند در آن دیده شود.
بسیاری از مردان با این بیماری هیچ نشانه‌ای در اوایل ندارند. اولین باری که بیشتر مبتلایان از بیماری خود خبردار می‌شوند زمانیست که سرطان به سایر بافت‌ها مثل استخوان نفوذ کرده است.
البته گزارش‌هایی هم وجود دارد که برخی از مبتلایان از مشکلاتی در نعوظ خبر داده‌اند ولی این موارد شایع نیست.
چگونه درمان‌های موجود برای سرطان پروستات بر اعمال جنسی اثر می‌گذارند؟
گفتیم که خود سرطان پروستات معمولاً نقشی در این زمینه ندارد ولی شایع است که بیماران تحت تشخیص و درمان معمولاً دچار افسردگی می‌شوند.
گزینه‌های درمانی بسیاری برای این نوع از سرطان وجود دارد که شامل فقط مانیتورینگ هم می‌شود. بسیاری از مردان مانیتورینگ را برای هر رشدی که نیاز به درمانی فعال داشته باشد انتخاب می‌کنند. این روش برای انواع بسیار آهسته‌ی این سرطان “watchful waiting” نام دارد و مشکلات جنسی دربر ندارد. اما درمان‌های فعال می‌توانند به مشکلاتی جنسی منجر شوند. این روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:
- جراحی
- پرتودرمانی
- سرمادرمانی
- هورمون‌درمانی
عصبی که حالت نعوظ را در مردان ایجاد می‌کند در نزدیکی پروستات قرار گرفته و به همین دلیل محافظت از آن طی درمان سرطان پرستات چالش برانگیز است. برداشت کامل پروستات (radical prostatectomy) برای درمان، ریسک آسیب را بسیار بالا می‌برد. به همین دلیل این درمان فقط در انواع آن با رشد سریع و در مردان جوان‌تر اعمال می‌شود.
برداشت پروستات توسط شماری از روش‌ها می‌تواند انجام شود:
- عمل جراحی باز؛ برداشت پروستات با ایجاد شکاف در ناحیه‌ی بین بیضه‌ها و مقعد
- عمل جراحی با ایجاد یک حفره و با استفاده از دوربین؛ این عمل آسیب و خونریزی کمتری در پی دارد. همچنین می‌توان این عمل را با کمک ربات‌هایی مثل “ربات جراح داوینچی” هم انجام داد.
راه دیگر برای درمان cryotherapy می‌باشد. در این روش از میله‌های متعددی برای منجمد کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. برای رادیوتراپی هم از کاشت دانه‌های پرتوزا در مجاورت سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود که این روش‌ها خطرات جنسی خود را دارد. هورمون‌درمانی هم ممکن است سبب کاهش لیبیدو شده و روی باروری تأثیر می‌گذارد. درمان تا مرحله‌ی برداشت بیضه‌ها و یا استفاده از داروهای آنتی‌آندروژن نیز می‌تواند ادامه یابد.
پس از جراحی ممکن است برخی از بیماران مشکلاتی در نعوظ پیدا کنند. موارد زیر شامل راه‌هایی است که می‌تواند به این افراد در مورد این مشکل کمک کند:
- داروهایی که از راه دهان مصرف می‌شوند؛ مثل آوانافیل (Spedra)، ویاگرا، تادالافیل (Cialis) یا واردنافیل (Levitra)
- کرم‌ها یا تزریقاتی در محل آلت تناسلی مثل آلپروستادیل (Vitaros)
- پمپ‌هایی که به طور ویژه برای افزایش جریان خون در ناحیه‌ی مذکور طراحی شده‌اند.
- حمایت روانی
آیا اعمال جنسی موجب القا سرطان پروستات می‌شوند؟
تحقیقاتی هم روی اثر انزال‌های منظم بر ریسک ابتلا به سرطان پروستات انجام شده است. در یکی از این مطالعات که شامل ۳۲۰۰۰ نفر می‌شد، محققان به این نتیجه رسیدند که داشتن زندگی جنسی با انزال‌های منظم می‌تواند احتمال این خطر را کاهش دهد. یکی از فرضیاتی که به عنوان دلیل این موضوع عنوان می‌شود این است که انزال‌های کم سبب تجمع مواد ترشحی القاءکننده‌ی سرطان در بدن می‌شود.
