قمار جدید ایلان ماسک در تاریخ ۲۸ مارچ ۲۰۱۷ بار دیگر جنجال را به کانون هواداران وی آورد. تازهترین معاملهی علنیشدهی ایلان ماسک پرده از خرید استارتآپ Neuralink برداشت. این گروه در زمینهی هوش مصنوعی و ساخت دیوایسهای ارتباط دهندهی سیستمهای زنده و هوش مصنوعی فعالیت دارد.
برای بازگویی داستان این استارتاپ بهتر است ابتدا کمی دربارهی قلمروی علوم اعصاب و مواردی که در توان این علم جذاب است اطلاعاتی کسب کرده و علت سرمایهگذاری غولهای درهی سیلیکون بر بهبود حوزههای شناختی انسان را مورد بررسی قرار دهیم. Neuralink اولین شرکتی نیست که انرژی خود را بر موضوعی که اکنون واسطهای مغز-کامپیوتر مینامیم متمرکز کرده است؛ موضوعی که هماکنون یکی از جنجالیترین ایدههای ماسک را به خود اختصاص داده است. با این حال شرکتهای دیگری از جمله Kernel نیز در این زمینه فعالیت دارند.
نورالینک و کرنل قصد هوشمندتر کردن انسان را دارند
در حقیقت هدف اصلی در این پروژهها تنها جلوگیری از طغیان روبات و یا کنترل هوش مصنوعی بهمنظور عدم خروج آن از کنترل انسان نیست. به همان میزانی که این ایدهها شسته و رفته به نظر میآیند؛ نظریات آیندهنگرانهی افرادی چون ماسک درباره آنها بیارتباط جلوه میکند.
کاری که نورالینک و کرنل در حال حاضر در تلاش برای انجام آنند، برداشتن قدمهای نخست برای هک کردن مغز انسان است. اما به بیان قابل گزارش، با این تکنولوژی انسانها در آینده خواهند توانست تا بیش از پیش از سلامتی برخوردار بوده و از مزایای درمان مغز انسان همانند یک پلتفرم کامپیوتری لذت ببرند!
این بدان معناست با استفاده از چیپ کامپیوتری درون جمجمه یا سایر دیوایسهای الکترونیکی میتوان سبب بهبود وضعیت حافظه و توانایی انجام دستورهای پیچیده شد و یا سرعت تعامل با دیگران را به طرز چشمگیری افزایش داد. حتی ممکن است این دسته از تکنولوژیها مغز ما را قادر به برقراری ارتباط مستقیم با فضای ابری و استفاده از بستر اینترنت کند. تمامی این موارد غیر ممکن به نظر میرسند؛ که البته در حال حاضر چنین است و شاید سالها تحقیقات پزشکی نیز برای به عمل رسیدن این تکنولوژیها مورد نیاز باشد.
در دنیای کنونی ایمپلنتهای مغزی شامل آرایهای از الکترودها بوده و برای درمان و بهبود علائم پارکینسون و صرع مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین از دستگاههای تحریککننده سیستم عصبی برای درمان افرادی که از ناهنجاریهای غذایی و افسردگی رنج میبرند استفاده میشود. با این حال این تکنیکها نیز در مقایسه با متدهای اصلی درمانی حال حاضر، بیشتر فرم تحقیقاتی دارند. بهعلت خطر و سختی انجام دستکاری بر اندام مغز، حتی ماهرترین محققین این حوزه نیز به عدم وجود ابزارهای کافی برای فهم کامل عملکرد این ارگان و چگونگی درمان و تعمیر آن هنگام مواجهه با مشکل، اذعان دارند.
مقاله مرتبط: هوش مصنوعی؛ نکات مثبت و منفی
در این موقعیت نورالینک و کرنل به کمک تأمین منابع مالی و ایجاد باور و نوآوری در این زمینه در تلاش برای تسریع پیشرفت در این حوزه هستند. ایدهی اصلی، قرار دادن تعدادی کافی از انسانهای نخبه و تأمین مالی قدرتمند آنها بهمنظور رسیدن به اهداف است. این در حالیست که سپردن این روند به سازمانهای کلاسیک، رسیدن به اهداف را سالها به تعویق خواهند انداخت. به نظر میرسد هر دو شرکت بهخوبی درک میکنند که قدم اول برای رسیدن به این اهداف، پیشرفتهای عظیم در حوزهی پزشکی میباشد. بر اساس گزارش والاستریت ژورنال، استارتاپ Neuralink به عنوان شرکتی در حوزه تحقیقات پزشکی به ثبت رسیده است. این بدان معناست در حال حاضر در مسیر بسیار درازی برای تلفیق هوش مصنوعی با مغز انسان قرار داریم.
قدم اول؛ آشنایی با نحوهی کارکرد مغز انسان است
اگر شرکت ایلان ماسک و جانسون موفق به کشف حقایق عملکردی مغز انسان شوند، قدم بعدی بهبود وضع سلامت و توسعهی روشهای جراحی مغز با تهاجم و خطر کم خواهد بود. در حال حاضر بیماران تنها برای بهرهبری از اندامهای مصنوعی، جلوگیری از حملات صرع شدید و مواردی از این دسته حاضر به انجام چنین جراحیهایی هستند. با این حال دیدن افرادی که بهصورت داوطلبانه راضی به انجام چنین اعمالی هستند دور از ذهن نخواهد بود؛ اما هیچ سناریوی واقعگرایانهای برای رضایت به چنین عمل جراحی خطرناکی بدون داشتن بیماری وجود نخواهد داشت.
با وجود تمامی مزایای قابل ذکر برای این تکنولوژی از جمله بهبود تواناییهای شناختی و عملکردی انسان، نکتهی قابل تأمل اهداف فعلی کارآفرینانی چون ایلان ماسک در این رابطه است. بر اساس دیدگان واقعگرایانه و در عین حال جسورانهی این افراد، مبارزه با بیماریها و تأمین هزینهی تحقیقات علوم اعصاب در اولویت قرار دارد. این بدان معناست که صرفاً در ابتدای راه هستیم!