افزودن شكر به تنهايى بدترين جزء رژيم غذايى مدرن است كه ميتواند اثرات مضرى روى متابوليسم داشته و در ايجاد انواع بيمارى ها دخالت نماید. در اين جا ١٠ علت نگران كننده آورده شده كه چرا بايد مانند بيمارى طاعون از افزودن شكر اجتناب كنيم.
١. افزودن شكر شامل مواد مغذى ضرورى نمى‌شود و براى دندان ها مضر است
شما احتمالا اين را قبلا ميليون‌ها بار شنيده‌ايد… اما ارزش تكرار كردن را دارد!
افزودن شكر( مثل ساكارز و شربت ذرت با فروكتوز بالا) شامل تمام دسته‌هاى كالرى مي‌شود، بدون مواد مغذى ضرورى. به همين علت به آن ” كالرى خالى” گفته مى‌شود. در شكر پروتئين، چربى‌هاى ضرورى، ويتامين‌ها يا مواد معدنى وجود ندارد… فقط انرژى خالص. هنگامى كه مردم ١٠ الى ٢٠ درصد(يا بيشتر) كالرى‌شان را به عنوان شكر مصرف مى‌كنند، ممكن است دچار مشكل جدى شوند يا اين امر در ايجاد كمبودهاى مواد مغذى نقش داشته باشد. شكر همچنين براى دندان‌ها بسيار مضر است؛ زيرا به آسانى انرژى قابل هضم براى باكترى هاى مضر دهان را فراهم مى كند.
خلاصه مطلب اينكه شكر شامل مقدار زيادى انرژى است؛ بدون مواد مغذى ضرورى! اغلب با تغذيه باكترى‌هاى مضر دهان باعث پوسيدگى دندان‌ها نیز مى‌شود.
٢. شكر دارى فروكتوز بالاست كه افزودن آن مى‌تواند سبب اضافه بار در كبد شود
براى اينكه بفهميم چه چيزى در مورد شكر بسيار مضر است بايد ابتدا بفهميم شكر از چه ساخته شده است. قبل از اينكه شكر از راه دستگاه گوارش وارد جريان خون شود، مى‌شكند و به دو قند ساده تبديل مى‌شود؛ گلوكز و فروكتوز.
- گلوكز در همه‌ى سلول‌هاى زنده روى سياره يافت مى‌شود. اگر ما آن را از رژيم غذايى‌مان دريافت نكنيم، بدنمان آن را توليد خواهد کرد.
- فروكتوز متفاوت است. بدن ما قادر به توليد آن به طور قابل ملاحظه نيست و بدن به آن نياز فيزيولوژىک ندارد.
چيزى كه داراي فروكتوز است در هر مقدار قابل توجه تنها مى‌تواند به وسيله‌ى كبد متابوليزه شود. مشكلى ندارد اگر ما ميزان كم آن را مصرف كنيم (مثلاً ميوه‌ها) يا اينكه اكنون يك جلسه تمرين را به پايان رسانده باشيم. در اين مورد، فروكتوز تبديل به گليكوژن شده، در كبد ذخيره مى‌شود تا زمانى كه به آن نياز داشته باشيم. به هر حال، زمانى كه كبد مملو از گليكوژن باشد (بسيار رايج) مصرف مقدار زيادى فروكتوز كبد را دچار اضافه بار مى‌كند و كبد را مجبور مى‌نماید تا فروكتوز را به چربى تبديل كند.
وقتى مكرراً مقدار زيادى از شكر را مصرف كنيم اين روند به سمت كبد چرب و انواع مشكلات جدى، رهبرى مى‌كند. به خاطر داشته باشيد كه تمام اين‌ها به ميوه‌ها برنمى‌گردند اما ممكن است با استقاده ى زياد از ميوه‌ها در مصرف فروكتوز پرخورى كنيم. در اينجا تنوع گسترده‌ى فردى وجود دارد. افرادى كه سالم و فعال هستند نسبت به افرادى كه غيرفعال اند و رژيم غذايى غربى با كربوهيدرات و كالرى بالا دارند مى‌توانند شكر زيادى را تحمل كنند.
خلاصه مطلب اينكه براى افرادى كه غيرفعال اند و رژيم غربى استفاده مى كنند، ميزان زيادى از فروكتوز ناشى از افزودن شكر مى تواند در كبد تبديل به چربى شود.
٣. اضافه بار كبد با فروكتوز مى‌تواند سبب ايجاد بيمارى‌هاى غير الكلى كبد چرب شود
وقتى فروكتوز در كبد تبديل به چربى مى‌شود تحت عنوان ذرات VLDL كلسترول به بيرون حمل خواهد شد. به هر حال، تمام ذرات چربى خارج نمى‌شوند؛ بعضى از آن‌ها مى‌توانند در كبد باقى بمانند. اين مى‌تواند به سمت بيمارى‌هاى غيرالكلى كبد چرب (NAFLD) راه را هموار سازد كه يك مشكل در حال پيشرفت در كشورهاى غربى است و شديداً همراه با بيمارى‌هاى متابوليكى است. مطالعات نشان مى‌دهند افراد داراى كبد چرب بيش از ٢-٣ برابر فروكتوز بيشتر از يك فرد نرمال مصرف مى‌كنند.
خلاصه مطلب اينكه فروكتوز اضافى به چربى تبديل مى‌شود كه مى‌تواند در كبد باقى بماند و سبب بيمارى‌هاى غيرالكلى كبد چرب شود.
٤. شكر مى‌تواند سبب مقاومت به انسولين شود؛ يك پله به سمت سندرم متابوليك و ديابت
انسولين هورمون بسيار مهمى در بدن است. به گلوكز (قند خون) جازه مى‌دهد از جريان خون وارد سلول‌ها شود و همچنين به سلول‌ها دستور مى‌دهد به جاى چربى، شروع به سوزاندن گلوكز كنند. داشتن مقدار خيلى زياد گلوكز در خون بسيار سمى است و يكى از دلايل عوارض ديابت مانند كورى می‌باشد. يكى از ويژگى‌هاى اختلالات متابوليكى كه به وسيله رژيم غذايى غربی ايجاد شده اين است كه انسولين كارى را كه بايد انجام دهد متوقف مى كند. سلول‌ها نسبت به آن مقاوم مى‌شوند.
اين پديده اغلب تحت عنوان “مقاومت به انسولين” شناخته مى‌شود. باور بر اين است كه هدايت‌كننده به سمت بسيارى از بيمارى‌هاست که شامل سندرم متابوليك، چاقى، بيمارى‌هاى قلبى و به طور ويژه ديابت نوع (II) می‌شود. بسیارى از مطالعات نشان مى‌دهند كه مصرف شكر با مقاومت به انسولين همراه است؛ به‌خصوص زمانى كه ميزان زيادى از آن مصرف گردد.
خلاصه مطلب اينكه وقتى افراد ميزان زيادى شكر مصرف مى‌كنند ممكن است موجب مقاومت به هورمون انسولين شود كه مى‌تواند در بسيارى از بيمارى‌ها سهيم باشد.
٥. مقاومت به انسولين مى‌تواند به ديابت نوع (II) پيشرفت كند
وقتى سلول‌هاى ما نسبت به اثرات انسولين مقاوم مى‌شوند، سلول‌هاى بتا در پانكراس ما مقدار بيشترى از آن را توليد مى‌كنند. اين امر حياتى است، چون قند خون مزمن بالا مى‌تواند سبب مشكلات شديد شود. نهايتاً به تدريج مقاومت به انسولين به شدت پيشرفت مى‌كند، پانكراس نمى‌تواند به تقاضاى توليد انسولين كافى براى پايين نگه داشتن قندخون، جواب بدهد. در اين نقطه، قند خون شديداً بالا مى‌رود و يكى از تشخيص هاى ديابت نوع (II) پديد مى‌آيد. با توجه به اينكه شكر مى‌تواند مقاومت به انسولين ايجاد كند، دور از باور نيست كه ببينيم افرادى كه نوشيدنى‌هاى شيرين‌شده با شكر مصرف مى‌كنند ٨٣ ٪ خطر ابتلا به ديابت نوع (II) در آن‌ها بیشتر است.
خلاصه مطلب اينكه شكر بخاطر اثرات مضرش روى عملكرد انسولين پيش برنده‌اى به سوى ديابت نوع II است.
٦. شكر مى‌تواند سبب سرطان شود!
سرطان يكى از علل اصلى مرگ در سراسر جهان است و با خارج از كنترل شدن رشد و تكثير سلول ها مشخص مى‌شود. انسولين يكى از هورمون‌هاى كليدى در تنظيم اين نوع از رشد است. به همين علت بسيارى از دانشمندان معتقدند كه افزايش سطح انسولين به طور مكرر (در نتيجه ى مصرف شكر) مى‌تواند در ايجاد سرطان مشاركت داشته باشد. علاوه بر اين مصرف شكر با مشكلات متابوليسم همراه است كه يكى از پيش‌برنده‌هاى شناخته‌شده به سوى التهاب است؛ عامل بالقوهاى كه سبب ايجاد سرطان مى‌شود. مطالعات متعدد نشان مى‌دهند افرادى كه شكر زيادى مصرف مى‌كنند ريسك بيشترى براى ابتلا به سرطان دارند.
خلاصه مطلب اينكه شواهد قابل توجهي وجود دارد كه شكر بخاطر اثرات مضرش روى متابوليسم مى‌تواند سرطان ايجاد كند.
٧. شكر به دليل اثراتش روى هورمون‌ها و مغز اثرات ارتقا دهنده‌ى چربىِ منحصر به فردى دارد
تمام كالرى ها برابر آفريده نشده‌اند. غذاهاى گوناگون مى‌توانند اثرات مختلفى را روى مغز و هورمون‌ها بگذارند كه مصرف غذا را كنترل مى‌كنند. مطالعات نشان مى‌دهند كه فروكتوز اثر يكسانى با گلوكز در ايجاد سيرى ندارد. در يك مطالعه، افراد نوشيدنى حاوى فروكتوز ويا گلوكز نوشيدند. سپس افرادى كه فروكتوز نوشيده بودند در مركز سيرى مغزشان فعاليت كمترى مشاهده شد و بيشتر احساس گرسنگى كردند. همچنين مطالعه‌اى هست كه فروكتوز هورمون گرسنگى گرلين را به اندازه‌ى گلوكز پايين نمى آورد. درطول زمان چون كالرى قند عملى نمى‌شود مى‌تواند به زياد شدن دريافت كالرى منتهى شود.
خلاصه مطلب اينكه فروكتوز نمى‌تواند در مغز سيرى ايجاد كند يا هورمون گرسنگى گرلين را به اندازه‌ى گلوكز پايين بياورد.
٨. شكر با ترشح عظيم دوپامين در مغز شديداً اعتيادآور است
شكر مى تواند براى بسيارى از افراد اعتيادآور باشد. همانند داروهاى مخدر شكر سبب ترشح دوپامين از مركز پاداش در مغز مى‌شود. مشكل شكر و تنقلات اين است كه سبب ترشح عظيم دوپامين مى شوند؛ خيلى بيشتر از آن كه با غذاهايى كه در طبيعت يافت مى شوند در معرض آن هستيم. به همين علت، افرادى كه استعداد اعتياد را دارند مى‌توانند شديداً به شكر و ديگر تنقلات معتاد شوند. پيام “همه چيز در حد اعتدال” مى‌تواند براى افرادى كه به تنقلات اعتياد دارند، ايده‌ى بدى باشد؛ زيرا تنها چيزى كه براى اعتياد درست كار مى‌كند، پرهيز است.
خلاصه مطلب اينكه چون شكر سبب ترشح ميزان زيادى دوپامين در مغز مى‌شود مى‌تواند در بسيارى افراد اعتياد ايجاد كند.
٩. شكر از عوامل منجر به چاقى در كودكان و بزرگسالان است
روشى كه با آن شكر، هومون‌ها و مغز را تحت تأثير قرار مى‌دهد دستورالعملی براى فاجعه‌ى افزايش چربى است. این امر منجر به كاهش سيرى مى‌شود و مى‌تواند در مردم اعتياد ايجاد كند، به طورى كه آن‌ها كنترل مصرف كردنشان را از دست بدهند. جاى تعجب نيست اگر افرادى كه زياد شكر مصرف مى‌كنند در معرض اضافه وزن و چاقى باشند، اين به تمام گروه‌هاى سنى اشاره مى‌كند. مطالعات بسيارى ارتباط بين مصرف شكر و چاقى را امتحان کرده و ارتباط آمارى دقيقی پيدا نموده‌اند. ارتباط به‌خصوص در كودكان قوى تر است كه هر روز نوشيدنى‌هاى شيرين‌شده با شكر مصرف مى‌كنند كه همراه با افزايش عظيم ٦٠ درصد خطر ابتلا به چاقى است. يكى از چيز هاى خيلى مهمى كه براى كاهش وزن مى توانيد انجام بدهيد، كاهش مصرف شكر است.
خلاصه مطلب اينكه به دليل اثرات شكر روى هورمون‌ها و مغز شكر مى‌تواند به طور چشمگيرى خطر اضافه وزن و چاقى را افزايش دهد.
١٠. چربى نيست كه كلسترول را بالا مى‌برد و باعث بيمارى‌هاى قلبى مى‌شود، بلكه شكر است!
در طول چندين دهه مردم چربى‌هاى اشباع را براى بيمارى‌هاى قلبى مقصر مى‌دانستند كه كشنده ترينِ بيمارى‌ها در جهان است. به هر حال، مطالعات جديد نشان داده‌اند كه چربى‌هاى اشباع بىضرر اند. شواهد استوار است كه شكر و نه چربى، با اثرات مضر فروكتوز روى متابوليسم ممكن است يكى از پيش‌برنده‌هاى منجر به بيمارى‌هاى قلبى شود. مطالعات نشان مى‌دهد كه ميزان زياد فروكتوز مى‌تواند ميزان ترى‌گليسيريدها، LDLهاى كوچك، متراكم و اكسيدشده (خيلى خيلى بد) را افزايش دهد و در كمتر از ١٠ هفته ميزان گلوكز خون و انسولين را افزايش داده و چاقى شكم را زياد كند. اين‌ها عوامل خطر عمده براى بيمارى‌هاى قلبى است. جاى تعجب نيست كه بسيارى از مطالعات مشاهده‌اى، ارتباط آمارى محكمى را بين مصرف شكر و خطر ابتلا به بيمارى هاى قلبى مشاهده كرده‌اند.
پيام خانگى: مصرف شكر براى افرادى كه تحمل آن را ندارند مى‌تواند به طور باورنكردنى مضر باشد. كالرى‌هاى خالى تنها قسمت خارج از آب كوه يخ هستند!
