فشار خون بالا عارضه‌ای شایع می‌باشد که در آن نیروی درازمدت خون در برابر دیواره‌ی شریان‌ها به اندازه‌ای بالاست که شاید مشکلاتی برای سلامت بدن ایجاد نماید؛ مثل بیماری قلبی
فشار خون هم با میزان خونی که قلب پمپ می‌کند و هم میزان مقاومت در مقابل جریان خون در شریان‌ها تعیین می‌شود. هر چه قلب خون بیشتری پمپ کند و شریان‌ها باریک‌تر باشند فشار خون بالاتر خواهد بود.
فشار خون بالا یا همان پرفشاری خون می‌تواند برای سال‌ها بدون هیچ نشانه‌ای وجود داشته باشد. حتی بدون نشانه، آسیب به عروق خونی و قلب ادامه دارد و می‌تواند تشخیص داده شود. فشار خون بالای کنترل‌نشده خطر مشکلات جدی سلامتی را برای شما افزایش می‌دهد که شامل حملات قلبی و سکتهی مغزی نیز می‌باشد.
در کل پرفشاری خون در طی سال‌ها ایجاد می‌شود و نهایتاً همه را تحت تأثیر قرار خواهد داد. خوشبختانه، فشار خون بالا را به راحتی می‌توان تشخیص داد و پس از تشخیص می‌توان با کمک پزشک روی آن کار کرد.
نشانه‌ها
بیشتر افرادی که فشار خون بالا دارند نشانه‌ای ندارند، حتی اگر خوانش فشار خون به سطوح بالای خطرناکی برسد. تعدادی از کسانی که فشار خون بالا دارند شاید سردرد، کوتاهی در تنفس یا خونریزی بینی را تجربه نمایند اما این علائم و نشانه‌ها بخصوص نیستند و معمولاً تا اینکه سطح فشار خون به مرحله‌ی خطرناک و کشنده‌ای نرسیده باشد اتفاق نمی‌افتند.
زمان مراجعه به پزشک
اندازه‌گیری فشار خون معمولاً جزئی از معاینات روتین توسط پزشکان است. این کار را حداقل هر ۲ سال یکبار پس از ۱۸ سالگی باید تکرار نمود. اگر سن‌تان بالای ۴۰ می‌باشد یا کوچک‌ترید ولی ریسک فشار خون در شما بالاست این کار را هر سال انجام دهید. فشار خون عموماً باید در هر دو بازو چک شود تا اگر تفاوتی بود معلوم گردد. استفاده از کاف با اندازه‌ی مناسب نیز بسیار مهم است. اگر فشار خون بالا باشد یا خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی وجود داشته باشد، پزشک این کار را بیشتر انجام خواهد داد. کودکان بالای ۳ سال نیز باید اندازه‌گیری فشار خون جزو چکاپ‌هایشان باشد.
اگر به طور مرتب به پزشک مراجعه نمی‌کنید، می‌تواند فشار خون خود را در مراکز سلامت نیز اندازه بگیرید. همچنین دستگاه‌های سنجش فشار خون برای مثال در داروخانه‌ها نیز موجود می‌باشد. با این حال دقت این دستگاه‌ها به عوامل زیادی بستگی دارد؛ مثلاً اندازه‌ی کاف و استفاده‌ی مناسب از آن‌ها.
دلایل
دو نوع فشار خون بالا وجود دارد.
پرفشاری اولیه (ضروری)
برای بیشتر بزرگسالان، دلیل قابل شناسایی برای فشار خون بالا وجود ندارد. این نوع از فشار خون بالا اولیه نامیده می‌شود و در طول زمان به‌تدریج گسترش می‌یابد.
پرفشاری ثانویه
فشار خون بالای برخی از افراد به دلیل عارضه‌ای اساسی می‌باشد. این نوع فشار خون بالا، فشار خون ثانویه نامیده می‌شود؛ به صورت ناگهانی به وجود می‌آید و میزان افزایش فشار خون در آن بیشتر از نوع اولیه می‌باشد. عوراض و داروهای مختلفی می‌توانند به پرفشاری ثانویه منجر شوند:
- آپنه‌ی انسدادی خواب
- مشکلات کلیوی
- تومورهای غده‌ی آدرنال
- مشکلات تیروئیدی
- برخی از نواقص عروق خونی مادرزادی
- برخی از داروها، مثل قرص‌های ضدبارداری، درمان‌های خانگی سرماخوردگی، ضداحتقان‌ها، مسکن‌های بدون نیاز به نسخه و برخی داروهای بانسخه
- داروهای غیرقانونی، مثل کوکائین و آمفتامین‌ها
- سوءمصرف الکل یا مصرف مزمن آن
عوامل خطرزا
فشار خون بالا ریسک‌فاکتورهای زیادی دارد:
- سن: خطر فشار خون بالا با افزایش سن بالاتر می‌رود. در اوایل میانسالی یا تقریباً ۴۵ سالگی، فشار خون بالا در مردان شایع‌تر است. برای زنان شایع‌تر است که پس از ۶۵ سالگی به فشار خون بالا مبتلا شوند.
- نژاد: فشار خون بالا معمولاً بین سیاه‌پوست‌ها شایع‌تر است و آن‌ها در سن پائین‌تری به پرفشاری خون دچار می‌شوند. عوارض جدی، مثل سکتهی مغزی، حمله‌ی قلبی و نارسایی کلیوی نیز بین سیاه‌پوست‌ها شایع‌تر می‌باشد.
- سابقه‌ی خانوادگی: فشار خون بالا به نظر می‌سد زمینه‌های ژنتیکی نیز دارد.
- داشتن اضافه وزن یا چاقی: هر چه وزن بیشتر باشد، خون بیشتری برای تغذیه‌ی آن لازم است. با افزایش خونی که در عروق خونی در حرکت می‌باشد فشار روی دیواره‌ی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد.
- عدم فعالیت فیزیکی: افرادی که فعالیت پائینی دارند ضربان قلب‌شان بالاتر است. هر چه ضربان قلب بیشتر باشد، قلب برای هر ضربان باید بیشتر کار کند و نیروی روی شریان‌ها نیز بیشتر می‌شود. نبود فعالیت بدنی همچنین خطر افرایش وزن را بالا می‌برد.
- استعمال تنباکو: دود سیگار یا جویندن تنباکو نه تنها بلافاصله فشار خون را موقتاً افزایش می‌دهد، بلکه مواد شیمیایی آن به دیواره‌ی داخلی عروق خونی آسیب خواهد زد. این عامل باعث باریک شدن شریان‌ها و در نتیحه افزایش فشار خون خواهد شد. سیگار دست‌دوم (حضور در جمع افرادی که در حال سیگار کشیدن هستند) نیز همین اثرات را خواهد داشت.
- نمک (سدیم) زیاد در رژیم غذایی: سدیم بیش از اندازه در رژیم غذایی می‌تواند احتباس مایع را در بدن افزایش دهد که افزایش مایع و خون به افزایش فشار خون خواهد انجامید.
- پتاسیم بسیار کم در رژیم غذایی: پتاسیم به تعادل در میزان سدیم در سلول‌ها کمک می‌کند. اگر مصرف این ماده‌ی معدنی کم باشد، شاید سدیم در خون انباشته گردد. پتاسیم بیشتر در میوه و سبزیجات یافت می‌شود.
- ویتامین D بسیار کم در رژیم غذایی: هنوز مطمئن نیستیم که این عامل بتواند به پرفشاری خون بیانجامد. ویتامین D آنزیمی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که توسط کلیه‌ها ساخته می‌شود و بر فشار خون تأثیر دارد.
- مصرف الکل زیاد: با گذشت زمان، مصرف سنگین الکل به قلب آسیب می‌رساند. بیشتر از دو نوشیدنی برای مردان در طول روز و یکی برای زنان شاید فشار خون را تحت تأثیر قرار دهد.
- استرس: سطوح بالای استرس می‌تواند به افزایش موقتی در فشار خون منجر شود. اگر سعی کنید تا با خوردن، استعمال تنباکو یا نوشیدن الکل آرامش بدست بیاورید شاید فقط در افزودن مشکلات فشار خون بالا موفق بوده‌اید.
- برخی از عوارض مزمن: عوارضی مانند بیماری‌های کلیوی، دیابت و آپنه‌ی خواب می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. برخی اوقات حاملگی نیز به فشار خون بالا می‌انجامد.
با این که پرفشاری خون بیشتر در بزرگسالان شایع است ولی در کودکان نیز خطر وجود دارد. برای برخی از کودکان، فشار خون بالا به دلیل مشکلات کلیوی یا قلبی پیش می‌آید. با این حال بیش از پیش، کودکان به دلایل عادات سبک زندگی ضعیف، مثل رژیم غذایی ناسالم، چاقی و نبود فعالیت به این عارضه دچار می‌شوند.
عوارض
فشار اضافی روی دیواره‌ی شریان‌ها در نتیجه‌ی فشار خون بالا می‌تواند به عروق خونی و اندام‌های بدن صدمه بزند. هر چه این فشار بیشتر باشد و به مدت طولانی‌تری کنترل نشود، آسیب بیشتر خواهد بود.
فشار خون بالای کنترل نشده می‌تواند به موارد زیر منجر شود:
- حمله‌ی قلبی یا سکتهی مغزی: فشار خون بالا می‌تواند سبب سخت یا ضخیم شدن شریان‌ها شود (تصلب شریائین یا آترواسکلروزیس) که می‌تواند به حمله‌ی قلبی، سکتهی مغزی یا دیگر عوارض منجر گردد.
- آنوریسم: فشار خون افزایش یافته می‌تواند موجب ضعیف‌شدگی، تحدب و شکل‌گیری آنوریسم شود. اگر آنوریسم پاره شود جان فرد در خطر خواهد بود.
- نارسایی قلبی: برای پمپاژ خون در برابر فشار بالاتر در عروق، عضله‌ی قلب ضخیم‌تر خواهد شد. نهایتاً، شاید قلب نتواند پاسخ‌گوی نیازهای بدن باشد که این شروعی برای نارسایی قلبی خواهد بود.
- عروق ضعیف یا باریک در کلیه‌ها: این موضوع می‌تواند از عملکرد نرمال این اندام‌ها جلوگیری نماید.
- عروق خونی ضخیم، باریک یا پاره‌شده در چشم‌ها: می‌تواند به از دست دادن بینایی بیانجامد.
- سندرم متابولیک: این سندرم دسته‌ای از ناهنجاری‌ها را در متابولیسم بدن شامل می‌شود که شامل افزایش دور کمر، تری‌گلیسرید بالا، HDL (کلسترول خوب) پائین، فشار خون بالا و مقادیر بالای انسولین می‌شود. این عوارض شما را برای داشتن دیابت، بیماری قلبی و سکتهی مغزی مستعدتر می‌نماید.
- مشکل در حافظه یا یادگیری: فشار خون بالای کنترل نشده شاید توانایی فکر کردن، یادآوری و یادگیری شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد. مشکل در حافظه یا درک مفاهیم در افرادی با فشار خون بالا بیشتر است.
تست‌ها و تشخیص
برای اندازه‌گیری فشار خون، پزشک یا هر کس دیگر معمولاً کاف قابل تورمی را دور بازوی شما خواهد بست و آنقدر باد خواهد کرد تا جریان خون در شریان بازو قطع شود. سپس به تدریج فشار را پائین می‌آورد تا صدایی بشنود؛ این همان جایی است که فشار خون با فشار دستگاه برابر شده است.
دو عدد بر حسب میلی‌متر جیوه بدست خواهد آمد. اولی یا آن که بیشتر است فشار خون شریان‌ها را در هنگام انقباض قلب نشان می‌دهد (فشار سیستولیک). عدد دوم یا کوچک‌تر نشان‌دهنده‌ی فشار شریانی هنگام انبساط قلب می‌باشد (فشار دیاستولیک).
این اندازه‌گیری‌ها را معمولاً در ۴ گروه طبقه‌بندی می‌کنند:
- فشار خون نرمال: فشار خون زمانی نرمال است که پائین‌تر از ۱۲۰/۸۰ mm Hg باشد.
- پیش‌پرفشاری خون: به فشار خون سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۳۹ ویا فشار خون دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ اطلاق می‌شود. پیش‌پرفشاری خون تمایل دارد تا با گذشت زمان بدتر شود.
- پرفشاری خون مرحله‌ی اول: مرحله‌ی اول پرفشاری خون به فشار سیستولیک بین ۱۴۰ تا ۱۵۹ یا فشار دیاستولیک بین ۹۰ تا ۹۹ گفته می‌شود.
- پرفشاری خون مرحله‌ی دوم: پرفشاری شدیدتر به فشار سیستولیک ۱۶۰ یا بالاتر یا فشار دیاستولیک ۱۰۰ یا بالاتر اشاره دارد.
هر دو عدد در خوانش فشار خون اهمیت دارند اما پس از ۶۰ سالگی فشار خون سیستولیک یا همان عدد بیشتر معنادارتر است. پرفشاری سیستولیک مجزا عارضه‌ای است که در آن فشار خون دیاستولیک نرمال (کمتر از ۹۰) می‌باشد ولی فشار خون سیستولیک بالاتر می‌باشد (بیشتر از ۱۴۰). این یک نوع شایع از فشار خون بالاست که بین مردان بالای ۶۰ سال دیده می‌شود.
قبل از تشخیص بالا بودن فشار خون باید حداقل دو سه بار خوانش فشار خون صورت بگیرد. این بخاطر متغیر بودن فشار خون در روز است و مخصوصاً هنگام ملاقات پزشک اتفاق می‌افتد که به آن سندرم پرفشاری روپوش سفید می‌گویند. همچنین این کار باید از طریق هر دو بازو صورت بگیرد تا اگر اختلافی وجود دارد معلوم شود. باز هم تأکید می‌شود که اندازه‌ی کاف مهم است. شاید پزشک از شما بخواهد تا این کار را در منزل یا سر کار نیز انجام دهید تا اطالاعات اضافی بدست بیاید.
مقاله‌ی مرتبط: سندرم روپوش سفید چیست؟
شاید تست فشار خون ۲۴ ساعته نیز پیشنهاد شود. این دستگاه، فشار خون شما را با فواصل منظم در ۲۴ ساعت اندازه خواهد گرفت و تصویر دقیق‌تری از تغییرات شبانه‌روزی آن ارائه خواهد داد.
اگر هر گونه پرفشاری خون مشاهده شود پزشک سابقه‌ی پزشکی شما را بررسی کرده و بررسی‌های فیزیکی به عمل خواهد آورد. همچنین ممکن است تست‌های روتین، نظیر تست ادرار، آزمایش‌های خون، تست کلسترول و الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب نیز پیشنهاد شوند. تست‌های اضافی مثل اکوکاردیوگرام نیز برای بررسی علائم بیماری قلبی مفید می‌باشد.
اندازه‌گیری فشار خون در منزل
یک راه مهم برای سنجش کارایی درمان روی فشار خون یا تشخیص بدتر شدن آن، تحت نظارت قرار دادن آن در خانه می‌باشد. تهیه‌ی این دستگاه‌ها بسیار راحت و ارزان می‌باشد ولی باید در نظر داشت که جای ویزیت پزشک را نمی‌گیرد و محدودیت‌هایی نیز دارد.
داروها و درمان
تغییر در سبک زندگی می‌تواند در کنترل فشار خون بسیار مؤثر ظاهر شود. پزشک به شما توصیه خواهد کرد تا رژیم غذایی سالم‌تری با نمک کمتر مصرف و مرتباً ورزش کنید. سیگار را ترک کرده و وزن‌تان را متعادل حفظ نمائید. با این حال این تغییرات همیشه جواب نمی‌دهد.
علاوه بر رژیم غذایی و ورزش، پرشک احتمالاً داروهایی نیز برای پائین آوردن فشار خون شما تجویز خواهد کرد.
هدف از درمان فشار خون بالا بستگی به سلامتی‌تان دارد. این اهداف از قرار زیر اند:
| کمتر از ۱۵۰/۹۰ mm Hg | بزرگسال سالم با سن ۶۰ به بالا |
| کمتر از ۱۴۰/۹۰ mm Hg | بزرگسال سالم کمتر از ۶۰ سال |
| کمتر از ۱۴۰/۹۰ mm Hg | اگر بیماری کلیوی مزمن، دیابت یا بیماری شریان کرونری وجود داشته باشد یا خطر بیماری شریان کرونری بالا باشد. |
درست است که فشار خون زیر ۱۲۰/۸۰ mm Hg ایدئال می‌باشد ولی پزشکان مطمئن نیستند که برای رسیدن به چنین سطحی دارو و درمان لازم باشد.
اگر فرد بیش از ۶۰ سال داشته باشد و استفاده از داروها، فشار سیستولیک را پائین بیاورد (مثلاً کمتر از ۱۴۰ mm Hg) نیازی نیست تا داروها را تغییر دهد، تا زمانی که اثر منفی نشان دهند. همچنین افراد بالای ۶۰ سال معمولاً پرفشاری سیستولیک مجزا دارند؛ زمانی که فشار دیاستولیک نرمال ولی سیستولیک بالاست.
طبقه‌بندی داروهایی که پزشک تجویز می‌کند به اندازه‌گیری فشار خون و دیگر مشکلات سلامتی بستگی دارد.
داروهای فشار خون بالا
- دیورتیک‌های تیازید: دیورتیک‌ها یا داروهای ادرارآور، داروهایی هستند که روی کلیه‌ها اثر کرده و به آن‌ها کمک می‌کنند تا سدیم و آب دفع نمایند. این کار حجم خون را کاهش می‌دهد و فشار را پائین می‌آورد. دیورتیک‌های تیازید معمولاً اولین انتخاب در مواجهه با فشار خون بالا هستند ولی تنها انتخاب نمی‌باشند. از جمله‌ی این داروها می‌توان به هیدروکلروتیازید (Microzide)، کلروتالیدون و… اشاره کرد. اگر فشار خونتان بالاست ولی از دیورتیک‌ها استفاده نمی‌کنید با پزشک خود صحبت نمائید تا یا برایتان تجویز نماید یا با یکی از داروها جایگزین کند. دیورتیک‌ها یا مسدودکننده‌های کانال کلسیمی شاید برای افراد مسن و سیاه‌پوست بهتر از مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین به تنهایی عمل کنند. یکی از معمول‌ترین عوارص جانبی دیورتیک‌ها افزایش حجم ادرار است.
- بتابلاکرها: این داروها بارکاری را روی قلب کاهش داده و عروق خونی را باز می‌کنند؛ بنابراین موجب می‌شوند قلب آهسته‌تر و یا نیروی کمتری بزند. اسبوتولول (Sectral)، آتنولول و… از این داروها هستند. اگر بتابلاکرها به تنهایی تجویز شوند خوب کار نخواهند کرد؛ به‌ویژه در سیاه‌پوستان و افراد مسن ولی به احتمال زیاد اگر با دیگر داروهای فشار خون ترکیب شوند کارایی بهتری خواهند داشت.
- مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEIs): این داروها، مثل لیزینوپریل (Zestril)، بنازپریل (Lotensin)، کاپتوپریل (Capoten) و دیگر داروها با مهار شکل‌گیری ماده‌ای طبیعی که رگ‌ها را تنگ می‌کند، آن‌ها را گشاد می‌نمایند. افرادی که از بیماری مزمن کلیوی رنج می‌برند نیز شاید از منافع این داروها بهره‌مند شوند.
- مسدودکننده‌های گیرنده‌ی آنژیوتانسین۲ (ARBs): این داروها با جلوگیری از عملکرد و نه شکل‌گیری ماده‌ی تنگ‌کننده‌ی عروق عمل می‌کنند. کاندسارتان (Atacand)، لوزارتان (Cozaar) و دیگر داروها از این جمله اند. در این مورد نیز بیماران مزمن کلیوی از این داروها نفع می‌برند.
- مسدودکننده‌های کانال کلسیمی: این داروها که شامل آملودیپین (Norvasc)، دیلتیازم (Cardizem, Tiazac) می‌شوند، به شل شدن ماهیچه‌های عروق کمک می‌نمایند. برخی از آن‌ها ضربان قلب را آهسته می‌کنند. این داروها شاید برای سیاه‌پوستان و افراد مسن بهتر از مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین عمل کنند. آب انگور با برخی از داروهای مهارکننده‌ی کانال کلسیمی تداخل دارد و به همین دلیل شما را در خطر بالاتری برای عوراض جانبی قرار می‌دهد.
- مهارکننده‌های رنین: الیسکیرن (Tekturna) تولید رنین را کند می‌کند؛ این آنزیم توسط کلیه‌ها تولید شده و زنجیره‌ای از واکنش‌ها را آغاز خواهد کرد که فشار خون را زیاد می‌کنند. Tekturna با کاهش توانایی رنین در آغاز این پروسه عمل می‌کند. به دلیل خطر عوارض جدی از جمله سکتهی مغزی، نباید الیسکیرن را با مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا مسدودکننده‌های گیرنده‌ی آنژیوتانسین استفاده نمود.
داروهای دیگری نیز برخی اوقات برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند. اگر در رسیدن به فشار خون پیشنهادی با ترکیبی از داروهای بالا مشکل داشتید شاید پزشک داروهای زیر را تجویز نماید:
- آلفابلاکرها: این داروها ایمپالس‌ها را به عروق خونی کاهش می‌دهند و به همین دلیل اثر طبیعی مواد شیمیایی که عروق را تنگ می‌کنند کاهش می‌دهد. دگزازوسین (Cardura)، پرازوسین (Minipress) از این داروها هستند.
- آلفا-بتابلاکرها: علاوه بر کاهش ایمپالس‌ها به عروق خونی، این داروها ضربان قلب را آهسته کرده و میزان خونی که باید به عروق پمپ شوند را کاهش می‌دهند. کارودیلول (Coreg) و لابتالول (Trandate) از این داروها هستند.
- عوامل با عملکرد مرکزی: این داروها از پیام مغز به منظور افزایش ضربان قلب و تنگ کردن عروق جلوگیری می‌کنند. نمونه‌های این داروها عبارتند از کلونیدین (Catapres, Kapvay)، گوانفاسین (Intuniv, Tenex) و متیل‌دوپا
- گشادکننده‌های عروقی: این داروها که شامل هیدرالازین و ماینوکسیدیل می‌باشد مستقیماً روی عضلات دیواره‌ی عروق کار می‌کنند و از تنگ شدن شریان‌ها با انقباض عضلات جلوگیری می‌نمایند.
- آنتاگونیست‌های آلدوسترون: نمونه‌ی این داروها اسپیرونولاکتون (Aldactone) و اپلرنون (Inspra) می‌باشد. این داروها اثر طبیعی ماده‌ی آلدوسترون را در بازجذب سدیم و آب مسدود می‌کنند که می‌تواند به پرفشاری خون بیانجامد.
برای کاهش دوزهای مورد نیاز روزانه، پزشک معمولاً ترکیبی از داروهای با دوز پائین را به دوز بیشتری از یک دارو ترجیح می‌دهد. در واقع، دو یا سه تا از این داروها با هم از یک دارو مؤثرترند. برخی اوقات یافتن مؤثرترین داروها یا ترکیبی از آن‌ها به آزمون و خطا نیاز دارد.
تغییر در سبک زندگی برای درمان فشار خون بالا
این که پزشک چه داروهایی برای فشار خون بالای شما تجویز کرده مهم نیست؛ تغییر در سبک زندگی برای کاهش فشار خون ضروری می‌باشد:
- رژیم غذایی سالم‌تر با نمک کمتر
- ورزش منظم
- ترک دخانیات
- محدود کردن مصرف الکل
- ماندن در وزن مناسب یا کاهش وزن در صورت چاقی
پرفشاری مقاوم: زمانی که کنترل فشار خون دشوار می‌باشد.
اگر فشار خون شما علیرغم استفاده از حداقل ۳ داروی مختلف فشار خون (حداقل یکی از آن‌ها باید دیورتیک باشد) بالا بماند، شاید پرفشاری مقاوم داشته باشید. افرادی هم که برای کنترل فشار خون‌شان از ۴ نوع داروی مختلف استفاده می‌کنند نیز اینگونه اند. البته این مسأله به این معنا نیست که فشار خون شما هرگز پائین نخواهد آمد. در واقع اگر بتوانید دلیل اصلی را پیدا کنید شاید مؤثرترین راه را هم پیدا کرده‌اید.
پزشک باید برای ترکیب دارویی و دوز مصرفی شما تصمیم بگیرد. معمولاً اضافه کردن آنتاگونیست آلدسترون مانند اسپیرونولاکتون (Aldactone) به کنترل پرفشاری مقاوم کمک می‌کند. برخی از مطالعات نیز روی از بین بردن اعصاب سمپاتیک کلیه و تحریک الکتریکی بارورسپتورهای سینوس کاروتید در حال انجام می‌باشند. مصرف برخی غذاها یا عدم مصرف صحیح داروها نیز می‌تواند در این عارضه دخیل باشد. هیچ چیزی را از پزشک مخفی نگه ندارید.
