آیا ما ذاتا راستدست یا چپدست متولد میشویم یا پس از تولد به صورت تصادفی یکی از صفات را برمیگزینیم؟ پاسخ به این سوال بحثبرانگیز است. چندین ماه طول خواهد کشید تا نوزاد توانایی به دست گرفتن اجسام را کسب نماید، چندین سال تا بتواند نقاشی بکشد و سپس بنویسد تا در نهایت ترجیح وی به استفاده از یک دست یا سایر قسمتهای بدن، مشخص گردد.
حال محققان ایتالیایی به حل این معما پرداختهاند. دست غالب در هفتهی ۱۸ام بارداری به طور کامل مشخص شده و دستگاه حرکتی بدن در این مرحله بسیار پیشرفته و پیچیده است. نتایج این بررسی در ژورنال Scientific Report منتشرشده است.
مقالهی مرتبط: چه عواملی دست غالب را تعیین میکنند؟
به کمک مشاهده و بررسی حرکات ۲۹ جنین (بررسی حرکتی جنین/Fetal kinematic) و بر اساس معیارهای در نظر گرفته شده، محققان موفق به پیشبینی ترجیحات حرکتی آنان در ۹ سالگی با دقت ۸۹ الی ۱۰۰ درصد شدند. این توانایی میتواند سرآغاز خوبی برای تشخیص برخی بیماریهای با ویژگی عدم تقارن مغزی همچون؛ افسردگی، اسکیزوفرنی و اوتیسم باشد.
پژوهشگران در این بررسی حرکات دست جنین را در هفتههای ۱۴، ۱۸ و ۲۲ آنالیز نمودند. بدین منظور از سونوگرافی ۴ بعدی استفاده کرده و به مشاهدهی ۳ بعدی زندهی جنین در جلسات ۲۰ دقیقهای پرداختند. آنها ۳ نوع از حرکات را بررسی نمودند: ۲ حرکت دقیق به سمت چشمها و دهان و ۱ حرکت به عنوان کنترل، به سمت دیوارهی رحم.
مشاهدات نشان داد در هفتهی ۱۸ام حرکات به صورت قابل ملاحظهای دقیقتر و سریعتر شدند؛ بنابراین دست انجام دهندهی این حرکات دست غالب خواهد بود. این مطالعه نشان میدهد سطوح بالایی از تکامل و تخصص در رحم شکل میگیرد. اهمیت یافتهها چیزی ورای تشخیص دست غالب خواهد بود. در واقع، دقت حرکات جنینی، نقطهی عطف جدیدی در استفاده از این توانایی، در زمینههای بالینی را فراهم میآورد. به عنوان مثال، دست غالب نشان دهندهی غالب بودن یکی از نیمکرههای مغزی بر دیگری است. هر یک از نیمکرهها به صورت متقابل عمل میکنند در واقع هر نیم کره حرکات سمت مقابل بدن را تحت کنترل دارد. این ویژگی گاهی اوقات در بیماریهای مرتبط با عدم تقارن مغزی مانند؛ افسردگی، اسکیزوفرنی و اوتیسم مشاهده میشود. محققان ثابت کردهاند که بروز بیماریهای روانی همچون اسکیزوفرنی، در چپدستها بیشتر است. بررسی کینماتیک جنین میتواند در تشخیص زود هنگام اختلالات کمککننده بوده و مشکلات تکاملی را در مراحل اولیه تخفیف دهد.