علت مالتیپل اسکلروز که یک بیماری پیش رونده‌ی عصبی است، ناشناخته است. با این وجود، مطالعه‌ی جدید یک نکته‌ی کلیدی را آشکار کرده است: سیگنال عجیبی از مغز به گره‌های لنفاوی ارسال می‌شود.
مرکز ملی سلامت تکمیلی و یکپارچه می‌گوید: بیماری مالتیپلاسکلروزیس (MS)، تقریبا ۴۰۰,۰۰۰ نفر را در آمریکا و ۲.۵ میلیون نفر را در سرتاسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در بیماری مالتیپل اسکلروز سیستم ایمنی میلین را به عنوان عامل پاتوژن ( بیماری‌زا ) شناسایی کرده و آن را مورد حمله قرار داده و تخریب می‌کند. میلین ماده‌ای است که آکسون‌ها را می‌پوشاند و باعث ارتباط سلول‌های مغزی با یک دیگر می‌شود.
این باعث اختلال در پیام رسانی بین نورون‌ها، اختلال در حفظ تعادل و هماهنگی، ضعف عضلانی و دید محو می‌شود. این موارد جز علائم مالتیپل اسکلروز می‌باشند.
علت واقعی این که چرا سیستم ایمنی به اشتباه علیه ساختار‌های سالم مغز عمل می‌کند، هنوز نامشخص است.
با این حال مطالعه جدید انجام شده در دانشکده پزشکی ویرجینیا در شهر شارلوتسول حاکی از این است که سیگنالی غیر منتظره که از مغز به گره‌های لنفاوی منتقل می‌شود، می‌تواند علت مالتیپل اسکلروز باشد.
سیگنالی ارسال شده از مغز می‌تواند علت مالتیپل اسکلروز باشد
سال گذشته جمعی از محققان که در مطالعه‌ی اخیر شرکت داشته اند، به کشف جدیدی دست یافتند: مغز از رگ‌های لنفاوی تشکیل شده است که این رگ‌ها به حذف مواد زائد مغز کمک می‌کنند.
امروزه عده‌ای از محققان معتقدند که سیستم مشابهی می‌تواند در پیشرفت MS نقش داشته باشد. رگ‌های لنفاوی باعث ارسال سیگنال‌هایی از مغز به سیستم ایمنی می‌شود که در منجر به مکانیسم‌هایی می‌شود که می‌تواند علت مالتیپل اسکلروز باشد.
این یافته‌ها که در ژورنال Nature Neuroscience منتشر شده است، می‌تواند راه جدیدی را برای درمان مالتیپل اسکلروز ارائه دهد. این روش از طریق مسدود کردن سیگنال‌هایی که از طریق رگ‌های لنفاوی از مغز به گره‌های لنفاوی منتقل می‌شوند، موثر خواهد بود.
Antoine Louveau، یکی از محققان مطالعه می‌گوید:
اطلاعات ما نشان می‌دهد، سیگنال‌هایی از مغز به سمت گره‌های لنفاوی حرکت می‌کنند که منجر به برگشت سلول‌های ایمنی به سمت مغز و شروع مالتیپل اسکلروز می‌شوند. این یافته‌ها نقش رگ‌های لنفاوی را در اختلالات عصبی مختلف از جمله مالتیپل اسکلروز (MS) نشان می‌دهد.
در مطالعه جدید انجام شده توسط Jonathan Kipnis در یک نمونه موش، میزان پیشرفت MS با مسدود کردن یا تخریب رگ‌های لنفاوی مغز مورد بررسی قرار گرفت. همه‌ی این راهکار‌ها باعث کاهش سطح ناتوانی حاصل از نقش سلول‌های ایمنی در MS شد.
یکی از محققان دیگر به نام Jasmin Herz معتقد است که هدف جلوگیری از پیشرفت گسترده آسیب‌های سیستم عصبی است. او در ادامه می‌گوید:
اگر التهاب مغزی ناشی از رگ‌های لنفاوی علت مالتیپل اسکلروز باشد، درمان‌هایی که این رگ‌ها را مورد هدف قرار دهند از لحاظ بالینی بسیار حائز اهمیت خواهند بود.
فهم این تعامل معما گونه هنوز به مطالعات بیشتری نیاز دارد
در حالی که محققان قادر به درک چگونگی ارسال این پیام‌های مغزی مخرب به سیستم ایمنی بودند؛ ولی در فهم اختصاصیت این سیگنال‌ها ناتوان بودند.
به عقیده‌ی Louveau گام بعدی در این مطالعه‌ی اختصاصی، شناسایی نوع این سیگنال‌هاست. این که این سیگنال‌ها سلولی یا مولکولی هستند.
به محض این که ماهیت این سیگنال‌ها مشخص شود، محققان می‌توانند به شکل اختصاصی این سیگنال‌ها را مورد هدف قرار دهند. به این ترتیب می‌توانند بدون آسیب به هیچ جزئی از سیستم لنفاوی، از پیشرفت MS جلوگیری کنند.
علاوه بر این محققان توضیح می‌دهند که با این که کار بر روی رگ‌های لنفاوی مغز روشی موثر بود؛ ولی با این وجود نتوانست به طور کامل پیشرفت MS را متوقف کند. این قضیه نشان می‌دهد که فاکتور‌های دیگری نیز می‌توانند علت مالتیپل اسکلروز باشند و منجر به MS شوند.
همچنین این مطالعه به دانشمندان در شناخت نحوه‌ی عملکرد رگ‌های لنفاوی در مغز کمک کرده است.
Herz بیان می‌کند:
رگ‌های لنفاوی مننژ در مقایسه با سایر رگ‌های لنفاوی بدن بسیار کوچک هستند. ما در این فکر بودیم که آیا این می‌تواند منجر به محدود شدن اندازه و مقدار موادی شود که از طول این رگ‌ها عبور می‌کنند.
در طول التهاب اندازه و پیچیدگی این مواد تغییر نمی‌کند؛ ولی قضیه‌ی جالب این بود که همه‌ی سلول‌های ایمنی قادر به عبور از این رگ‌ها بودند و ما شواهدی مولکولی بر این قضیه یافتیم.
تعامل‌های خارج از کنترل
مطالعات جدید و پیشین محققان در مورد تعاملات بین مغز و سیستم ایمنی می‌تواند به تصورات جدیدی در مورد علت مالتیپل اسکلروز و سایر اختلالات عصبی مانند آلزایمر منجر شود.
حتما بخوانید:
- تقویت سلول های ایمنی مغز می تواند باعث توقف آلزایمر شود
- حس تشخیص: چگونه سیستم ایمنی با مغز کار می‌کند
Kipnis می‌گوید:
یافته‌های جدید در مورد نقش رگ‌های لنفاوی مغزی بر MS، به همراه سایر یافته‌های ما در مورد نقش این رگ‌ها بر بیماری آلزایمر، نشان می‌دهد مغز و سیستم ایمنی به شکل نزدیکی با یکدیگر در حال تعامل هستند. اگر این تعاملات از کنترل خارج شود، منجر به ایجاد بیماری خواهد شد.
این ایده که بتوانیم با دستکاری ساختار‌های محیطی مانند عروق لنفاوی در جهت درمان اختلالات عصبی گام برداریم، بسیار جالب توجه است.
Kipnis قراردادی با شرکت دارویی PureTech Health برقرار کرده است که این قرارداد او را متعهد به بررسی بیشتر کاربرد‌های بالینی مطالعه اخیرا انجام شده، می‌کند.
حتما بخوانید: احتمالاً مولکول گریزپای عامل مالتیپل اسکلروز (MS) را کشف کرده‌ایم
