کودکان وقتی توانستند جمله سازی کنند، بلافاصله و شاید زودتر چگونگی ناله و شکایت را یاد میگیرند. بعضی کودکان ناله و شکایت را تا مقطع اول و دوم ادامه میدهند، در حالیکه در سایر کودکان این مدت زمان ممکن است طولانی تر باشد. اکثر والدین در این زمان از کودکان خود میخواهند تا به ناله و شکایت و دلخوری های خود پایان دهند؛ اما بعید است که بتوان از ناله و شکایت کودکان هنگامی که ناراحت، ناامید، خسته، گرسنه هستند و احساس ناخوشی دارند، جلوگیری کرد.
در حالیکه کودکان خردسال، ۳ الی ۴ ساله، در کنترل ناله و شکایت دچار مشکل هستند، ولی کودکان بزرگتر باید بتوانند شکایت های خود را با صدای آرام تر بیان کنند.
سوال این است که چطور میتوان در این مواقع لحن و تن صدای کودکان را تغییر داد؟
خوشبختانه چند روش ساده وجود دارد که والدین بااستفاده از آنها میتوانند عادت ناله و شکایت کودکان را برطرف کنند. با وجود اینکه بسیاری از والدین با این تکنیک ها آشنا هستند، ولی اغلب موفق نیستند، زیرا نمیتوانند شرایط سخت روش ترک و تعییر این عادت را تحمل کنند.
مراحل از بین بردن ناله و شکایت کودکان:
۱. وقتی کودک تان با لحن ناله حرف میزند، با لبخندی ملایم( حس عصبانی نبودن را به او منتقل کنید) بگویید: “متاسفم، لحن بیانت ناله گونه است و وقتی با این لحن حرف میزنی گوش هایم خوب کار نمیکنند؛ میشه مثل دختر/پسر بزرگ صحبت کنی؟”
۲. اگر کودک تان همچنان ناله( نق زدن) را ادامه داد، دستهایتان را روی گوشهایتان قرار دهید و دوباره همراه لبخند بگویید: “میدانم داری حرف میزنی ولی گوش هایم کار نمیکند، میشه مثل دختر/پسر بزرگ حرف بزنی؟”
۳. هنگامیکه کودک تان لحن بیان خود را تغییر داد، بگویید: “اکنون میشنوم، ممنون که مثل یک دختر/پسر بزرگ( بالغ) حرف میزنی.” و به او پاسخ دهید؛ یا بگویید: “گوشهایم وقتی با لحن دختر/پسر بزرگ حرف میزنی خوشحال میشوند!”
۴. اگر بعد از دوبار درخواست همچنان به ناله کردن ادامه داد، شانه هایتان را بالا بیندازید و از او دور شوید و یا او را نادیده بگیرید تا زمانیکه سخن خود را بدون ناله بیان کند.
۵. اگر شروع به گریه کرد، بگویید: ” من واقعا میخواهم به حرف هایت گوش دهم ولی گوشهایم به کمک احتیاج دارند. آنها احتیاج دارند که تو با لحن دختر/پسر بزرگ حرف بزنی.” اگر کودک تان لحن خود را تغییر داد حتی اندکی ویا دیدید که سعی در تغییر دارد، به مرحلۀ ۳ برگردید. هدف این است که تدریجی رفتارشان را تغییر دهید، بنابراین هرگونه تلاششان برای تغییر زمانیکه برای اولین بار از این روش استفاده میکنید، باید پاداش داده شود.
شرایط مهم:
۶. برای اینکه این تکنیک کارساز باشد باید هردوی شما( هردو والدین) همکاری کنید و تا تغییر رفتار، کاملا ثبات و پایداری از خود نشان دهید.
۷. برای جلوگیری از ایجاد کشمکش و بحث بزرگ و قوی، سعی کنید از لحن آرام و تشویق کننده هنگام درخواست استفاده کنید.
۸. حتما برای تقویت تلاش کودک تان او را تحسین کنید.( همانند آنچه در مرحله ۳ بیان شد)
۹. هنگامی که کودک تان تلاش کرد تا کمتر ناله کند، انتظارات خود را بالا ببرید در این صورت ناله کردنشان رفته رفته کمتر میشود.
۱۰. هنگام پاسخ باملایمت رفتار کنید، در اینصورت کودک تان بهتر میتواند روی درخواستتان متمرکز شود؛ در غیر اینصورت، اگر ببینند ناله کردنشان منجر به واکنش شما میشود، این عادت بدشان را شدیدتر خواهند کرد.