کشف نوعی سلول جمع آوری کننده مواد زاید در مغز

دانشمندان سلول های ناشناخته ای را کشف کردند که مواد زاید را از مغز پاک میکند.آن ها اظهار دارند که این کشف آن ها درک ما را از بیولوژی مغز و بیماری هایی مثل جنون و سکته افزایش می­دهد.

دانشمندان دانشگاه Queensland استرالیا (UQ) کشف نوع جدیدی از سلول های لنفاتیک را در مجله «Nature Neuroscience» گزارش کردند. آن‌ها این سلول‌ها را در ماهی زبرا آب های آزاد، که به دلیل تشابه بسیاری از سلول ها و ارگان هایش به انسان، مدل تحقیقاتی ارزشمندی است، کشف کرده­‌اند. مزیت دیگر استفاده از ماهی های زبرا شفاف بودن آن­ها است، و محققین می توانستند با استفاده از نور های میکروسکوپی پیشرفته آنچه در مغز آن ها اتفاق می افتاد را ببینند.

نویسنده ارشد، بن هوگان، دانشیار مرکز «Molecular Bioscience» در UQ، می گوید:

کشف سلولی در مغز که پیش از این درمورد آن نمی دانستیم اتفاق نادری است، بخصوص نوعی سلول که انتظار حضور آن را در مغز نداشتیم.

سیستم لنفاوی سه نقش اصلی دارد: بخشی از سیستم ایمنی است، مایع لنفی را از بافت ها به خون باز می گرداند و مواد محلول در چربی و چربی ها را از سیستم گوارشی جذب کرده و به رگ های گردش خون انتقال می دهد. سیستم لنفاوی شامل مایعی به نام لنف که مشابه پلاسمای خون است، رگ هایی که لنف را منتقل می کنند و ارگان هایی مانند گره های لنفی، لوزه ها، تیموس و طحال، می باشد. سیستم لنفی از این لحاظ که توسط شبکه ای از رگ ها مایع لنفی را منتقل کرده و تقریبا به تمامی انواع بافت های بدن نفوذ می کند، با سیستم قلبی-عروقی مشابه است.

اگرچه برخلاف سیستم قلبی-عروقی که دارای پمپی(قلب) برای انتقال خون از میان رگ هایش می باشد، سیستم لنفاوی وابسته به ماهیچه های صاف دیواره رگ هایش به همراه حرکت ماهیچه های اسکلتی و فشار منفی ناشی از تنفس به رگ های لنفی اطرافش می باشد. برای مدت طولانی تصور بر این بود که مغز هیچگونه رگ لنفی ندارد، اما یافته های جدید نشان می دهد که دارای رگ لنفی بود و دلیل دیر پیدا شدن آن این است که این رگ ها به خوبی مخفی شده بودند!

اکنون در تحقیقات جدید، محققین UQ با پیدا کردن این نکته که علاوه بر رگ های لنفی، مغز همچنین شامل سلول های لنفی منفرد که به جمع آوری مواد زاید تراوش شده از رگ های خونی کمک می کنند، اکتشاف حیرت آور دیگری را انجام دادند.

پروفسور هوگان می‌گوید:

 این سلول ها نسخه انسانی سلول های یافته شده در ماهی های زبرا هستند که با نام «mato» یا مملو از لیپید شناخته می شوند. سلول های mato در انسان چربی ها و لیپید ها را از سیستم تصفیه می کند اما در طبیعت به عنوان سلول لنفی شناخته نشده بود.

پروفسور هوگان توضیح می دهد زمانیکه مازاد چربی ها و سایر مواد زاید از رگ های خونی به بافت اطراف تراوش میکند، سیستم لنفی آن را پاک سازی می کند تا مانع از آسیب رساندن آن به ارگان ها شود. با استفاده از نور میکروسکوپی پیشرفته، محققین مغز ماهی های زبرا را به دقت بررسی، سلول ها و چگونگی رشد و فعالیت آن ها را با جزئیات مشاهده کنند. پروفسور هوگان میگوید که معمولا سلول های لنفاوی به رگ های لنفی که مایع لنفی را منتقل می کنند، رشد می کنند. در نهایت، آن ها شگفت زده بودند که در مغز ماهی های زبرای بالغ این سلول ها به تنهایی و مستقل از رگ های لنفی وجود دارند و مواد زاید تراوش شده از رگ های خونی را جمع آوری میکنند.

در پایان وی اظهار داشت:

اکنون تمرکز ما بر این است که طریقه عملکرد این سلول ها را تحقیق کرده و بفهمیم آیا می توان این سلول ها را برای افزایش سلامت مغز با دارو های موجود کنترل کرد یا نه. و همچنین فهم خود را از بیماری های عصبی مانند جنون و سکته افزایش دهیم.