به دنبال مقاله‌های فلسفۀ غربی (۱) و فلسفۀ غربی (۲): دوره‌های تاریخی و بررسی فسلفۀ غرب بر مبنای شاخه‌ها، آموزه‌ها و دوره‌های تاریخی، در این مقاله به بررسی فلسفۀ غرب بر پایۀ مکاتب و جنبش‌ها می‌پردازیم.
جنبش فلسفی، ظهور یا افزایش محبوبیت مکتب فلسفی خاص، سنت فلسفی قابل شناسایی و یا تغییر قابل توجه در اندیشۀ فلسفی غالب در موضوعی خاص است. مکتب، گروهی از مردم، به‌ویژه فیلسوفان، هنرمندان یا نویسندگان است که تفکر، کار و یا سیاق آن‌ها باوری مشترک یا با منشا و اعتبار یکسان است. این موارد همان “-یسم (ism-)”های معروف فلسفه هستند.
یک جنبش یا مکتب می‌تواند دیدگاه‌های گسترده‌ای از چندین فیلسوف را بیان کند، حتی اگر به‌طور کامل و در همۀ ابعاد موافق یک‌دیگر نباشند. بنابراین، اغلب گروه‌های سازمان‌یافتۀ گسترده یا ناهمگن از فیلسوفان هستند که به هدفی مشترک گرایش دارند. هم‌چنین می‌تواند متشکل از ذهنیت فکری چندین نفر در ایده‌ها یا آموزه‌های مرتبط با یک‌دیگر تشکیل شده‌باشد؛ درنتیجه مرز بین مکاتب یا جنبش‌ها و نظریه‌ها می‌تواند گاهاً بسیار باریک باشد.
برای راحتی بررسی، مکاتب و جنبش‌های اصلی را در سه شاخۀ اصلی دسته‌بندی می‌کنیم:
- مکاتب و جنبش‌های عصر باستان
- مکاتب و جنبش‌های قرون وسطی
- مکاتب و جنبش‌های مدرن
به دلیل تعدد مکاتب،در این مقاله صرفاً به ذکر عنوان‌گونۀ مکاتب و جنبش‌های اصلی هر عصر بسنده می‌کنیم و در آینده به بررسی تفضیلی هر کدام از مکاتب و جنبش‌ها در مقاله‌های جداگانه خواهیم‌پرداخت.
- مکاتب و جنبش‌های عصر باستان
- مکتب ارسطوئیسم (Aristotelianism)
- مکتب اتُمیسم (Atomism)
- مکتب کلبیون (Cynicism)
- مکتب الاتیک (منسوب به قرن پنجم پیش از میلاد و مرتبط با شهر باستانی Elea واقع در جنوب ایتالیا/Eleatic)
- مکتب Ephesian
- مکتب اپیکوری (Epicureanism)
- مکتب هدونیزم (Hedonism)
- مکتب منسوب به ملیتوس (Milesian)
- مکتب پیروان افلاطون (مکتب افلاطونی جدید/Neo-Platonism)
- مکتب افلاطونی (Platonism)
- مکتب جمع‌گرایی (Pluralism)
- مکتب فیثاغورثی (Pythagoreanism)
- مکتب شک‌گرایی (Skepticism)
- مکتب سفسطه‌گرایی (Sophism)
- مکتب رواقیون (Stoicism)
- مکاتب و جنبش‌های قرون وسطی
- مکتب Averroism
- مکتب Avicennism
- مکتب روشنفکران (Illuminationism)
- مکتب سکولاستیک (مبتنی بر مکتب ارسطو/Scholasticism)
- مکتب سکوتیسمای (Scotism)
- مکتب تامیسم (Thomism)
- مکاتب و جنبش‌های مدرن
- فلسفۀ تحلیلی (Analytic Philosophy)
- مکتب تجربی بریتانیایی (British Empiricism)
- فلسفۀ اقلیمی (Continental Philosophy)
- مکتب تخریبی (Deconstructionism)
- مکتب هستی‌گرایی (اگزیستانسیالیسم/Existentialism)
- مکتب ایده‌آل‌گرای آلمانی (German Idealism)
- مکتب هگل (Hegelianism)
- مکتب انسان‌گرایی (نوع دوستی/Humanism)
- مکتب کانت (Kantianism)
- مکتب منطق‌گرایی (Logicism)
- مکتب مثبت‌گرایی منطقی (Logical Positivism)
- مکتب مارکسیسم (Marxism)
- مکتب مدرنیسم (Modernism)
- فلسفۀ ساده (Ordinary Language Philosophy)
- مکتب پدیده‌شناسی (Phenomenology)
- مکتب مثبت‌گرایی (Positivism)
- مکتب پست مدرن (Post-Modernism)
- مکتب فراساختاری (Post-Structuralism)
- مکتب واقعیت‌گرا (Pragmatism)
- مکتب عقل‌گرا (Rationalism)
- مکتب رومانتیک (Romanticism)
- مکتب ساختارگرایی (Structuralism)
- مکتب ماوراء‌الطبیعه (Transcendentalism)
- مکتب کاربردگرایی (Utilitarianism)
