گلوی انسان میزبان میلیون‌ها باکتری است که اغلبشان بی‌ضررند. اما اکنون یکی از گونه‌های موجود در گلو در حال رایج شدن است که می‌تواند به سمت بدخیم شدن پیش برود.
گنوره‌آی مقاوم به دارو چند سالی است که در حال افزایش است، سازمان جهانی بهداشت و سلامت افرایش این بیماری را در ۵۰ کشور گزارش کرده است. اکنون دانشمندان دریافته‌اند این افزایش و اپیدمی به خاطر نوع خاصی از سرایت رخ داده است: آمیزش دهانی. اِمیلی آلیرول، سرپرست برنامه‌ی عفونت‌های منتقله از طرق جنسی در شرکت جهانی توسعه و تولید آنتی‌بیوتیک‌ها می‌گوید:
عفونت‌های گلو مثل یک مخزن خاموش عمل می‌کنند؛ انتقال گنوره‌آ از گلوی یک فرد به فرد دیگر از طریق دهان، کارایی بسیار بالایی دارد.
تشخیص و درمان نایسریا گنوره‌آ در حلق کار سختی است. این باکتری می‌تواند ژن مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک را از سایر باکتری‌های گلو بگیرد و سپس به شریک جنسی فرد نیز منتقل شود.
اکنون فقط یک آنتی‌بیوتیک به شکل تجاری وجود دارد که می‌تواند در برابر گونه‌های مقاوم استفاده شود. این موضوع که گنوره‌آ می‌تواند مقاوم‌تر شده و نسبت به درمان‌های استاندارد، تاثیرناپذیر شود، نگرانی تازه‌ای را برای محققان ایجاد کرده است.
دکتر جین ماراتزو، متخصص بیماری‌های عفونی در دانشگاه آلابامای بیرمنگام می‌گوید:
این موجود همیشه ما را شگفت‌زده می‌کند؛ این باکتری خیلی راحت می‌تواند راه‌های مقاوم شدن را پیدا کند.
هر زمانی که بدن انسان در معرض یک آنتی‌بیوتیک قرار می‌گیرد- به خاطر عفونت گوش، درد گلو یا هر دلیل دیگری- باکتری‌های فلور طبیعی گلو نیز در معرض این باکتری قرار می‌گیرند. با گذر زمان، این باکتری‌ها می‌توانند نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شوند.
این موضوع تا زمانی‌که درباره‌ی باکتری‌های مضر بحث نکنیم، نگران‌کننده به نظر نمی‌رسد. باکتری‌های مهاجم به گلو می‌توانند طی روندی به نام انتقال عمودی ژن، ماده‌ی ژنتیکشان را با ساکنان اصلی گلو به اشتراک بگذارند. این اتفاق بواسطه‌ی وجود پلاسمیدها (مولکول‌های DNA حلقوی که حاوی ماده‌ی ژنتیک باکتریایی هستند ولی با کروموزوم اصلی باکتری متفاوتند) رخ می‌دهد. زمانی که دو باکتری از دو گونه‌ی متفاوت در فاصله‌ی نزدیکی نسبت به هم قرار دارند، پلاسمیدها به راحتی می‌توانند از یکی به دیگری منتقل شوند.
زمانی‌که پلاسمید به اشتراک گذاشته شده حاوی ژن مقاومت به آنتی‌بیوتیک باشد، باکتریِ گنوره‌آیی دریافت‌کننده آن هم نسبت به آنتی‌بیوتیک مقاوم خواهد بود.
طبق گزارشات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، ۳۰ درصد موارد جدید ابتلا به سوزاک در آمریکا حداقل به یک نوع دارو مقاوم هستند و انتقال ژن نیز دلیل اصلی این موضوع است. دکتر مایکل مولِن، متخصص بیماری‌های عفونی در بیمارستان مانت سینای نیویورک می‌گوید:
نگرانی ما این است که اگر نتوانیم این موضوع را متوقف کرده و با آن مقابله کنیم، این اتفاق بیشتر و بیشتر رخ خواهد داد.
گنوره‌آ در یک سال حدود ۷۸ میلیون نفر را آلوده می‌کند. این تعداد در طی چند سال اخیر افزایش پیدا کرده است عمدتا به خاطر:
- کاهش استفاده از کاندوم به دلیل کم شدن خطر HIV
- میزان تشخیص پایین
- افزایش درمان‌هایی که با شکست مواجه شده‌اند
- افزایش سفرهایی که طی آن‌ها افراد، سویه‌های مقاوم به باکتری را از کشوری به کشور دیگر انتقال می‌دهند.
سویه‌های مقاوم به باکتری در طی سالیان اخیر در کشورهای مختلف افزایش کرده‌اند از جمله در هندوستان، چین، اندونزی، بخش‌هایی از آمریکای جنوبی، کانادا و ایالات متحده. درباره‌ی وضعیت خاورمیانه و آفریقا نمی‌توان نظر قطعی صادر کرد چون اطلاعات کاملی از این مناطق در دست نیست.
برای تشخیص گنوره‌آی حلقی، بهترین راه، برداشتن سمپل و نمونه‌ای از محل آلوده و رشد دادن آن در آزمایشگاه است. اما سوآب‌هایی که از گلو گرفته می‌شوند، عمدتا حاوی باکتری کافی نیستند و معمولا در محیط کشت رشد نمی‌کنند.
طبیعتا در گلو باکتری‌های گنوره‌آیی کمتری نسبت به ناحیه‌ی ژنیتال وجود دارد که این موضوع بررسی عفونت‌های ژنیتالی را در آزمایشگاه راحت‌تر کرده است. حتی در صورت تشخیص هم، درمان عفونت‌های دهانی نسبتا سخت‌تر است؛ چون آنتی‌بیوتیک‌ها به جریان خون وارد می‌شوند درحالی‌که گلو دارای رگ‌های خونی اندکی است.
عفونت‌های دهانی درمان‌نشده می‌توانند به عفونت‌های نواحی ژنیتال منجر شوند که در مردان، درد لگنی و درد تستیکولار ایجاد کرده و در زنان نیز بسیار خطرناک هستند چون می‌توانند حاملگی‌های نابجا، بیماری التهابی لگن و ناباروری ایجاد کنند. دکتر آلیرول می‌گوید:
اگر ایجاد این سویه‌های مقاوم زیادتر شود، زنان بار زیادی را متحمل خواهند شد.
این عفونت‌ها در گذشته توسط چندین نوع آنتی‌بیوتیک درمان می‌شدند، اما این باکتری قدرت تطبیق‌پذیری بالایی دارد. بعضی از سویه‌ها توانسته‌اند مقاموت را به اکثر راه‌های درمانی ایجاد کنند بجز: تزریق سفالوسپرین‌های وسیع‌الطیف به همراه آزیترومایسین خوراکی. این شیوه‌ی درمان نیز معلوم نیست تا چه زمانی پاسخگو باشد چون در ژاپن، فرانسه و اسپانیا سه نوع از این باکتری یافت شده‌اند که به این شیوه‌ی درمان هم مقاومند.
دکتر آریرول در ادامه افزوده است که این مقاومت بدین معنی نیست که گنوره‌آ قابل درمان نیست. بلکه بدین معنی است که پزشکان احتمالا باید از روش‌های درمانی دیگری که هنوز در انسان‌ها تست نشده‌اند استفاده کنند، مثل استفاده از دوز بیشتری از آنتی‌بیوتیک، یا داروهای قوی‌تر و قدیمی‌تر. دکتر آریرول ادامه می‌دهد:
مهم‌ترین مشکل استفاده از شیوه‌های تست‌نشده و فاقد برچسب این است که شما نمی‌دانید چه دوزی از دارو را باید تجویز کنید و اینکه آیا دارو واقعا موثر خواهد بود یا خیر.چنین روش‌ها و داروهایی آخرین پناهگاه و تلاش ما برای مبارزه با باکتری‌ها خواهند بود. اگر در استفاده از آن‌ها هم زیاده‌روی کنیم، نسبت به آن‌ها نیز مقاومت ایجاد خواهد شد.
محققان اکنون در تلاشند تا سه داروی جدید برای مقابله با گنوره‌آ در درجات مختلف بسازند؛ اما، به جز آن‌ها، ما گزینه‌ی دیگری برای مقابله و درمان گنوره‌آی مقاوم نداریم. امروزه کارخانه‌های تولید دارو، انگیزه و مشوق‌های کافی برای تولید داروی جدید را ندارند. برخلاف داروهای بیماری‌های مزمن، چنین داروهایی فقط در مدت محدودی استفاده خواهند شد، همچنین داروهای جدید نیز با ایجاد مقاومت، نیازمند جایگزینی خواهند بود.
دکتر آریرول گفته است هیچ یک از داروهای جدید بر درمان کامل و موثر گنوره‌آی حلقی تمرکز نکرده‌اند. چون این فرم خیلی کم تشخیص داده می‌شود و بنابراین، مردم نیز خیلی به دنبال درمان آن نیستند. بلکه تلاش برای یافتن راه‌حلی برای مشکلی است که تبدیل به یکی از مشکلات اصلی دنیای سلامت شده است. دکتر آریرول در پایان این‌گونه جمع‌بندی می‌کند:
اینکه داروی جدیدی بسازیم که اثری بر حلق نداشته باشد فایده‌ای ندارد؛ با چنین کاری شما نخوهید توانست آمار را تغییر دهید.
