از دیرباز می‌دانستیم که سیگار حاوی ۴۰۰۰ مادۀ شیمیایی است. و نیز این حقیقت را یافتیم که دود داغ بافت ریه‌ها را تدریجاً خورده و نابود می‌کند. این‌ها را بگذارید کنار! اکنون می‌دانیم که سیگار می‌تواند به مدت ۳۰ سال پس از ترک، بر روی DNA تأثیرات مخرب داشته باشد.
سیگار قادر است در قالب متیلاسیون DNA، ژنوم (= تمام محتوای ژنتیکی یک ارگانیسم زنده) را متأثر سازد. نتایج مطالعۀ جدیدی که اخیراً در ژورنال Circulation: Cardiovascular Genetics منتشر شده نشان از این دارد که برخی از جایگاه‌های متیلاسیون DNA (ناشی از استعمال سیگار) برای مدت زمان مدیدی بالغ بر ۳۰ سال، حتی در صورت ترک نمودن سیگار نیز باقی می‌مانند.
متیلاسیون DNA (اضافه شدن گروه های متیل یا همان CH۳ به DNA) فرآیندی است که سلول‌ها به واسطۀ آن، فعالیت ژن‌ها را کنترل کرده و وظایفشان را دستخوش تغییراتی می‌نمایند. پژوهشگران به تازگی دریافته‌اند که کیفیت این متیلاسیون می‌تواند تاریخچۀ مصرف سیگار در زندگی فرد را آشکار سازد. این یافته می‌تواند به توسعۀ درمان‌های جدید برای بیماری‌های مرتبط با مصرف سیگار، کمک چشمگیری بنماید.
دکتر استفانی جی. لندن (Stephanie J. London) یکی از مؤلفان این مقاله و قائم مقام بخش اپیدمیولوژی مؤسسه ملی علوم سلامت محیط زیست (National Institute of Environmental Health Sciences) در این باره می‌گوید:
این نتایج بسیار مهم‌اند، چرا که متیلاسیون به عنوان یکی از مکانیسم‌های تنظیم بیان ژن، تعیین می‌کند که کدام ژن‌ها روشن شوند و این قضیه با پیشرفت بیماری‌های مرتبط با مصرف سیگار ارتباط تنگاتنگی دارد. یکی دیگر از یافته‌های بسیار مهم ما این حقیقت است که [مواد شیمیایی] سیگار می‌تواند حتی پس از ترک شدن، همچنان DNA فرد را درگیر کند.
استعمال سیگار به شکل گسترده‌ای فرآیند متیلاسیون DNA را تغییر می‌دهد. مطالعات اخیر ژن‌های مرتبط با مصرف سیگار را شناسایی کرده‌اند که پیشرفت بیماری‌های ناشی از سیگار را سرعت می‌بخشند. علاوه بر این متیلاسیون DNA پل بالقوه‌ای میان سیگار و سرطان و هم‌چنین پلی بین قرار گرفتن در معرض سیگار (اصطلاحاً Expose شدن) در دوران جنینی و بروز بیماری‌های مزمن در بزرگسالی است.
به تقریب ۴۰ میلیون آمریکایی بزرگسال در حال حاضر سیگار می‌کشند. استعمال سیگار اولین عامل مرگ قابل پیشگیری (بی‌مفهوم ترین نوع مرگ!) در ایالات متحده است که همه ساله ۴۸۰ هزار نفر را به کام مرگ می‌فرستد. بیش از ۱۶ میلیون آمریکایی مبتلا به بیماری‌های مرتبط با مصرف سیگار هستند.
علی‌رغم کاهش نرخ استعمال دخانیات در بسیاری از کشورهای سراسر دنیا به لطف کمپین‌های ضدسیگار (کمپین همان جنبش است) و اقدامات قانونی دولت، سیگاری‌های سابق حتی دهه‌ها بعد از ترک سیگار در خطر درازمدت ابتلا به سرطان، بیماری انسدادی مزمن ریه (Obstructive Pulmonary Disease) و سکتۀ مغزی قرار دارند.
مکانیسم‌های مولکولی مسئول این اثرات درازمدت هنوز مشخص نشده است. با این حال مطالعات قبلی رابطۀ میان جایگاه‌های متیلاسیون DNA و ارتباط آن با بیماری‌های عروق کرونری و بیماری‌های ریوی را تا حدود زیادی اثبات نموده‌اند.
محققان در این زمینه نمونه‌های خونی ۱۶ هزار داوطلب در ۱۶ گروه را طی مطالعه‌ای موسوم به CHARGE (گروه‌های مورد مطالعه در زمینۀ قلب و پیری در کنسرسیوم اپیدمیولوژی ژنتیک) بررسی کرده‌اند که شامل “گروه مطالعۀ قلب فارمینگهام” (Farmingham Heart Study) بوده که محققان از سال ۱۹۷۱ تاکنون این گروه را کنترل کرده‌اند.
جایگاه‌های عمومی متیلاسیون با بیماری‌های قلبی-عروقی و سرطان ارتباط دارند.
تیم تحقیقاتی یافته است که در مقایسه با غیرسیگاری‌های مادام‌العمر (Lifelong Nonsmokers)، جایگاه‌های عمومی متیلاسیون DNA مرتبط با استعمال سیگار شامل ۷۰۰۰ ژن می‌باشد که یک‌سوم ژن‌های شناخته شدۀ انسان را پوشش می‌دهد! یافته‌ها حاکی از آن است که جایگاه‌های عمومی متیلاسیون در افراد سیگاری، ۵ سال بعد از ترک سیگار در این افراد به سطح کیفی این جایگاه‌ها در افراد غیرسیگاری رسید. با این حال پاره‌ای از این جایگاه‌ها حتی تا ۳۰ سال پس از ترک نیز باقی ماندند.
رایج‌ترین جایگاه‌های متیلاسیون DNA که شناسایی شده‌اند ارتباط مستقیمی با ژن‌های مرتبط با بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار دارند که شامل مشکلاتی نظیر بیماری‌های قلبی و پاره‌ای از سرطان‌ها می‌باشد.
دکتر رابی جوهینز (Roby Joehanes, Ph.D) از مدرسۀ پزشکی دانشگاه هاروارد می‌گوید:
مطالعات ما شواهد قانع‌کننده‌ای از تأثیر درازمدت استعمال سیگار بر روی سیستم مولکولی بدن ما ارائه می‌کند، تاثیری که تا ۳۰ سال می‌تواند ادامه پیدا کند. خبر خوش این است که اگر شما مصرف سیگار را متوقف کنید، اکثر سیگنال‌های متیلاسیون پس از حدود ۵ سال به سطح نرمالشان (که در افراد غیرسیگاری دیده می‌شود) باز می‌گردند، که نشان از تلاش بدن شما جهت بهبود خود از عوارض استعمال دخانیات است.
