سردی زمستان، اغلب با افزایش درد و ناراحتی در بسیاری از افراد مسن، به ویژه در مفاصل و همچنین در ماهیچهها همراه است. برخی مطالعات اخیر، از افزایش درد و ناراحتیهای متداول در مردان و زنان مسن و به ویژه ارتباط بین درد مفصلی و شرایط آب و هوایی در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی یا آرتروز، حاکی است.
برای افراد بدون این شرایط، هرگونه تجربه دردِ ناشی از هوای سرد و یا هوای مرطوب، ممکن است با تغییرات فعالیت بدنی و رژیم غذایی مرتبط باشد.
سرما چگونه عضلات و مفاصل ما را تحت تاثیر قرار میدهد؟
در بررسی ارتباط میان آب و هوا و درد مفصلی، مطالعات اثر دما، فشار جو، بارش، رطوبت و نور آفتاب را به عنوان عوامل دخیل دیگر در ایجاد درد، مورد بررسی قرار داده است. دستاوردها تقریبا بینتیجه بود؛ چراکه تنوع و تغییر زیادی را در برمیگرفتند. این تغییرات عمدتا به این دلیل است که درد یک معنای ذهنی و درونی دارد و جدایی آن از یک علت خاص، سخت و دشوار است.
عوامل دیگری نظیر ورزش، خلق و خوی و رژیم غذایی نیز بر روی درک احساس درد تاثیر دارند. برخی تحقیقات بر این ایده که فشار جو ممکن است بیشترین تأثیر را داشته باشد تمرکز کرده اند؛ به این دلیل که در داخل مفاصل، گازها و مایعاتی وجود دارد که در صورت کاهش فشار اتمسفر، ممکن است گسترش یابند و بر اعصاب اطراف، فشار وارد کرده و باعث ایجاد درد شوند اما این مسئله به وضوح نشان داده نشده است.
مطالعات اخیر نشان داد که ترکیبی از درجه حرارت، نور خورشید و رطوبت با درد مفصلی در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی در ارتباط است اما نویسندگان به سرعت اشاره نمودند که تنوع در درک احساس درد و سایر عوامل همچون ورزش و رژیم غذایی، به این معنی است که نمیتوان با قطعیت پیوند روشن بین آنها را بیان کرد.
چگونه میتوان از ایجاد درد در زمستان جلوگیری کرد؟
مواردی وجود دارد که میتواند به کاهش درد در طول ماههای سرد سال کمک کند.
ورزش: درد مفاصل اغلب با اضافه وزن مرتبط است، بنابراین یک برنامهی تمرینی کاهش وزن، به کاسته شدن فشار روی مفاصل کمک خواهد کرد. ورزش همچنین به بهبود سوخت و ساز بدن و جریان خون ماهیچهها و مفاصل نیز کمک میکند تا التهاب، سختی و درد را کاهش دهد.
بسیاری از مردم تمایل دارند در ماههای گرمتر سال، زمانی که آب و هوا مطبوع و دلپذیر و خارج از منزل بودن راحت است، فعالیت بیشتری داشته باشند. بسیار مهم است که تمرینات را در زمستان ادامه دهید؛ چراکه کاهش فعالیت بدنی در فصل زمستان به مدت بیش از دو هفته، موجب از دست دادن قدرت عضلانی و همچنین کاهش تراکم و استحکام استخوان میشود. مدت زمان طولانی بدون فعالیت بودن، میتواند منجر به افزایش تودهی چربی و وزن کلی بدن شود و همین عامل باعث ایجاد فشار بیش از حد در مفصل میشود؛ درنهایت زمینهی ایجاد آسیب به آن را فراهم میکند.
حرکتی که شامل عضلات بزرگ پا، بازوها و لگن مانند ورزش اسکات، نشستن و برخاستن و کشش باشد، میتواند در یک فضای نسبتا کوچک انجام شود و در طول زمستان نیز ایدهآل باشد. ورزشهای مقاومتی از این نوع، برای عضلات و استحکام استخوانها بسیار مهم هستند؛ مانند ماهیچهها، استخوانها نیز با این تحرک پیدرپی سازگار میشوند و باعث میشود آنها قویتر شده و کمتر آسیب بینند. این امر مخصوصا برای افراد مسن و سالخورده بسیار مهم است.
این بدان معنا نیست که شما باید به ورزشگاه بروید و وزنههای سنگین بلند کنید؛ اگرچه ممکن است در یک تمرین ورزشی برای تمرینات فردی یا گروهی شرکت کنید. شما میتوانید تحرک کافی برای حفظ قدرت عضلات و استخوانها را از طریق فعالیتهای روزانه و تمرینات خانگی نیز کسب کنید.
ویتامین D: ورزش منظم میتواند به کاهش علائم در درازمدت کمک کند و بودن در خارج از منزل، به مدت طولانی، غالبا ویتامین D بیشتری برای داشتن استخوان و مفاصل سالمتر فراهم میکند.
وقتی که ساعتهای روزانه محدود میشوند، مکملهای ویتامین D راه حل خوبی برای ادامه به استفاده از مزایای این ویتامین است که در واقع نقش مهمی در ساخت مواد معدنی، عملکرد عضلات و رشد عصب برعهده دارد. مطالعات نشان داده است استفاده از مکملهای روزانه ویتامین D، خطر بروز شکستگی استخوان را کاهش میدهد و قدرت عضلات را برای افراد مسن و سالخورده بهبود میبخشد.
توصیه میشود بزرگسالان حداقل ۲۰۰ تا ۶۰۰ واحد بین المللی (IU) ویتامین D روزانه مصرف کنند؛ در صورتی که آنها به طور روزانه کمتر در معرض نور آفتاب قرار میگیرند. کسب این ویتامین D از طریق رژیم غذایی چندان آسان نیست، اما این مشکل در کشوری مثل استرالیا که نور خورشید حتی در زمستان نیز در دسترس است، نسبت به افرادی که در مناطق دارای نور خورشید محدود در زمستان زندگی میکنند، به نسبت کمتر است.
بهترین غذاها برای ویتامین D شامل ماهیهای چرب همچون ماهی ساردین، ماهی خال مخالی یا اسقومری و شاهماهی، شیر، مارگارین و نوشیدنیهای غنی شده با ویتامین D میباشد اما مهم است که به خاطر داشته باشیم؛ منابع غذایی به تنهایی برای تامین ویتامین D کافی نیستند. نور خورشید یک منبع بسیار مهمیست و باید به عنوان یک مکمل، برای کسانی که به میزان محدودی در معرض تابش نور خورشید در فصل زمستان قرار میگیرند، در نظر گرفته شود.
مکمل گلوکوزامین و کندرویتین: گلوکوزامین و سولفات کندرویتین به تغذیهی غضروف، برای بهبود بخشیدن به عملکرد مفاصل کمک میکنند. آنها با کاهش اصطکاک بین سطوح مفصلی استخوان، حرکت را در محل مفصل راحتتر میکنند. خرچنگ منبع خوبی از گلوکوزامین را فراهم میکند در حالی که سولفات کندرویتین، میتواند از غضروف استخوانهای حیوانی تهیه شود. این مکمل برای بیماران مبتلا به آرتروز تجویز میشود تا به بازسازی غضروف کمک کند.
گرما درمانی: گرما درمانی، به هنگامی که درد دارید میتواند بسیار کمک کننده باشد. حمام و یا دوش گرم، به ویژه در هنگام صبح میتواند تفاوت زیادی در میزان درد و سختی ایجاد کند. گرم شدن بدن باعث افزایش کشش بافت شده و حرکت جریان خون را آسانتر میکند، همچنین مسیرهای عصبی را فعال کرده تا درک مغز از حس درد را کاهش دهد.
مقالۀ مرتبط: آیا باران، درد مفاصل را افزایش می دهد؟