مطالعهی گستردهای در زنان فنلاندی نشان داد که کمبود ویتامین D میتواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به مولتیپلاسکلروزیس را افزایش دهد که این امر نیز به نوبهی خود میتواند نشانگر پیشبینی قابل اعتمادی برای ایجاد این بیماری باشد؛ در مقابل، با کنترل این کمبود میتوان ریسک ابتلا به بیماری را کاهش داد.
درحال حاضر مشخص نیست که چه چیزی عامل ایجاد بیماری مولتیپلاسکلروزیس (MS) میباشد؛ بیماری عصبی ناتوان کنندهای که تخمین زده میشود که ۴۰۰ هزار نفر را در ایالات متحده درگیر خود کرده است.
مقالهی مرتبط: مالتیپلاسکلروزیس (MS)
با این حال، شناخته شده که زنان در معرض خطر بیشتری برای توسعهی بیماری نسبت به مردان قرار دارند. با انجام تحقیقات جدید در جمعیت بزرگ زنان، عامل خطر پیدا شد: کاهش میزان ویتامین D
این مطالعهی جدید در مجلهی عصبشناسی منتشر شد و نویسندهی اول این مقاله دکتر Kassandra Munger از دانشگاه هاروارد بود.
دکتر Munger توضیح میدهد:
تا به امروز، تنها اندک مطالعهای در جمعیتهای کوچک انجام گرفته تا نشان دهد سطح ویتامین D در خون میتواند خطر بروز بیماری ام اس را پیش بینی کند.
اما تحقیقات جدید انجام یافته، گروه بزرگتری را بررسی میکند.
مقالهی مرتبط: ویتامین D چیست؟
بررسی ویتامین D و خطر ابتلا به بیماری MS
دکتر Munger و همکارانش اطلاعات موجود در آزمایش خون بیش از ۸۰۰ هزار زن فنلاندی را مورد بررسی قرار دادند. این خون به عنوان بخشی از آزمایش پیش از زایمان، در آزمایشگاه فنلاند جمعآوری شده بود.
محققان همچنین با استفاده از اطلاعات ثبت شدهیِ پزشکی ملی، دریافتند که زنان نشانههای بیماری را در طی دورهی ۹ ساله دریافت کردهاند.
از بین همهی شرکتکنندگان در این مطالعه، یک هزار و ۹۲ زن، ۹ سال پس از آزمایش خون دچار بیماری MS شدند. دکتر Munger و تیمش این زنان را با دوهزار و ۱۲۳ زنی که در این بررسی بودند و مبتلا به این بیماری نشدند مقایسه کرد.
این تیم کمبود ویتامین D را زیر ۳۰ نانومول در لیتر، مقدار ناکافی آن را بین ۳۰ تا ۴۹ و سطح نرمالش را ۵۰ نانو مول در لیتر و بالاتر تعریف کرد.
دکتر Munger و تیمش از رگرسیون لجستیک شرطی استفاده کردند تا بتوانند متغیرهای احتمالی همچون شرایط طول سالی که خون از آنها گرفته شده، تعداد دفعاتی که فرد باردار بوده و مدت زمان این بارداری را در آن تنظیم کنند.
مقالات مرتبط: آیا میزان ویتامین D در زمان تولد میتواند خطر بیماری MS را پیشبینی کند؟
کمبود ویتامین D باعث افزایش ۴۳ درصدی بیماری MS میشود
از بین تمام شرکتکنندگانی که مبتلا به MS بودند، ۵۸ درصدشان در مقایسه با ۴۲ درصد زنانی که دچار MS نبودند، دچار کمبود ویتامین D بودند؛ از طرفی گزارش شده که زنان فنلاندی در طول تاریخ هم سطح ویتامین D مطلوبی نداشتند.
جالب این است که محققان دریافتند زنانی که دچار کمبود ویتامین D بودند، ۴۳ درصد بیشتر از زنانی که دارای سطح نرمالی از این ویتامین بودند در معرض ابتلا به بیماری MS قرار داشتند.
همچنین نیز این زنان، ۲۷ درصد بیشتر از افرادی که سطح ناکافی از این ویتامین را داشتند، مبتلا به این بیماری شدند. علاوه براین، مطالعه نشان داد که با افزایش ۵۰ نانومول در لیترِ ویتامین D، خطر ابتلا به این بیماری ۳۹ درصد کاهش مییابد.
بر اساس مطالعهای که تعداد کثیری از زنان را مورد آزمایش و بررسی قرار داد؛ اصلاح کمبود ویتامین D زنان در سنین جوانی و میانسالی میتواند خطر ابتلا به MS را در زندگی آیندهشان کاهش دهد.
نقطهی قوت و محدودیت این مطالعه
نقطهی قوت این مطالعه شامل بررسی جمع کثیری از افراد، همراه با استناد به اطلاعات پزشکیِ ملی اين جمعیت است که بنا به توضیح محققان، تعصب در انتخاب را به حداقل میرساند.
محققان همچنین محدودیتهای بالقوهی تحقیقاتشان را نیز خاطر نشان کردند. اولا، نمونهی مورد مطالعه اگرچه وسیع و گسترده بود اما محدود به زنان سفیدپوست میشد. به همین دلیل، احتمال دارد که نتایج قابل تعمیم به مردان یا افرادی که از سایر قومیتها هستند نباشد.
ثانیا، تیم یادآور شد که احتمال مشاهدهی نتایج معکوس نیز وجود دارد؛ چراکه ممکن است شرکتکنندگان در این مطالعه قبلا دچار MS شدهباشند ولی در این بررسی هیچ علایمی از خود بروز ندهند.
با اینحال، آنها اشاره کردند که میتوان با تعیین سطح سرمی ویتامین D حدود ۹.۳ سال قبل از این بیماری، از بروزش پیشگیری به عمل آورد.
دکتر Munger میافزاید:
انجام تحقیقات بیشتری در مورد دوز بهینهی ویتامین D برای کاهش خطر ابتلا به بیماری MS امری ضروری است اما تلاش برای به دست آوردن این مقدار ویتامین D لازم، در طول دورهی زندگی یک فرد به طور حتم مزایا و فواید سلامتی دیگری را نیز درپی دارد.