انتشار این مقاله


IVM؛ درمان جدید ناباروری، ارزان‌‌ و کم‌خطرتر از IVF

۳۵ سال است که IVF، لذت داشتن فرزند را به زوج‌های نابارور اعطا کرده است. اما با وجود سیر تکاملی گسترده در این روش هزینه درمانی آن کاهش چندانی را نشان نمی‌دهد. در کنار هزینه گزاف این متد، مکانیسم تهاجمی آن و عوارض جانبی قابل ذکری نیز مورد بحث هستند. تیمی از پژوهشگران علوم پزشکی […]

۳۵ سال است که IVF، لذت داشتن فرزند را به زوج‌های نابارور اعطا کرده است. اما با وجود سیر تکاملی گسترده در این روش هزینه درمانی آن کاهش چندانی را نشان نمی‌دهد. در کنار هزینه گزاف این متد، مکانیسم تهاجمی آن و عوارض جانبی قابل ذکری نیز مورد بحث هستند.

تیمی از پژوهشگران علوم پزشکی استرالیا و بلژیک، موفق به توسعه روش درمانی جدیدی برای ناباروی شده‌اند. این روش با استفاده از دارو‌های کمتر، نتایج بهتر و هزینه کمتری را به دنبال خواهد داشت. نتایج این پژوهش‌ها در گردهمایی سالیانه علمی در انجمن بیولوژی باروری مورد بحث قرار گرفته‌است.

با وجود سیر اولیه تحقیقات بر روی این روش، و طولانی بودن زمان انتظار برای همگانی شدن آن، حرکت جدید دانشمندان در زمینه ناباروری نشان از پیشرفت‌های عمیق در این حوزه دارد.

فرآیند IVF (لقاح در محیط آزمایشگاهی)

در IVF زنان نیاز به دریافت برخی دارو‌های خاص برای تحریک تخمدان‌ها به‌منظور تخمک‌گذاری دارند. این دارو‌ها سبب افزایش غلظت FSH (هورمون محرک فولیکولی)، در خون می‌شوند. پس از سپری شدن مراحل رشد فولیکول‌های تخمدانی، مرحله برداشت آن از تخمدان در دستور کار قرار می‌گیرد. این دارو‌ها باید ۲ تا ۴ هفته پیش از برداشت تخمک، روزانه به صورت تزریقی دریافت گردند.

خانم‌ها در طی این مدت نیاز به بررسی مداوم سطوح هورمون‌های خون خود و انجام سونوگرافی‌های متعدد به منظور بررسی پاسخ تخمدان‌ها خواهند داشت.

دریافت دارو‌های باروری در متد IVF سبب ایجاد ناراحتی‌های مهمی می‌شود. از جمله این موارد می‌توان به تزریقات متناوب، پف کردگی، حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد. در موارد بسیار نادر، ممکن است پاسخ تخمدان‌ها بسیار شدید بوده و منجر به ایجاد موقعیت اورژانسی گردد.
در کنار موارد ذکر شده، دارو‌های IVF هزینه بسیار زیادی را به بیمار و بیمه‌ها تحمیل می‌کنند.

تکوین داخل آزمایشگاهی (IVM)؛ روش کلاسیک

تکوین داخل آزمایشگاهیِ (In-vitro maturation) تخمک‌ها یکی از تکنیک‌های درمان ناباروی بوده که در آن نیازی به تزریق هورمون برای تحریک تخمدان‌ها وجود ندارد.

IVM سبب بلوغ تخمک‌ها در محیط کشت سلولی می‌شود. این در حالیست که حتی ممکن است این مرحله نیز مورد نیاز نباشد! در تولید‌مثل حیوانات اهلی، IVM برای دهه‌های طولانی مورد استفاده قرار گرفته است. این در حالیست که حیوانات تحت هیچ‌گونه درمان هورمونی قرار نگرفته‌اند.

Best-In-Vitro-Maturation-Treatment-virtualdr.irهمزمان با کاهش دارو‌های مورد نیاز برای روش IVM دیگر نیازی به مانیتورینگ و بررسی‌های پس از آن نیز نخواهد بود. این به معنای کاهش چشمگیر هزینه‌های آن در مقایسه با سایر متد‌ها است. تنها موضوع قابل توجه در ارتباط با IVM نرخ پایین‌تر بارداری آن در مقایسه با IVF است. به همین دلیل پزشکان و بیماران اغلب استفاده از IVF را ترجیح می‌دهند.

IVM پیشرفته

از زمان معرفی روش IVM در سال ۱۹۷۰، دانشمندان قدم‌های بزرگی در زمینه پشتیبانی از سلول‌های تخم در مراحل اولیه تکوین برداشته‌اند. محققین تأثیر مثبت استفاده از FSH در بلوغ تخمک‌ها را در IVF مشاهده کرده بودند. لذا پژوهشگران با استفاده از FSH، اما این‌بار در محیط آزمایشگاهی به‌جای محیط داخلی بدن مادر، موجب تکوین تخمک‌ها می‌شوند.

هدف از این کار پیاده‌سازی فرآیند طبیعی بلوغ تخمک در محیط آزمایشگاهی است. در حدود ۱۰ سال پیش، تیمی متشکل از دانشمندانی با ملیت‌های گوناگون بر سر حل این مشکل گرد هم آمده و دانش خود را به چالش کشیدند. تخمک لقاح نیافته، با ارسال فاکتور‌های رشد، سبب تکوین سلول‌های پرستار اطراف (Nurse Cell) خود می‌گردد. این سلول‌ها نیز با فراهم‌سازی مواد مورد نیاز و سایر فاکتور‌ها، موجب رشد و تکوین تخمک می‌شوند. دانشمندان پس از بررسی‌های خود دریافتند، عرضه‌ی فاکتور‌های مشابه در محیط آزمایشگاهی سبب القای اثری یکسان بر تخمک‌ها شده و موجب بهبود بازدهی فرآیند IVM می‌گردد.

دکتر David Mottershead یکی از پژوهشگران دخیل در این پروژه موفق به کشف فاکتور رشد مؤثر بر رشد تخمک با نام کومولین (cumulin) شد.

در آزمایشات اولیه‌ به‌منظور تکوین تخمک‌های خوک در آزمایشگاه، پژوهشگران با کمک مولکول‌ پیام‌رسان cAMP و cumulin سبب افزایش چشمگیر بازدهی در فرآیند IVM شدند. با این روش، شانس رشد تخمک‌ها تا مرحله رویانی در مقایسه با روش سنتی IVM به میزان دو برابر افزایش می‌یابد.

طبیعتاً آزمایش این روش بر روی تخمک‌های انسانی مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت. زیرا تخمک‌های خانم‌های جوان بسیار با ارزش و کم‌یاب هستند. در بررسی پیش-کلینیکی صورت گرفته توسط دانشمندان بلژیکی، اضافه نمودن cAMP و cumulin به روش IVM موجب بهبود ۵۰ درصدی شانس ایجاد رویان گشت.

شانس ایجاد رویان در روش IVF، در مقایسه با احتمال ۴۱٪ IVM، اختلافی چهارده درصدی نشان داده و برابر با ۵۵٪ می‌باشد. اما تحقیقات اخیر با بهینه‌سازی متد IVM احتمال افزایش اقبال عمومی برای آن را در آینده مطرح می‌نماید.

عرفان گلشن


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید