⇒هفتههای بیست و سوم و بیست و چهارم
هفته بیست و پنجم
در این هفته ۵ ماه و حدود ۲ هفته از دورهی بارداری را پشت سر گذاشتهاید.
علائم
- اختلال در خواب. ممکن است در اثر اضطراب از به دنیا آمدن فرزندتان، تغییرات هورمونی یا بزرگی شکم پیش آید. روشهای مختلف را برای یافتن راهحل امتحان کنید.
- تکرر ادرار. به دلیل فشار رحم و جنین بر مثانه ایجاد میشود.
- یبوست. ورزش، نوشیدن مایعات و مصرف مواد غذایی فیبردار در رفع این عارضه مفید هستند.
- هموروئید. این عارضه به دلیل فشار زیاد جنین بر دستگاه گوارش، در نیمهی دوم حاملگی، بسیار معمول است. با کنترل یبوست میتوان از بروز التهاب و تورم جلوگیری کرد.
- نفخ. هورمونهای بدن باعث کاهش سرعت هضم غذا خواهند شد و در نتیجه نفخ خواهید کرد.
- سوزش معده. با بزرگ شدن جنین در رحم بر لوله گوارش فشار آورده خواهد شد و اسید درون معده به مری پس زده میشود و باعث ایجاد حس درد و سوزش در آن ناحیه خواهد شد. از خوردن غذاهای تند خودداری کنید. تعداد وعدههای غذایی خود را افزایش داده و حجم غذا را کم کنید. بلافاصله پس از صرف غذا دراز نکشید.
- انقباضات Braxton hick. در این حالت رحم در حال آمادهسازی خود برای به دنیا آوردن فرزند شما است. این انقباضات معمولا در هفتهی ۲۸ام آغاز میشود؛ اما در برخی از مادران زودتر از آن احساس خواهند شد. در این وضعیت رحم گاهی سفت و سخت میشود و خود به خود یا با تغییر پوزیشن بدن، این حس از میان خواهد رفت. خوشبختانه این انقباضات مکرراً رخ نمیدهند. اما در مقابل انقباضات واقعی، بیشتر خواهند شد و با گذشت زمان شدت مییابند. در صورتی که احساس کردید انقباضات بیشتر از معمول است به پزشک خود اطلاع دهید زیرا ممکن است نشانهی زایمان زودرس باشد؛ میتوان با تشخیص به موقع از آن جلوگیری کرد.
- خر و پف. با توجه به افزایش ترشح مخاطات، این مشکل طبیعی است. در صورتی که این عارضه در روند خواب اختلال ایجاد میکند، ممکن است نشانهی آپنه باشد. در این ارتباط با پزشک خود مشورت کنید.
- درد و لرزش مچ دست. با افزایش جریان خون، اعصاب مچ دست تحت فشار قرار خواهند گرفت و موجب ایجاد درد خواهد شد. ضمن توضیح این مشکل به پزشک میتوانید طبق توصیهی او، برای تسکین درد از مچبند یا تب سوزنی استفاده کنید.
- سندروم پای بیقرار. ضمن احساس لرزش در مچ، وجود لرزش در پاها و تمایل برای حرکت دادن آنها نیز در این ماه گاها مشاهده میشود. برخی پزشکان معتقدند این عارضه در نتیجه کمخونی فقر آهن ایجاد میشود. همچنین گاهی حساسیت به برخی غذاها نیز عامل این اختلال است.
- افزایش رشد موها. به دلیل تغییرات هورمونی، ریزش موها کاسته خواهد شد و پر پشتتر به نظر خواهد آمد.
مقالهی مرتبط:
تغییرات مادر
تا کنون حدود ۶.۵ الی ۸ کیلوگرم و در صورت بارداری دوقلو، ۱۱ الی ۱۸ کیلوگرم افزایش وزن داشتهاید؛ پیشنهاد میکنیم همینطور با برنامهی رژیم غذایی تجویز شده توسط پزشکتان همراه شوید. با رشد جنین، اشتهایتان نیز بیشتر خواهد شد، مصرف غذای مقوی به جای غذاهای پرکالری در این دوره از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به تغییرات هورمونی در این دوره، سرعت رشد ناخنها و موها افزایش یافته و موها پرپشت و ضخیم خواهند شد. اما پس از زایمان ریزش مو مشهود میباشد. اما جای نگرانی نیست زیرا حجم موها با ریزش مو به دورهی قبل از زایمان باز خواهد گشت.
تغییرات جنین
جنین در این هفته حدود ۶۶۰ گرم وزن و ۳۴.۶ سانتیمتر طول دارد. اندام لاغر او، تپلتر شده و پوست چروکیدهی او صاف خواهد شد و ظاهری شبیه به نوزاد تازه متولد شده خواهد یافت. چربی تشکیل یافته به حفظ دمای بدن پس از تولد کمک میکند. موهای روی سر همچنان به رشد خود ادامه میدهند و پس از تولد با موهای جدید جایگزین میشوند. حواس جنین متکامل شده، و با وجو آنکه چشمها هنوز بسته هستند، سلولها استوانهای و مخروطی چشم تشکیل یافته و حال او میتواند نور را تشخیص دهد. با تکامل رفلکسهای جنین و حس شنوایی، او به صداهای بلند با تکان خوردن و لگد زدن پاسخ خواهد داد. ریهها شروع به تکامل میکنند و سورفاکتانت (مادهی کمککننده برای تنفس) شروع به ترشح میکند.
- تشکیل بافت چربی
- صاف پوست
- بزرگشدگی رحم
- رشد موها
سونوگرافی
تصویر فوق، نمایی نزدیک از گوش جنین است.
هفتهی بیست و ششم
تنها حدود ۳ ماه تا به آغوش کشیدن فرزندتان فاصله دارید.
علائم
- اختلالات خواب. با رشد جنین نزدیک شدن زمان زایمان وجود چنین عارضهای طبیعی است و راهحل این مشکل برای هر کس شخصی خواهد بود.
- تورم. تورم خفیف در این دوره طبیعی است اما در صورت مشاهده حالات ناگهانی و شدید پزشک خود را مطلع کنید؛ زیرا ممکن است یکی از علائم پرهاکلامپسی باشد.
- سردرد. این عارضه ممکن است در اثر تغییرات هورمونی و استرس یا گرسنگی یا تشنگی بروز یابد بنابراین تغذیهی مناسب و نوشیدن آب کافی در این دوره از اهمیت بالایی برخوردار است.
- اختلالات حافظه. در این دوره به علت تغییرات هورمونی و مشغولیتهای فکری زیاد، ممکن است یادآوری برخی مسائل دشوار به نظر آید؛ بنابراین جای نگرانی نیست.
- انقباضات . با نزدیک شدن به زمان زایمان، رحم خود را آماده میکند. از نشانههای این انقباضات آن است که احساس انقباض و سفتی با تغییر وضعیت بدن از میان میرود و طولانی مدت نمیباشد. لازم است این انقباضات را با انواع دیگر افتراق دهید زیرا ممکن است در غیر این حالت نشان از زایمان زودرس باشد.
- فشار خون بالا. افزایش خفیف فشار خون در هفتهی ۲۶ام طبیعی است اما در صورت افزایش آن به بیش از ۱۴ در فشار سیستولیک و بیش از ۹ در فشار دیاستولیک به صورت مزمن، خطرناک بوده و به بررسی بیشتری نیاز دارد.
- نفخ. با بزرگ شدن رحم فشار بیش از پیش بر معده و رودهها وارد شده و موجب ایجاد حس نفخ خواهد شد. افزایش وعدههای غذایی و کاهش حجم غذا در هر وعده میتواند در بهبود این وضعیت کمککننده باشد.
- میگرن. در برخی از مادران با سابقهی عارضهی میگرن، تعداد حملات در طول دورهی بارداری افزایش مییابد. با توجه به اینکه مصرف برخی از داروهای قوی برای این مشکل در طول حاملگی ممنوع است؛ تب سوزنی، ماساژ و مدیتیشن میتواند جایگزین مناسبی باشند.
- تضعیف بینایی. در اثر تغییرات هورمونی، ترشح اشک از غدد اشکی کاهش مییابد، از قطرهها برای رفع این مشکل استفاده کنید. در صورتی که اختلال شدید باشد، لازم است موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید؛ زیرا این حالت میتواند یکی از علائم پرهاکلامپسی باشد.
مقالهی مرتبط: نقش نوسانات خلقی مادر بر سلامت جنین
تغییرات مادر
در این هفته اندازه رحم ۶.۵ سانتیمتر بالاتر از ناف قرار گرفته و ناف برجسته شده است. به علت بزرگشدگی شکم، کاهش قدرت عضلات و شل شدن مفاصل راه رفتن سخت شده و لنگان لنگان قدم برخواهید داشت. تورم دستها و پاها و بیخوابی نیز از موارد دیگر قابل ذکر هستند. تغییرات به خصوصی در این هفته به جز آنچه در قسمت علائم بیان شد، مشهود نیست.
تغییرات جنین
جنین در این هفته حدود ۳۵.۶ سانتیمتر طول و ۷۶۰ گرم وزن دارد. با تکامل مغز، توانایی جنین در شنیدن و تشخیص صداها نیز تکامل مییابد؛ او هماکنون میتواند واضحتر بشنود و صداها را از یکدیگر تشخیص دهد. ریهها به تکامل خود ادامه میدهند و عروق خونی حیاتی و شاخهها تنفسی در حال شکلگیری هستند، در انتهای راه تنفسی کیسههای هوایی قرار میگیرند که پس از تولد با اولین تنفس جنین پر از اکسیژن خواهند شد. اگر جنین پسر باشد بیضهها به نزول خود به درون کیسه اسکروتوم ادامه میدهند و کمی پیش از زایمان یا تا ۶ ماه پس از زایمان به موقعیت نهایی خود خواهند رسید. دهان و لبها حساستر شده و جوانههای چشایی تشکیل میشوند. جوانههای دندانی نیش و پیش نیز در فک بالا به وجود خواهند آمد.
- نزول بیضهها
- جنین در حال تنفس (مایع آمنیون)
- حساس به صداها
- کمردرد
سونوگرافی
تصویر فوق، عکس سه بعدی از جنین ۲۶ هفتهای است. بینی و دهان او در این تصویر قابل مشاهده هستند.
رژیم غذایی و مکملها
از غذاهای مقوی و کامل استفاده کنید که شامل؛ انواع مختلف سبزیجات با رنگها گوناگون، روغنهای سالم همچون؛ روغن زیتون و روغن کنجد است. از خوردن غذاهای پر کالری اما غیر مقوی همچون نوشابه پرهیز نمایید. برای بهبود یبوست از مواد غذایی فیبردار بیشتر استفاده کنید. در صورت بروز سوزش معده، از خوردن غذاهای تند امتناع کنید و با مشورت پزشک میتوانید داروهای ضد اسید مصرف کنید. در صورت تشخیص آنمی یا کمخونی از مکملهای آهن استفاده کنید.
فعالیتهای مفید و مضر
برای بهبود تورم پاها در فرصت مناسب آنها را حرکت داده و رو به بالا نگهدارید. فعالیت بدنی را همچون هفتههای پیش ادامه دهید اما در صورت خستگی، تنگی نفس و سرگیجه حتما استراحت نمایید. دوش آب گرم در ایجاد حس آرامش مفید خواهد بود. از انجام فعالیتهایی که نیاز به خم و راست شدن دارد پرهیز کنید. به پهلو بخوابید و پتویی را در وسط پاها و پتوی دیگری را در پشت کمر قرار دهید.
مقالهی مرتبط:
هفتههای بیست و هفتم و بیست و هشتم⇐
منابع: