رادون چیست؟
رادون یک گاز رادیواکتیو است که از تجزیه‌ی طبیعی عناصر اورانیوم، توریم، رادیوم در سنگ‌ها و خاک آزاد میشود. این گاز بی‌بو و غیرقابل مشاهده از طریق زمین تراوش کرده و به هوا منتشر میشود. در برخی مناطق براساس ژئولوژی محلی، رادون در آب‌های زمینی حل شده و میتواند هنگام استفاده از آب به هوا آزاد شود. گاز رادون معمولاً در سطوح بسیار کم در فضای آزاد وجود دارد اما این گاز میتواند در مناطق فاقد تهویه‌ی مناسب نظیر معادن زیررمینی انباشت شود.
افراد چگونه در معرض رادون قرار می‌گیرند؟
رادون تقریبا در کل هوا وجود دارد؛ بنابراین همه هر روز رادون را معمولاً در سطوح بسیار کم تنفس میکنند. رادون میتواند از طریق شکاف‌های کف، دیوار‌ها یا پی به خانه راه یابد و در درون خانه جمع شود.
همچنین رادون میتواند از مصالح ساختمانی یا از آب‌های به دست آمده از چاه‌های حاوی رادون آزاد شود. رادون در خانه هایی که به خوبی عایق‌بندی و مهر و موم شده و/ یا بر روی خاک غنی از اورانیوم، توریم و رادیوم بنا شده‌اند بالاتر است. طبقه همکف و اول معمولاً سطوح بالایی از رادون را به خاطر نزدیکی به سطح زمین دارند.
کارگرانی که در معادن اورانیوم، سنگ سخت و فسفات کار میکنند بالقوه با غلظت بالای رادون مواجهه دارند. باور بر این است که معدنچیان اورانیوم معمولاً بالاترین مواجهه را دارند.
چه سرطان‌هایی با مواجهه با رادون ارتباط دارند؟
رادون زمانی به عنوان عامل خطرساز برای سلامتی شناخته شد که دانشمندان متوجه شدند معدنچیان اورانیوم زیرزمینی که با آن مواجهه داشتند، نرخ بالایی از مرگ و میر در اثر سرطان ریه دارند. مطالعات تجربی در حیوانات، نتایج مطالعات معدنچیان را با نمود نرخ بالای تومورهای ریوی در بین جوندگان که با رادون مواجهه داشتند تأیید میکنند. اظهاراتی مبنی بر تأثیر رادون بر لوسمی در بالغین و کودکان وجود دارد؛ هرچند شواهد قطعی نیستند.
مواجهه چگونه میتواند کاهش بیابد؟
سطح رادون را به طور مرتب در منزل خود چک کنید.
