یافتههایی که میتواند به درک بهتر ما از چگونگی حرکت سرطان در بدن بیانجامد. محققان پخش شدن سلولهای سرطانی را از مبدأ اولیهی آن از طریق جریان خون مشاهده کردهاند. با دکتر مجازی همراه باشید.
این یافتهها بر نقش مولکول گیرندهای به نام “گیرندهی مرگ ۶” (دقیقاً نام واقعی همین است) در دیوارهی رگهای خونی کوچک تأکید دارند. این اتصال به پروسهی نابودی رگ توسط خودش میانجامد که به سرطان اجازهی انتشار میدهد. شاید مهار این مولکول از پخش شدن سرطان از طریق خون جلوگیری کند. توجه داشته باشید که راه کنترلی مناسبی برای جلوگیری از دسترسی سلولهای سرطانی به خون وجود ندارد. شاید یافتههای اخیر راه درمانی جدیدی را برای متاستاز سرطان پیشنهاد کنند. نباید از یاد برد که بیشترین تعداد مرگهای ناشی از سرطان به دلیل سرطان در ارگان مبدأ نیست، بلکه متاستاز آن به دیگر بافتها عامل آن میباشد.
سلولهای سرطانی به منظور متاستاز، سلولهای اندوتلیال دیوارهی داخلی رگهای خونی و لنفی را هدف قرار میدهند. این پروسه “نکروپتوزیس” نام دارد. این مورد هم یکی از راههای مرگ برنامهریزی شدهی سلولی است و با صدمه به سلولها القا میشود.
مشاهدات در سلولهای رشدیافتهی آزمایشگاهی و همچنین در موشها نقش گیرندهی مذکور را ثابت کرده و حتی با مهار آن نکروپتوزیس کاهش نیز یافته و نتایج تحقیقات در مجلهی معتبر Nature منتشر شده است.
قدم بعدی مطالعهی عوارض جانبی احتمالی پس از مسدود کردن گیرندهی مرگ ۶ و بررسی کارایی آن در انسان میباشد. اگر این موضوعات نیز حل شود، راه درمانی مؤثری برای جلوگیری از پخش شدن سرطان یافت شده.
فرضیات دیگری نیز در این زمینه مطرح است؛ مثلاً برخی از دانشمندان بر این باورند که سلولهای سرطانی میتوانند خارج از جریان خون نیز منتقل شوند. آنها مکانیسمی (angiotropism) پیشنهاد کردهاند که توسط برخی از انواع سرطانهای ملانوما استفاده میشود؛ چسبیدن به سطح بیرونی رگهای خونی به جای نفوذ کردن به درون آنها. اگر چنین باشد دیگر گیرندهی مرگ ۶ هم زیاد مهم نخواهد بود!
اگر سلولهای تومورها با چسبیدنِ پیوسته به سطوح خارجی رگها و سایر ساختارهای آناتومیکی مثل اعصاب بتوانند مهاجرت نمایند، اکنون با راه فرار جدیدی توسط این سلولها روبهرو هستیم!
با انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه و بالا بردن دانش خود قطعاً به راههای بهتری دست خواهیم یافت. بهتر است به علم اعتماد داشته باشیم!