تاکتیکهایی که برای مقابله با سیگار کشیدن استفاده کردهایم، احتمالا در مبارزه با تغییرات آب و هوایی نیز به درد ما خواهند خورد! ما بر روی بستهبندی سیگار، برچسب علامت خطر میزنیم؛ چرا این علائم را روی ماشینهای آلودهکننده هوا نصب نکنیم؟
کمی قبل از اینکه کنفرانس سالانهی بررسی تغییرات آب و هوایی در Bonn در ماه جاری آغاز شود، ژورنال Lancet (مهمترین ژورنال پزشکی بریتانیا) مطالعهی مهمی را منتشر کرد که در آن تغییرات آب و هوایی به عنوان یک مشکل سلامتی بسیار مهم و رو به رشد مطرح شده بود.
مقالهی مرتبط: تغییرات آب و هوا، مخرب سلامتی شما
در این تحقیق بیان شده بود که صدها میلیون نفر از مردم دنیا از مشکلات ناشی از تغییرات آب و هوایی رنج میبرند. بیماریهای عفونی به دلیل دماهای بالاتر سریعتر و راحتتر منتشر میشوند، گرسنگی و سوء تغذیه در جهان رو به رشد است، فصول ابتلا به آلرژی در حال طولانیتر شدن هستند و در برخی محلها کشاورزان به علت دمای بسیار بالا نمیتوانند به محصولاتشان رسیدگی کنند.
چه میشود اگر ما با تغییرات آب و هوایی، به جای یک مشکل زیست-محیطی، به عنوان یک مشکل سلامتی و بهداشتی برخورد کنیم؟
ما معتقدیم میتوانیم از اقدامات موفقی که برای مقابله با مشکلات سلامتی و بهداشتی صورت گرفتهاند درسهای باارزشی را فرا بگیریم. مثلا سیگار کشیدن را در نظر بگیرید.
ما از علائم هشداردهنده و نشانههای خطر بر روی بستهبندیهای سیگار استفاده میکنیم تا آگاهی عمومی را دربارهی خطرات سوزاندن تنباکو و سیگار افزایش دهیم. شاید بتوانیم از همین استراتژی برای افزایش آگاهی دربارهی خطرات سوزاندن گازوئیل و دیزل و سوختهای فسیلی دیگر هم استفاده کنیم.
بیشتر تغییرات آب و هوایی که در سالهای گذشته رخ داده، به دنبال استفادهی غیرعادی و بیش از اندازهی انسان از سوختهای فسیلی و سوزاندن آنها ایجاد شده است. سوزاندن این سوختها کربن دی اکسید تولید میکند. کربن دی اکسید تولید شده در اتمسفر جمع شده و گرمتر شدن سیارهی زمین را سبب میشود. به دنبال این گرمتر شدن زمین، طوفان، جبهههای هوای گرم و خشکسالی بیشتری را سبب شده و برای مردم در اغلب نقاط زمین مشکلات اساسی ایجاد میکند.
هشدارهای سلامتی مربوط به آب و هوا
در ابتدا تبلیغاتی که برای فروش سیگار میشد، به طور گستردهای باعث افزایش استفاده و فروش این محصول مخرب شده بود بنابراین اقدامات و تلاشهای عمومی آغاز شد تا تبلیغات این محصول را محدود کند.
به دنبال آگاهی از آسیبهایی که با سیگار کشیدن و استفاده از تنباکو به سلامت انسان وارد میشد، سیاستهای عمومی به تدریج تصویر ذهنی سیگار را از یک سمبل کمال به یک محصول آسیبرسان سلامتی تنزل دادند. سبک زندگی اجتماعی امروزه از سیگار کشیدن جدا شده است.
در بسیاری از کشورها بستهبندی سیگارها به گونهای است که سیگار را به عنوان “قطعات سرطانی” برای فرد خریدار معرفی میکند. بسیاری از بستهها هم دارای عکسها و علائم مهلکی از آسیبهایی هستند که بدنبال سیگار کشیدن ایجاد میشوند. در برخی مناطق نیز عکسهایی از اعضای آسیبدیده بدن بدنبال مواجهه طولانی مدت با سیگار و تنباکو بر روی بستهبندیها چاپ میشود. همهی این طرحها برای این است که آسیب تنباکو و سیگار برای همه آشکار شود و فرد خریدار از خریدن منصرف گردد.
کمپینهای مبارزه با سیگار همچنین بر آسیب شخص ثالث نیز تاکید کردهاند؛ یعنی کسی که خودش سیگار نمیکشد اما در معرض دود سیگار قرار دارد. در این مورد تاکید اصلی بر روی کودکان است که در معرض دود دستدوم قرار دارند!
مقالهی مرتبط: خطر ابتلا به آسم در کودکانی که پدر سیگاری دارند، بیشتر است.
اکنون خطرات ناشی از نوع دیگری سوزاندن هم به زندگی ما افزوده شده است. تاثیراتی که تغییرات آب و هوا بر سلامتی ما میگذارد آشکار هستند. بنابراین، احتمالا زمان آن رسیده است که سیاستهای موفقی را که برای مقابله با سوزاندن تنباکو و سیگار به کار گرفته بودیم، در مقابل سوزاندن سوختهای فسیلی، گازوئیل و بنزین در خودروها نیز به کار بگیریم.
مانند سیگار، خودروهای دارای موتور احتراق داخلی نیز در همه جا حضور دارند. آن طور که تبلیغات نشان میدهند، استفاده از این ماشینها نشاندهندهی وضعیت اجتماعی است. با چشمپوشی از زمانی که رانندگان این خودروها در ترافیک صرف میکنند، ماشینهایی که سوختهای فسیلی را مصرف میکنند، سمبل نهایی آزادی، قدرت، فردگرایی و خودمحوری هستند.
این خودروها اما، هم برای راننده و هم برای سایر افراد خطرآفرین هستند. موتورهای احتراق داخلی آلودگی شهری ایجاد میکنند و باعث تغییرات آب و هوایی میشوند. همهی افراد، چه رانندگی بکنند و چه رانندگی نکنند، در معرض آسیبهای ناشی از تغییرات آب و هوا هستند. در چنین مواردی تغییرات آب و هوایی معادل دود دستدوم در سیگار کشیدن است.
یعنی تبلیغات ماشینها را ممنوع کنیم؟
چطور است ابتدا تبلیغات ماشینهای دارای موتور احتراق داخلی را ممنوع کنیم؟ در این صورت این ماشینها دیگر سمبل زرقوبرق و توانگری و کمال برای افراد جوان نخواهند بود. همچنین میتوانیم بر پیامدهای ناشی از استفادهی گسترده از این ماشینها هم تاکید کنیم.
بر روی بستههای سیگار، عکسهای بیماریها و آسیبهای سلامتی وجود دارد. چرا نباید بر روی خودروهای دارای موتور احتراق داخلی تصاویری از فجایع زیست-محیطی نظیر طوفان، سیل و آسیبهای آنها مثل ساختمانهای ویران شده وجود داشته باشد؟
در اینجا انتخاب مشتری نباید بیجهت محدود شود. اگر مردم هنوز هم میخواهند این ماشین های دارای تکنولوژی بسیار قدیمی را بخرند، سیستمهای نظارتی میتوانند به راحتی اجازهی فروش این خودروها را بدهند و انتخاب سیل، طوفان، ناخوشیهای همهگیر خشکسالی و آتشسوزی را هم به عهدهی مشتریانشان بگذارند!
اگر اقداماتی علیه این خودروها صورت بگیرد، کارخانههای خودروسازی بیشک اعتراض خواهند کرد؛ همانطور که کارخانههای تولید سیگار و تنباکو در ابتدا اعتراض کردند. اما نگرانیهایی که دربارهی سلامت عمومی جامعه وجود دارد بسیار مهمتر از منافع و برنامههای تجاری خودروسازان است.
هرچند این کارها به تنهایی نمیتوانند مشکل آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی را حل کنند اما به مردم کمک خواهند کرد تا به نیاز روز افزون برای عبور از این خودروها تمرکز کنند. در واقع به مردم کمک میکنند تا اهمیت سیارهای امنتر و پاکیزهتر را درک کرده و به دنبال راههای کم ضررتر و سالمتری برای زندگی باشند.