دانشمندان نشان دادهاند چگونه الکل موجب آسیب DNA در سلولهای بنیادی میشود و چرا مصرف الکل خطر سرطان را افزایش میدهد. این مطالعه توسط Cancer Research UK انجام شده و به تازگی در Nature منتشر شده است.
پیش از این مطالعات زیادی در خصوص سرطانی شدن سلولها در اثر الکل در کشت باکتری انجام شده اما در مطالعهی حاضر، محققان برای فهمیدن نحوهی اثر الکل و ایجاد آسیب دائمی ژنتیکی از موش استفاده کردند. محققان در آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی Cambridge، الکل رقیق شده (اتانول) به موشها دادند. سپس از آنالیز کروموزوم و توالی DNA استفاده کردند تا آسیب ژنتیکی ناشی از استالدئید را بررسی کنند. استالدئید یک مادهی شیمیایی مضر است که در طی مصرف الکل تولید میشود. آنها دریافتند استالدئید موجب شکستن و آسیب DNA سلولهای بنیادی خون و آرایش جدید کروموزومها میشود و توالیهای DNA این سلولها را دائما تغییر میدهد.
مقالۀ مرتبط: اثر مصرف الکل بر زوال مغزی
مهم است که بدانیم چگونه طرح DNA سلولهای بنیادی دستخوش تغییر شده، چراکه این سلولها موجب سرطان میشوند. بنابراین یافتههای جدید به ما کمک میکند بدانیم چطور نوشیدن الکل، باعث افزایش خطر ابتلا به هفت نوع سرطان رایج چون سرطان پستان و روده میشود؟
پرفسور Ketan Patel، نویسندهی اول این مطالعه و محقق Cancer Research UK، بیان میکند:
برخی از سرطانها به علت آسیب DNA در سلولهای بنیادی ایجاد میشود. یافتههای ما نشان میدهد نوشیدن الکل احتمال این آسیب را افزایش میدهد. همچنین در این مطالعه، نحوهی محافظت بدن از آسیب ناشی از الکل بررسی شد. اولین خط دفاع، خانوادهی آنزیمهای آلدهید دهیدروژناز (ALDH) است. این آنزیمها، استالدئید مضر را به استات میشکنند. سلولهای بدن میتوانند از استات به عنوان منبع انرژی استفاده کنند.
میلیونها نفر در سراسر جهان، خصوصا در جنوب شرقی آسیا، این آنزیمها را ندارند یا نقص آنزیمی دارند. بنابراین وقتی این افراد الکل مصرف میکنند، تولید استالدئید افزایش مییابد که باعث قرمزی پوست و احساس ناخوشایند میشود.
در این تحقیق زمانی که به موشهای فاقد آنزیم ALDH(ADLH2) الکل داده شد، آسیب DNA چهار برابر بیش از موشهای دارای آنزیم ADLH2 بود. دومین خط دفاع که سلولها به کار میگیرند، انواع مختلفی از سیستمهای تعمیر DNA است. اکثر اوقات این سیستمها قادرند انواع مختلف آسیبهای وارد به DNA را اصلاح کنند. اما این سیستمها همیشه کار نمیکنند و در برخی افراد جهش یافتهاند بدین معنی که سلولهایشان قادر به اصلاح این آسیبها نیستند.
مقالۀ مرتبط: هشدار پزشکان؛ ارتباط تنگاتنگ مصرف الکل با سرطان!
پرفسور Patel عقیده دارد ناتوانی در چرخهی الکل منجر به افزایش خطر آسیب DNA و در پی آن بروز برخی سرطانها میشود. نکتهی حائز اهمیت این است که سیستمهای پاکسازی الکل و تعمیر DNA کامل نیستند، الکل همچنان میتواند به شیوههای مختلفی موجب سرطان شود حتی در افرادی که مکانیسمهای دفاعی سالمی دارند.
پرفسور Linda Bauld، متخصص Cancer Research UK، میگوید:
این تحقیق قابل تامل نشان میدهد الکل برای سلولهای ما آسیبرسان است و نتیجهی مصرف آن برای برخی افراد بیش از سر درد است. هر ساله در انگلستان، ۱۲ هزار نفر بر اثر مصرف الکل درگیر سرطان میشوند. پس کاهش مصرف الکل فکر خوبی است!